Του Δημήτρη Στεργίου
Εκεί που πήγαινα να ξεχάσω την πρωτοβουλία του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών Στέλιου Πέτσα να … «εξυγιάνει τους οργανισμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης προς όφελος των πολιτών» (βλέπε «Αιχμή»24 Οκτωβρίου 2022), όπως δήλωσε, χορηγώντας άλλα 20 περίπου εκατ. ευρώ ή συνολικά 42 εκατ. ευρώ έως τώρα για να πληρώσουν χρέη τους από … αδικοπραξίες, κακοδιοίκηση και … κακοδιαχείριση, ήρθε η βουλευτής της Νέας Δημοκρατία στην Α΄ Αθηνών και πρώην συνάδελφος (στη δημοσιογραφία, τονίζω για να μην παρεξηγηθώ!) Φωτεινή Πιπιλή να υπενθυμίσει κι άλλα «οικεία κακά» στον προβληματικό αυτό κρατικό χώρο. Με ανακοίνωσή της (από το Γραφείο Τύπου της), λοιπόν, η κυρία Πιπιλή έσπευσε να εκφράσει δημόσια τη διαφωνία της με τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο «Παράταση δωρεάν κατάληψης δημόσιων χώρων από τραπεζοκαθίσματα», τονίζοντας ότι «αν και βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος, η βουλευτής της Ά Αθηνών, Φωτεινή Πιπιλή, παραμένει σταθερή στον διαχρονικό της αγώνα για τον Πολιτισμό της Καθημερινότητας, προασπίζοντας τα δικαιώματα των πολιτών, δεν διστάζει να διαφωνήσει δημοσίως με την Τροπολογία του Υπουργείου Εσωτερικών που κατατέθηκε χθες προς ψήφιση στη Βουλή σε Νομοσχέδιο άλλου Υπουργείου, του υπουργείου Υγείας».
Πάντως, εντύπωση προκαλεί η δήλωσή της μέσω της ανακοίνωσης του Γραφείου Τύπου της ότι «αν η διαδικασία της Βουλής της έδινε τη δυνατότητα να καταψηφίσει τη συγκεκριμένη τροπολογία σήμερα το βράδυ, θα το είχε κάνει, αλλά δεν υπάρχει τρόπος», προσθέτοντας ότι « ως εκ τούτου, τοποθετείται δημόσια και δηλώνει πως θα συνεχίσει τον μοναχικό αγώνα της για την επαναφορά των δημόσιων χώρων στους – με συνταγματική επιταγή- δικαιούχους, που είναι αποκλειστικά οι πολίτες που θέλουν να κινούνται ελεύθερα και με ασφάλεια στα πεζοδρόμια και στις πλατείες». Η ανακοίνωση αυτή έχει και υστερόγραφο, με το οποίο τονίζεται ότι «για την αντίθεσή της αυτή, η βουλευτής έχει τοποθετηθεί εδώ και δύο μήνες προς τους αρμόδιους υπουργούς, αλλά και σε μέσα μαζικής επικοινωνίας».
Επιλεκτικές ευαισθησίες
Τώρα, η κυρία Πιπιλή, μετά την «ψυχόπονη» πρωτοβουλία του αρμόδιου υπουργού κ. Στέλιου Πέτσα και πρόγραμμα «εξυγίανσης» της τοπικής αυτοδιοίκησης με τη διάθεση, αντί τιμωρίας, δεκάδων εκατ. ευρώ για «αμαρτίες» της (αδικοπραξίες κλπ), εμφανίζεται ως «επαναστάτρια» με … αιτία. Με τη διαφορά ότι η αιτία είναι επιλεκτική, δηλαδή για … τραπεζοκαθίσματα! Είναι αλήθεια ότι η κυρία Πιπιλή, ως βουλευτής, έχει δίκιο και υποχρέωση που υπενθυμίζει τη συνταγματική επιταγή για την κατάληψη δημόσιων χώρων από τραπεζοκαθίσματα κι όχι μόνο (καφάσια, εμπορεύματα κλπ). Ωστόσο, δεν είχε την ίδια ευαισθησία, δηλαδή δεν έσπευσε να εκφράσει τη διαφωνία της και μάλιστα προς τον ίδιο (τότε και σήμερα) υπουργό Εσωτερικών κ. Τάκη Θεοδωρικάκο, ο οποίος κατέθεσε το 2020 πάλι μιαν άλλη τροπολογία (δια χειρός Νικήτα Κακλαμάνη!), η οποία ενσωματώθηκε στο άρθρο 67 του Νόμου 4735/2020, με την οποία … «αίρεται το αξιόποινο των πράξεων αιρετών και υπαλλήλων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης»! Κι όχι μόνο δεν έσπευσε να εκφράσει τη διαφωνία της, αλλά και ψήφισε κιόλας τη … «ντροπολογία» αυτή με όλους τους συναδέλφους της στη Νέα Δημοκρατίας καθώς και των συναδέλφων της και των άλλων δύο κομμάτων, δηλαδή του ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ, προφανώς για να «προστατεύσουν» δημάρχους - «συντρόφους» τους!!! Δηλαδή, στην πρώτη περίπτωση είναι «καημένοι» οι πολίτες που έχουν ελεύθερους του δημόσιους χώρος, καθώς καταλαμβάνονται από … τραπεζοκαθίσματα, ενώ στη δεύτερη περίπτωση είναι «καημένοι» οι δήμαρχοι που βαρύνονται με αξιόποινο πράξεων και όχι οι δυστυχείς φορολογούμενοι που πληρώνουν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ γι’ αυτούς!!!
Συγκεκριμένα, το άρθρο 67 «Δαπάνες ενταλμάτων γενομένων επί τη βάση (sic) ελέγχων Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου» του Νόμου 4735/2020 έχει ως εξής:
«Αίρεται το αξιόποινο των πράξεων αιρετών και υπαλλήλων, (sic) των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, οι οποίες αφορούν πληρωμές ενταλμάτων που έλαβαν χώρα μέχρι 31.7.2019 και οι οποίες διενεργήθηκαν επί τη βάση (sic) ελέγχων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΥΔΕ) και του Ελεγκτικού Συνεδρίου και παύουν οριστικά οι ποινικές και πειθαρχικές διώξεις εναντίον των προσώπων αυτών, καθώς και κάθε διαδικασία καταλογισμού σε βάρος τους”.
Υπενθυμίζω ότι η «ντροπολογία» αυτή είχε προκαλέσει, πριν και μετά την κατάθεσή σε άσχετο νομοσχέδιο (όπως πάντα), αντιδράσεις τις οποίες έσπευσε να «διασκεδάσει» το υπουργείο Εσωτερικών με ανακοινώσεις του (Δελτία Τύπου) και δηλώσεις του κ. Θεοδωρικάκου. Μάλιστα, ο κ. Θεοδωρικάκος είχε σπεύσει με δηλώσεις να χαρακτηρίσει ως … «παρερμηνείες «τα σχόλια για τις ποινικές διώξεις αιρετών», όταν ακόμα η «ντροπολογία» είχε κατατεθεί στο νομοσχέδιο. Συγκεκριμένα, στις 21 Οκτωβρίου του 2020 με τίτλο «Τροπολογία ΥΠΕΣ βάζει τέλος στις παρερμηνείες για τις ποινικές διώξεις αιρετών», το υπουργείο τονίζει σε ανακοίνωσή του τα εξής:
«Με τον πιο σαφή και κατηγορηματικό τρόπο, με την επεξηγηματική τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο Εσωτερικών στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, ξεκαθαρίζεται ποιους αφορά η τροπολογία Κακλαμάνη. Ο υπουργός Εσωτερικών κ. Τάκης Θεοδωρικάκος, επισημαίνει ότι, πλέον, δεν μένει κανένα περιθώριο παρερμηνειών ή σκιών και ότι πρόταγμα κάθε κυβερνητικής νομοθετικής παρέμβασης είναι η διαφάνεια σε όλους και όλα».
Στη συνέχεια, παραθέτω, μερικές ακόμα προσπάθειες του υπουργείου Εσωτερικών για επεξηγήσεις των … «παρερμηνειών»:
-«Το άρθρο 93 του Νόμου αποτελεί επεξηγηματική τροπολογία, σχετικά με το άρθρο 67 του Ν.4735/2020 για τις ποινικές διώξεις των αιρετών (σχετικό και το από 21.10.2020 δελτίο τύπου του ΥΠ.ΕΣ.), η οποία έχει ως εξής: Η αληθής έννοια του άρθρου 67 του ν. 4735/2020 (Α’ 197) καταλαμβάνει αποκλειστικά και μόνο περιπτώσεις που έχουν ελεγχθεί από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και το Ελεγκτικό Συνέδριο έως τη λήξη του προληπτικού ελέγχου και οι οποίες κρίθηκαν νόμιμες πριν την πληρωμή τους από τους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, εκτός εάν τα πρόσωπα που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του ανωτέρω άρθρου προκάλεσαν δολίως τη θεώρησή τους ή εάν διαπιστωθεί έλλειμμα ύστερα από κατασταλτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή των ελεγκτικών υπηρεσιών της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους»
-Αιτιολογική Έκθεση: «Όπως ρητά αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση της υπ’ αριθμ. 489/48 βουλευτικής τροπολογίας και η οποία ((sic) ενσωματώθηκε στο άρθρο 67 του ν. 4735/2020 «…δαπάνες οι οποίες εκτελέστηκαν τόσο βάσει ενταλμάτων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών, όσο και από τους ίδιους τους Ο.Τ.Α. και ελέγχθηκαν προληπτικώς από το Ελεγκτικό Συνέδριο … Πρόκειται για δαπάνες η πληρωμή των οποίων κρίθηκε νόμιμη…». Προς άρση οποιασδήποτε αμφιβολίας, με την παρούσα ρύθμιση, ορίζεται με τρόπο μη επιδεχόμενο καμίας αμφισβήτησης ότι αφορά αποκλειστικά και μόνο δαπάνες οι οποίες θεωρήθηκαν από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου και το Ελεγκτικό Συνέδριο και κρίθηκαν νόμιμες πριν (sic) την πληρωμή τους. Η αληθής έννοια της ως άνω διάταξης συνίσταται στο ότι, δεδομένου του τεκμηρίου νομιμότητας της δαπάνης, όσον αφορά τόσο τους αιρετούς, όσο και τους υπαλλήλους των Ο.Τ.Α. που έλαβαν μέρος στη διαχειριστική διαδικασία διενέργειάς της, δεν γεννάται τυχόν δημοσιονομική, πειθαρχική ή ποινική ευθύνη για αυτήν καθεαυτήν (sic) την πληρωμή της δαπάνης. Ως εκ τούτου, η ποινική δίωξη αιρετών και υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. για την πληρωμή δαπανών που έλαβε χώρα μετά τη θεώρηση των οικείων ενταλμάτων πληρωμής, αντιβαίνει στην ασφάλεια του δικαίου και στην αρχή της νομιμότητας, εκτός βεβαίως εάν εμφιλοχώρησαν δόλιες ενέργειες των ιδίων προς τον σκοπό της θεώρησής τους».
Καταπέλτης ο επίτιμος αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Γιώργος Σταυρόπουλος
Κι ενώ φαινόταν ότι όλα αυτά που καταγγέλλονταν για την άρση του αξιόποινου των πράξεων των αιρετών με την παραπάνω τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών ήταν … «παρερμηνείες», ύστερα από ένα περίπου χρόνο, τον Νοέμβριο του 2021, ο επίτιμος αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Γιώργος Σταυρόπουλος καταγγέλλοντας «την ύπαρξη φαινομένων διαφθοράς» στην τοπική αυτοδιοίκηση, τόνιζε ότι «και η κεντρική πολιτική εξουσία ηθικά απονομιμοποιείται, όταν καλύπτει εκ των προτέρων ή δυστυχώς και εκ των υστέρων τις αμαρτίες κάποιων αιρετών αλλά και υπαλλήλων».
Σε επίρρωση της διαπίστωσης αυτής, ο κ. Σταυρόπουλος υπενθύμισε το παραπάνω άρθρο 67 του Νόμου 4735/2020 σε μιαν εμπνευσμένη κεντρική ομιλία του με τίτλο «Η Τοπική Αυτοδιοίκηση χθες, σήμερα, αύριο» στο Πανελλήνιο Συνέδριο, που οργάνωσε ο Δήμος Θεσσαλονίκης με θέμα «Οργάνωση, στελέχωση και λειτουργία των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α.» το τριήμερο 7 έως 9 Νοεμβρίου 2021. Όπως μάλιστα είπε τότε ο κ. Σταυρόπουλος «άφησα τελευταία, γιατί είναι η σημαντικότερη, την ηθική διάσταση στην άσκηση του έργου των διοικούντων τους Ο.Τ.Α., αλλά και των υπαλλήλων των Δήμων και των Περιφερειών». Και ήταν καταπέλτης, λέγοντας τα εξής:
«… Σε μια χώρα που έχει διακριθεί σε υποθέσεις διαφθοράς, η τοπική διαπλοκή δεν θα εξέπληττε. Δυστυχώς όμως παρά την ύπαρξη πολλών έντιμων αιρετών και υπαλλήλων, οι στατιστικές κατατάσσουν υψηλά τη διαφθορά στην τοπική αυτοδιοίκηση. Το φαινόμενο πρέπει επιτέλους να εξαλειφθεί ή έστω να περιορισθεί σημαντικά. Το ίδιο το κύρος του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης θίγεται καίρια από την ύπαρξη φαινομένων διαφθοράς, αλλά και η κεντρική πολιτική εξουσία ηθικά απονομιμοποιείται, όταν καλύπτει εκ των προτέρων ή δυστυχώς και εκ των υστέρων τις αμαρτίες κάποιων αιρετών αλλά και υπαλλήλων . Αλλά και οι πολλοί έντιμοι αυτοδιοικητικοί δεν πρέπει να χαρίζονται στους επίορκους υπαλλήλους. Η διαλεύκανση κάθε καταγγελίας όχι μόνο ικανοποιεί το λαϊκό αίσθημα, αλλά και συμβάλλει στην διαμόρφωση μιας εικόνας τοπικών μονάδων απαλλαγμένων από υποψίες διαφθοράς, μεγάλης ή μικρής. Χαρακτηριστική, αλλά όχι δυστυχώς πρωτοφανής η περίπτωση του πρόσφατου άρθρου 67 του ν.4735/2020, το οποίο ψηφίσθηκε με τις ψήφους Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και Κ.Κ.Ε., με την οποία αίρεται το αξιόποινο των πράξεων αιρετών και υπαλλήλων των Ο.Τ.Α., οι οποίες αφορούσαν πληρωμές ενταλμάτων που έλαβαν χώρα μέχρι την 31.7.2019, παρά την ακολουθήσασα ερμηνευτική διάταξη του άρθρου 93 του ν.4745/2020».
Ίδια «ντροπολογία» κι από τον ΣΙΡΙΖΑ το 2015!
Στην ίδια παραπομπή του για το άρθρο 67 του Νόμου 4735/2020, στο πλαίσιο της εκ των υστέρων νομιμοποίησης παράνομων πράξεων των αιρετών ο κ. Σταυρόπουλος παραπέμπει στο άρθρο 39 του προγενέστερου Νόμου 4325/2015 (ΦΕΚ Α΄47/11.5.2015), αλλά και σε πολλές άλλες παλαιότερες «διευθετήσεις», όπως, τις χαρακτηρίζει! Το άρθρο αυτό του παραπάνω Νόμου με τίτλο «Εκδημοκρατισμός της Διοίκησης - Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Αποκατάσταση αδικιών και άλλες διατάξεις», έχει ως εξής:
«Αίρεται το αξιόποινο των πράξεων, που έλαβαν χώρα μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου και παύουν οριστικά οι ποινικές, πειθαρχικές διώξεις και παύει κάθε διαδικασία καταλογισμού σε βάρος αιρετών εκπροσώπων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. και των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου, επί υποθέσεων σχετικών: α. με μη άσκηση ένδικων μέσων επί υποθέσεων εργατικών διαφορών του προσωπικού των Ο.Τ.Α. και του προσωπικού δημοτικών νομικών προσώπων (Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ) και β. με την παράταση ισχύος συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου και συμβάσεων μίσθωσης έργου του εν λόγω προσωπικού”.
Δεν μπόρεσα να βρω στο αρχείο μου αν και το άρθρο αυτό είχαν ψηφίσει (όπως και το 2020) μαζί με τους βουλευτές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, και οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και του ΚΚΕ! Μάλλον, ναι…
