Κατ’αρχήν θά θελα να εκφράσω την εκτίμηση και τον θαυμασμό μου στο συγγραφέα, που αφιερώνει τόσο χρόνο και δύναμη ψυχής στην έρευνα και τη συγγραφή. Στηρίζεται ωστόσο στον Πουκεβίλ, που είναι ιστοριογράφος, δεν είναι ιστορικός. Η Ιστορία προϋποθέτει ψυχρή λογική, αντικειμενικότητα και βάσανο των πηγών!
Στο προκείμενο: Η Τασούλα ή Παπαδιά Κουρκουμέλη, ετών 18 ή 20, ( δεν έχει σημασία), ανήκε στην άρχουσα τάξη του Αιτωλικού, κόρη του Γιάννη Κουρκουμέλη και αδερφή του Κων/νου Ι.Κουρκουμέλη, « άλλοτε επί σειράν ετών δημάρχου και βουλευτού δια μεγάλης πλειοψηφίας, μέχρι της εξώσεως του Όθωνος.»(Φωτίου Καραπάνου «Ανέκδοτα χρονογραφήματα»).
Η Τασούλα Κουρκουμέλη δεν αιχμαλωτίσθηκε τυχαία από τους στρατιώτες του Ιμπραήμ. Ηταν όρος στη συνθήκη παράδοσης του Αιτωλικού. Μπορούσαν να απαχθούν στην Άρτα άπαντες πλην ενός. Ήταν η κοπέλα, που την είχε προδώσει –για την ομορφιάν της- κάποιος Σαμπεθάυ. Οι δικοί μας είχαν δεχθεί τον όρον « πλην ενός ». Δεχθήκανε τους όρους του νικητή. Τί άλλο μπορούσαν να κάνουν; Η κοπέλα υπήρξε εξιλαστήριο θύμα της κατάστασης. Θυσίασαν την μία για να σωθούν οι πολλοί.
Αλλωστε, άτομα του στενού της οικογενειακού κύκλου είχαν κλείσει τη συμφωνία με τον Ιμπραήμ. Ξαναγυρίζω στο κείμενο του Φωτίου Καραπάνου: «Περατωθείσης της μάχης (του Ντολμά), διέταξε τους άνδρες του ο Ιμβραήμ να καταλάβωσι το Αιτωλικόν. Πριν δ’ αποβιβασθώσιν, ο Σπ. Κουρκουμέλης, εκβαλών τον λαιμοδέτην του, προσέδεσεν αυτόν επί καλάμου και ύψωσεν αυτόν εις σημείον συνθηκολογήσεως και υποταγής, μεθ’ ό ο Ιμβραήμ διέταξε να μην κάμωσιν απόβασιν και ακολούθως εσυνθηκολόγησαν πάντες πλην ενός.»
Τα υπόλοιπα,κατά την αφήγηση του Πουκεβίλ, δεν είναι Ιστορία, αλλά θεατρικό μυθιστόρημα. Αναφέρονται διάλογοι και γεγονότα με πολλή λεπτομέρεια και πάθος. Ερώτημα: Πώς τα πληροφορήθηκε όλα αυτά ο Πουκεβίλ; Ποιος του τα είπε; Μεσα στη σκηνή του Ιμπραήμ θεωρητικά υπήρχαν μόνο δυο άτομα και μετά η κοπέλα αυτοκτόνησε. Ποιος έδωσε τις πληροφορίες στον Πουκεβίλ, ο βεζύρης Ιμπραήμ ή οι φρουροί του;
Στα φοιτητικά μου χρόνια είχα αναλάβει μια εργασία για τον Καποδίστρια και πήγαινα συχνά στην Εθνική Βιβλιοθήκη.Τυχαία κάποια φορά έπεσα σε μια σελίδα που περιείχε ένα αίτημα/ αίτηση του Κων/νου Κουρκουμέλη και της μητέρας του προς τον Καποδίστρια. Ανέφεραν, περίπου, ότι η αδερφή και κόρη τους Τασούλα Κουρκουμέλη είχε απαχθεί από τον Ιμβραήμ και μεταφερθεί στο χαρέμι του στο Κάιρο. Τον παρακαλούσαν να ερευνήσει αν η κοπέλα ζούσε ακόμα και πώς μπορούσε να επιστρέψει στην οικογένειά της.Δεν συγκράτησα την ημερομηνία, σίγουρα ήταν πριν τις 27 Σεπτεμβρίου 1832, ημέρα δολοφονίας του Καποδίστρια.
Τον τελευταίον καιρό ασχολούμαι με την αξιολόγηση και την αξιοποίηση ενός μικρού ιστορικού φυλλαδίου ( που μου έχει χαρίσει η αγαπημένη μου καθηγήτρια Μαρία Παπαλέξη ) με τίτλο: « Ανέκδοτα χρονογραφήματα φωτός και αληθείας. Ήτοι των κατά την μεγάλην Ελληνικήν Επανάστασιν του 1821 αγνώστων ιστορικών σελίδων του Αιτωλικού και του εν σχέσει Ντολμά προμαχώνος αυτού.»
Εν ΑΙτωλικώ τη 25η Μαρτίου 1911.
Υπό Φωτίου Σπυρ. Καραπάνου, 1827 – 1911+
Ο αδερφός του, Σεβαστιανός Καραπάνος, υπήρξε Δήμαρχος Αιτωλικού (1867 – 1872). Αρα, το άτομο αυτό, ο συγγραφέας Φώτιος Καραπάνος, υπήρξε πολύ κοντά στα εξιστορούμενα γεγονότα και χρονικά και πολιτικά και προσωπικά.
Ας δούμε πως αναφέρει το γεγονός που μας απασχολεί, με την ιδιότυπη λόγια γλώσσα/καθαρεύουσα της εποχής):
«Μετά μίαν ώραν, προσήλθεν ωραία τις νεάνις ,ευγενής, 18έτις, Τασούλα ονόματι, αδελφή του ευπατρίδου Κων/νου Ι.Κουρκουμέλη και μνηστή του Νικολάου Τσερέπη. Επαρουσιάσθη δε κεκαλυμμένη δια λεπτού υφάσματος. Ταύτην ανέμενεν ο Ιμβραήμ και την υπεδέχθη δακρύουσαν, δια την συμφοράν της και το άδηλον μέλλον της.
Η ωραιοτάτη αύτη νεάνις τω εχρησίμευσεν και δια τον εν Καϊρω γυναικωνίτην του, όπου την ενέκλεισε μέχρι του θανάτου της, όστις συνέβη τω 1840.»
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, όλα τα σχετικά με την αυτοκτονία της δύστυχης κοπέλας είναι μύθος υστερογενής, που πλάσθηκε από τους δικούς της κυρίως, για να προσδώσει περγαμηνές δόξας και στην Τασούλα Κουρκουμέλη και στην οικογένειά της.
«Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές.» Διονύσιος Σολωμός.
Φθάνει ως εδώ;
Μπορείτε να προμηθευτείτε την εφημερίδα στα περίπτερα του νομού