«Όποιος δεν προσαρμόζεται, πεθαίνει» είχε πριν από μερικές ημέρες, σε μιαν «άτυχη στιγμή», όπως είπε ζητώντας συγνώμη, ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας. Ωστόσο, από την ανακοίνωσή του για νέα επιχορήγηση των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (πρώτου και δεύτερου βαθμού) με άλλα 19,3 εκατ. ευρώ για την εξόφληση υποχρεώσεών τους από τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και διαταγές πληρωμής και από τη δήλωση που τη συνόδευσε φαίνεται ότι θεωρεί τη φράση αυτή «θυμόσοφη» και σπεύδει να την επιβεβαιώσει στην πράξη. Διότι, παραδεχόμενος ότι «δεν προσαρμόζονται» στις δυνατότητες του Δημόσιου Λογιστικού «αρρωσταίνουν». Κι έτσι, για να μη «πεθάνουν» τις κρατάει στη ζωή με … ξένα κόλλυβα, δηλαδή με λεφτά των φορολογουμένων. Για του λόγου το αληθές, παραθέτω το πλήρες κείμενο της δήλωσης του αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών, που φαντάζει ως μνημείο κομματικής κοροϊδίας του ελληνικού λαού και πολιτικής ανευθυνότητας:
«Εξυγιαίνουμε τους ΟΤΑ (σημείωση δική μου: Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης), ενισχύουμε την πραγματική οικονομία. Συνεχίζουμε να ενισχύουμε τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, επιτυγχάνοντας την περαιτέρω απομείωση των υποχρεώσεών τους από τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και διαταγές πληρωμής. Μετά από μία υπερδεκαετή κρίση, κατά τη διάρκεια της οποίας η Αυτοδιοίκηση είχε μεγάλα προβλήματα και δημιούργησε συσσωρευμένες υποχρεώσεις και οφειλές, το υπουργείο Εσωτερικών στηρίζει συστηματικά και οργανωμένα τους Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας για την αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους, χρημάτων δηλαδή που αφενός πηγαίνουν στην πραγματική οικονομία και αφετέρου εξυγιαίνουν τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης προς όφελος των πολιτών».
Αν ανυπονείτε να δείτε πώς κατορθώνει όλα αυτά, δηλαδή … «εξυγίανση» ΟΤΑ «προς όφελος των πολιτών», «ενίσχυση» της πραγματικής οικονομίας, διαβάστε και το περιεχόμενο αυτής της επονείδιστης ανακοίνωσης:
«Δίδονται 19,3 εκατ. ευρώ για την εξόφληση υποχρεώσεων των Ο.Τ.Α. Ειδικότερα, με την εν λόγω υπουργική απόφαση εγκρίνεται επιχορήγηση αποκλειστικά και μόνο για την εξόφληση απλήρωτων υποχρεώσεών τους που απορρέουν από διαταγές πληρωμής και δικαστικές αποφάσεις που έχουν καταστεί τελεσίδικες έως την 24η Μαρτίου 2022 και αφορούν σε αξιώσεις από προμήθειες αγαθών ή παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων ή αποζημιώσεις από αδικοπραξία, ως ακολούθως: α) Σε Δήμους της Χώρας, ποσό ύψους έως 15.611.242,22 ευρώ β) Σε Περιφέρειες της Χώρας, ποσό ύψους έως 3.659.987,73 ευρώ».
Μάλιστα, για να κάνει ακόμα πιο «θριαμβευτική» την ανακοίνωση για την … «ενίσχυση» της πραγματικής οικονομίας και την … «εξυγίανση» της τοπικής αυτοδιοίκησης, πρόσθεσε και τα ακόλουθα προκλητικά για τους συνεπείς φορολογούμενους:
«Υπογραμμίζεται ότι, με την παρούσα απόφαση επιχορήγησης Δήμων και Περιφερειών ύψους 19.271.229,95 ευρώ, από τον Ιούλιο μέχρι σήμερα οι συνολικές πιστώσεις που διατέθηκαν στους ΟΤΑ για την αποπληρωμή υποχρεώσεών τους από διαταγές πληρωμής και τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις διαμορφώνονται σε περίπου 42 εκατ. ευρώ».
Δηλαδή, μέσα σε δυόμισι μήνες, οι φορολογούμενοι πλήρωσαν για «την εξυγίανση των ΟΤΑ» και εις βάρος τους 42 εκατ. ευρώ για κακοδιοίκηση και κακοδιαχείρισή τους με την οποία ενισχύθηκε η παραοικονομία και η υπόγεια πραγματική οικονομία. Διότι , τι άλλα σημαίνουν αυτές οι απλήρωτες υποχρεώσεις των ΟΤΑ» από διαταγές πληρωμής και δικαστικές αποφάσεις που έχουν καταστεί τελεσίδικες έως την 24η Μαρτίου 2022 και αφορούν σε αξιώσεις από προμήθειες αγαθών ή παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων ή αποζημιώσεις από αδικοπραξία»;
Και, δυστυχώς, δεν είδαμε να συνοδεύεται αυτή η διθυραμβική ανακοίνωση για … ανταμοιβή αδικοπραξιών και άλλων παρομοίων από αντιδράσεις αρμόδιων ανεξάρτητων αρχών (Συνήγορος του Πολίτη, Εθνική Αρχή Διαφάνειας) με την επισήμανση ότι τα χρήματα αυτά πρέπει να αναζητηθούν από τους δράστες και όχι από τους φορολογουμένους, υπενθυμίζοντας τα αποτελέσματα ελέγχων που παρουσιάζουν στις ετήσιες εκθέσεις τους, όπως, για παράδειγμα, τις πρόσφατες για το 2021.
Καταπέλτης η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για τους οργανισμούς τοπικής Αυτοδιοίκησης
Από την έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2021 παραθέτω το ακόλουθο σημείο που αφορά τις επισημάνσεις για τους φορείς κακοδιοίκησης της γενικής κυβέρνησης (υπουργεία και δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί):
« Η κατανομή της κακοδιοίκησης ως προς τους φορείς, διαχωρίζεται σε κακοδιοίκηση προερχόμενη από ενέργειες των Υπουργείων, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, των Νομικών Προσώπων Δημόσιου και Ιδιωτικού Δικαίου, των Ανεξαρτήτων Αρχών και των ιδιωτών (σε θέματα ισότητας και δικαιωμάτων του παιδιού). Από την ανάγνωση των αποτελεσμάτων, τα Υπουργεία και η Αυτοδιοίκηση παρουσιάζουν σημαντικό ποσοστό κακοδιοίκησης (30% και 19% αντίστοιχα). Ωστόσο, πρώτη αναδεικνύεται, για άλλη μια χρονιά, η κατηγορία των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (33%). Εάν δε, συνυπολογιστούν και τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (9%) και οι Ανεξάρτητες Αρχές (6%), φαίνεται ότι η κακοδιοίκηση προέρχεται, στο 50% των περιπτώσεων, από φορείς που δεν ανήκουν στην Κεντρική Κυβέρνηση…»
Κι όμως, η Κεντρική Κυβέρνηση, δια του κ. Πέτσα και με ξένα … κόλλυβα, δηλαδή σε βάρος των φορολογουμένων,
Καταπέλτης και η έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας
Επίσης, από την έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας για το 2021, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα τον περασμένο Αύγoυστο, παραθέτω μερικά δύσοσμα «ευρήματα» για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης:
-Είναι πρώτοι σε αριθμό καταγγελιών: 438 ή ποσοστό 24,35%)
-Είναι πρώτοι σε εκθέσεις προς έλεγχο (88 ή 22,39%). Από τις εκθέσεις αυτές 81 ή 20,61%) αφορούν Δήμους!
-Είναι πρώτοι οι Δήμοι σε πειθαρχικά παραπτώματα (22 ή 31,43%). Σημειώνεται ότι, όπως επισημαίνει η έκθεση τα κυρίαρχα πειθαρχικά παραπτώματα είναι παράβαση καθήκοντος (46,75), αμέλεια (24,46%), ειδικά παραπτώματα (8,63%) και ακολουθούν άλλα σε μονοψήφιο ποσοστό!
-Από τις 41 περιπτώσεις αιρετών των Ο.Τ.Α., οι 8 κλήθηκαν σε απολογία από τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ενώ για τους υπόλοιπους 33, μετά την κλήση τους σε απολογία, εκκρεμεί η έκδοση γνωμοδότησης του οικείου Πειθαρχικού Συμβουλίου αιρετών.
Υπενθυμίζω τα ίδια και με πολλά παραδείγματα επεσήμαινε στις ετήσιες εκθέσεις του επί δώδεκα xr;onia (1004 -2016) ο τότε γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρος Ρακιντζής (σημαντικός θεσμός που συγχωνεύθηκε το 2019 με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, ότι οι πολεοδομίες, οι εφορίες, ο χώρος της υγείας και οι δήμοι είναι οι πρωταθλητές στη διαφθορά και στο «φακελάκι», αλλά χωρίς πειθαρχικές ή άλλες συνέπειες για τους επίορκους ή εναγείς!
Επίσης, αν ο κ. Πέτσας, ως αρμόδιος υπουργός γνώριζε ότι θα συνοδεύονταν από αντιδράσεις όσα ανακοινώσεις και δηλώνει στη Βουλή από τον Τύπο, για παράδειγμα, δεν θα παρουσίαζε αυτά τα αίσχη. Άλλωστε, ως αρμόδιος υπουργός θα έπρεπε να γνωρίζει λεπτομερώς τα οικονομικά της τοπικής αυτοδιοίκησης και που τα πληρώνει, όπως τα γνωρίζει (ή οφείλει να τα γνωρίζει!) , αλλά λέγουσα «απελθέτω το ποτήριον τούτο» θα πρότεινε να δοθούν από τις τσέπες των φορολογουμένων μεγαλύτερα ακόμα … ποσά για την κάλυψη αρματημάτων στον σφόδρα προβληματικό αυτόν τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα διαψεύδουν, λοιπόν, τη «διαπίστωση» του κ. Πέτσα ότι μ»ετά από μία υπερδεκαετή κρίση, κατά τη διάρκεια της οποίας η Αυτοδιοίκηση είχε μεγάλα προβλήματα και δημιούργησε συσσωρευμένες υποχρεώσεις και οφειλές», προκύπτει ότι, τη στιγμή που λεηλατούνταν τα ελληνικά νοικοκυριά και η ελληνική οικονομία από τα Μνημόνια, στην τοπική αυτοδιοίκηση ζούσαν σε άλλη χώρα. Οι επιχορηγήσεις κάλπαζαν πληθυνόμενες και αυξανόμενες και, παραλλήλως, γίνονταν χιονοστιβάδα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από τις ίδιες περίπου αιτίες που ανέφερε ο αρμόδιος υπουργός. Απλώς αναφέρω ότι το 2016 ανήλθαν στο ποσό ρεκόρ των 327 εκατ. ευρώ, το 2017 στα 240 εκατ. ευρώ, το 2018 στα 200 εκατ. ευρώ, το 2019 στα 238 εκατ. ευρώ, το 2020 στα 221 εκατ. ευρώ και τον Σεπτέμβριο του 2021, σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό του 2022 στα 78 εκατ. ευρώ και ο θεός να βάλει το χέρι του.
Επικαλούμαι τη θεϊκή βοήθεια, καθώς διαβάζω στη σελίδα 129 του παραπάνω προϋπολογισμού για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης τα ακόλουθα:
«Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των ΟΤΑ προς τρίτους ανήλθαν τον μήνα Σεπτέμβριο τρέχοντος έτους (σημείωση δική μου: 2021)στο ποσό των 109 εκατ. ευρώ και αφαιρουμένων των προσαρμογών (net) σε 78 εκατ. ευρώ. Το αντίστοιχο ποσό τον Σεπτέμβριο του 2020 ήταν 221 εκατ. ευρώ, παρουσίασε δηλαδή μείωση της τάξης του 51%»
Προσέξτε τί λέει για τον τρόπο που έγινε αυτή η μείωση (όχι, βεβαίως, από περικοπές δαπανών!!!):
«Η εν λόγω μείωση απορρέει από την εφαρμογή του προγράμματος ενίσχυσης των ΟΤΑ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, που για το τρέχον οικονομικό έτος ανήλθε στο ποσό των 72 εκατ. ευρώ. Με βάση το ανωτέρω πρόγραμμα, τα ποσά που έχουν διατεθεί δύναται να μην επιστρέφονται από τους δήμους που θα εκκαθαρίσουν πλήρως τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Επιπρόσθετα, αναμένεται περαιτέρω αποκλιμάκωση του ύψους των υποχρεώσεων και παράλληλα αποφυγή δημιουργίας νέων στο μέλλον, με την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, που προβλέπει την υποχρέωση δέσμευσης από τους ΟΤΑ ποσού ταμειακών διαθεσίμων ίσου με το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους σε τρίτους, σε ειδικό λογαριασμό που θα τηρείται ανά φορέα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων».
Επισημαίνω ότι το πρόγραμμα αυτό άρχισε να εφαρμόζεται από τον Νοέμβριο του 2020 βάσει του Νόμου 4714/2020, με τον οποίο τροποποιήθηκε η αντίστοιχη διάταξη του Νόμου 4281/2014 και ο οποίος προβλέπει παρακράτηση του 60% των πιστώσεων προς τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης από την 1 Ιανουαρίου του 2022 έως και το 2027.
Έπεα πτερόεντα! Διότι, πιστεύετε ότι θα εφαρμοστεί ποτέ αυτή , όταν μάλιστα συνοδεύεται, όπως είδαμε πιο πάνω, με το ρήμα «δύναται να μην επιστρέφουν τα ποσά αυτά οι δήμοι (σελίδα 129); Ήδη, όπως προκύπτει από τις προβλέψεις για επιχορήγηση της τοπικής αυτοδιοίκησης το 2022, το ποσό είναι στα ίδια περίπου επίπεδα (4,3 δις. ευρώ) με εκείνο του 2021 (4,4 δις. ευρώ), όταν δεν ίσχυε η παραπάνω διάταξη. Όσον αφορά τη διάταξη του Νόμου ότι αυτή η παρακράτηση θα γίνεται έως και το 2027 δύο τινά θα συμβούν (όπως πάντοτε): ή μη εφαρμογή του νόμου αυτού ή … κατάργηση (σπανίως) του Νόμου με άλλο Νόμο ή με … υπουργική απόφαση ή με … προεδρικό διάταγμα. Κάνω αυτή την επισήμανση, , διότι έχει διαπιστωθεί ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις όλων των εποχών … ρέπουν προς την τακτική της παράλειψης εφαρμογής των Νόμων!!!
Θαύμα, θαύμα: Εξυγίανση της τοπικής αυτοδιοίκησης προς … «οφελος των πολιτών» και εις βάρος των φορολογουμένων
Κι όμως, η Κεντρική Κυβέρνηση, δια του κ. Πέτσα και με ξένα … κόλλυβα, δηλαδή σε βάρος των φορολογουμένων, περιχαρής ανακοινώνει, δηλώνει και κάνει όλα αυτά ανενόχλητα. Διότι, προφανώς, οι … ωφελούμενοι πολίτες , που είναι και φορολογούμενοι, δεν γνωρίζουν ότι οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης είναι ένας ιερός δημοκρατικός θεσμός, αλλά τους «πέφτει στον λαιμό» με όλα αυτά τα δις. ευρώ που δίνουν κάθε χρόνο. Ίσως, λοιπόν, δεν γνωρίζουν ότι ο βασικός αγωγός διοχέτευσης πόρων προς την τοπική αυτοδιοίκηση είναι οι λεγόμενοι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι, οι οποίοι για τους δήμους προέρχονται από τις παρακάτω πηγές εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού: α) τον Φόρο Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων σε ποσοστό 20% των συνολικών ετήσιων εισπράξεων του φόρου αυτού, β) τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας σε ποσοστό 12% των συνολικών ετήσιων εισπράξεων του φόρου αυτού, γ) τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας σε ποσοστό 50% των συνολικών ετήσιων εισπράξεων του φόρου αυτού.
Η κοροϊδία
Μία άλλη κοροϊδία ή «δούλεμα με ψιλό γαζί» παρουσιάζει εμμέσως πλην σαφώς η πρόσφατη έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για το δεύτερο εξαμηνο του 2022, η οποία περιέχει στοιχεία και για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης. Αναφέρει, λοιπόν, η παραπάνω έκθεση ότι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) στο επτάμηνο του 2022 καταγράφουν αυξημένα έσοδα κατά 263 εκατ. ευρώ και αυξημένες δαπάνες κατά 287 εκατ. ευρώ, με συνέπεια το πρωτογενές αποτέλεσμά τους (πλεόνασμα 125 εκατ. ευρώ) να είναι μειωμένο κατά 38 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2021. Όπως διευκρινίζει (και προσέξτε το), «η αύξηση των εσόδων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εσόδων από φόρους κατά 163 εκατ. ευρώ , ενώ η αύξηση των δαπανών τους οφείλεται κυρίως σε αυξημένες αγορές αγαθών και υπηρεσιών κατά 194 εκατ. ευρώ».
Που εντοπίζεται η κοροϊδία; Μα, στη θεσμική υποχρέωση των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (δήμοι, περιφέρειες) να καταρτίζουν και να παρουσιάζουν τουλάχιστον ισοσκελισμένους ισολογισμούς. Και, προφανώς, είδατε πώς παρουσιάζονται αυτοί οι «ισοσκελισμένοι» ισολογισμοί: με επιχορηγήσεις από πρόσθετους φόρους κατά 163 εκατ. ευρώ για να μπορούν να δαπανούν για αυξημένες κατά μεγαλύτερο ποσό (194 εκατ. ευρώ) αγορές αγαθών και υπηρεσιών. Αν δεν έδιναν οι φορολογούμενοι πρόσθετο ποσό από φόρους 163 εκατ. ευρώ θα είχαν … πλεόνασμα οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως αναφέρεται πιο πάνω;
Άλλωστε, όπως προκύπτει από την ίδια έκθεση, τον περασμένο Ιούλιο τα έσοδα των ΟΤΑ ανήλθαν σε 4,2 περίπου δις. ευρώ, έναντι 3,9 δις. ευρώ του αντίστοιχου μήνα του 2021, δηλαδή παρουσιάζουν αύξηση κατά 260 εκατ. ευρώ, που προέρχονται κυρίως από κρατικές επιχορηγήσεις. Τον ίδιο μήνα (και παρά τις πονόψυχες δηλώσεις του κ. Πέτσα ότι επλήγησαν από τη δεκαετή κρίση, οι δαπάνες διαμορφώθηκαν σε 4,1 δις. ευρώ, έναντι 3,8 δις. του αντίστοιχου μήνα του 2021, δηλαδή παρουσίασαν ισόποση σχεδόν με τά έσοδα αύξηση (300 περίπου εκατ. ευρώ!)
Πίνακας: Επιχορηγήσεις οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης από τον κρατικό προϋπολογισμό (σε δις. ευρώ)
Έτος |
Κρατικός Προϋπολογισμός |
Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων |
Σύνολο |
2009 |
3,4 |
- |
3,4 |
2010 |
3,2 |
- |
3,2 |
2011 |
3,7 |
0,8 |
4,3 |
2012 |
2,8 |
0,8 |
3,6 |
2013 |
3,2 |
0,8 |
4,0 |
2014 |
3,0 |
1,5 |
4,5 |
2015 |
2,9 |
1,4 |
4,3 |
2016 |
3,3 |
1,3 |
4,6 |
2017 |
3,0 |
0,6 |
3,6 |
2018 |
3,2 |
1,2 |
4,4 |
2019 |
2,5 |
1,1 |
3,6 |
2020 |
3,0 |
1,2 |
4,2 |
2021 |
3,0 |
1,4 |
4,4 |
2022 |
2,9 |
1,4 |
4,3 |
Πηγή: Κρατικοί προϋπολογισμοί