Γράφει ο Rodi de Fuca
Ο πηγεμός!
Όποιος πάει στη Λισαβόνα για πρώτη φορά και πάρει ένα ταξί στη τύχη και ρωτήσει, “Tι να επισκεφτώ πρώτα απ’ όλα;” ο κατά τα άλλα υπέρευγενικός Πορτογάλος όπως έτσι είναι όλοι οι συντοπίτες του θα τον οδηγήσει δίχως πολλές εξηγήσεις απευθείας στο κολοσσιαίο μοναστήρι Dos Jerónimos de Santa Mariade Belem (φωτό πάνω).
Κι έτσι πρωί νωρίς βρισκόμαστε να αντικρίζουμε έκθαμβοι ένα μεγαλείο που κράτησε η κατασκευή του σχεδόν τέσσερεις αιώνες! Εκεί είναι θαμμένος πιασμένος χέρι - χέρι με τη σύζυγο του Μαρία, κόρη του Φερδινάνδου και της Ισαβέλλας, ο “καλότυχος” βασιλιάς της μεγάλης Πορτογαλίας του 5ου και 6ου αιώνα, Μανουήλ 1ºs. Ο ίδιος είχε διατάξει και το χτίσιμο του από το 1501 για να τιμήσει τον Βάσκο ντε Γάμα στο γυρισμό του απ τις “Ινδίες”. Ο μεγάλος αυτός Πορτογάλος θαλασσοπόρος είναι επίσης θαμμένος στο ίδιο μοναστήρι. Πολύ κοντά του και οι δυο μεγαλύτεροι ποιητές του μικρού Ιβηρικού κράτους Λουίς ντε Καμόες και Φερνάντο Πεσσόα. Το μοναστήρι είναι το σημείο Β του ποιο φημισμένου σκαληνού τριγώνου της πόλης, με Γ τον μοναδικό πύργο της Βελεμ/Torre de Belem και Α το μνημείο των ανακαλύψεων/Pedrao dos Descobrimentos, που αμφότερα χαϊδεύουν θαρρείς τα κύματα που ενώνουν τον Ατλαντικό με τον πόταμο Tajo.
Αλλά πριν μας οδηγήσουν τα κύματα ξανά στα χνάρια του Μανουήλ ας κάνουμε πρώτη στάση πολύ κοντά στο μοναστήρι για να δοκιμάσουμε ένα απo τα πασίγνωστα γλυκά της Λισαβόνας στην Casa Pasteis de Belem. Αν έχει πολυκοσμία παίρνουμε “πακέτο” όσο πιο πολλά μπορούμε και συνεχίζουμε την οδοιπορία μας. Aν έχουμε και νοικιασμένο αμάξι ανεβαίνουμε, στα πλαϊνά του Αγίου Ιερωνύμου, την ομώνυμη λεωφόρο για να φτάσουμε στο εθνικό παλάτι της Ajuda, το τελευταίο βασιλικό παλάτι που κατασκευάστηκε στην Λισαβόνα τον 19º αιώνα. Μεγαλοπρεπές και με ενδιαφέρον το μνημείο θα μας φέρει το χρόνο ίσια - ίσια/ ας μην ξεχνάμε ότι στην Πορτογαλία αρχίζουν να τρώνε πολύ νωρίς, ας πούμε από τη μια το μεσημέρι και από τις οκτώ το βράδυ/να συνεχίσουμε το δρόμο μας προς το Alto de Ajuda και πριν την είσοδο του μεγάλου πάρκου de Monsanto για το ραντεβού μας με το καλύτερο ρεστοράν για ψάρι που υπάρχει στην Πόλη. Προσοχή όμως! Μόνο για Ισχυρές τσέπες! Αν είσαστε απ’ αυτούς ή θέλετε να θυσιάσετε κάτι άλλο για να ενισχύσετε τη θεωρία ότι, “Αυτή η ζωή είναι πολύ ακριβή, αλλά η άλλη δεν μας ενδιαφέρει”, τότε εδώ θα βρείτε την διεύθυνση και κάποιες υποδείξεις. Mercado do Peixe, Estrada Pedro Teixeira 78, Vila Simao. Τλφ με κωδικό, 00351213616070. Στην είσοδο, θα μας περιμένουν δίπλα στη ρεσεψιόν για να μας οδηγήσουν όταν έρθει η σειρά μας στους πάγκους, όπου θα βρούμε όλων των ειδών φρέσκα ψάρια και θαλασσινά. Εμείς διαλέγουμε, εμείς πληρώνουμε! Ο Chef μόνο και μπροστά στα μάτια σου, θα ενδιαφερθεί για ένα απίθανο ψήσιμο και ένα αλάνθαστο σερβίρισμα.
Το έντονο “λευκό” κρασί/Vinho Verde, πάει πολύ με αυτά που διαλέξαμε. Προτείνουμε το Casal Mendes, φρουτώδες με τόνους από πεπόνι, το Casal Garcia με ελαφριά ανάβραση, φρέσκο και ισορροπημένο με μόνο 10 βαθμούς, και για τους απαιτητικούς, Quinta do Dorado, Dorado Auratus ή Superior. Και τώρα η έξυπνη υπόδειξη. Όταν σας συνοδεύσουν στο τραπέζι σας, πονηρά κι αθώα αφήνουν μπροστά σας μικρά πιάτα με επιδόρπια. Τυριά, αλλαντικά κλπ. Μην τα αγγίξετε και ευγενικά δικαιολογηθείτε, “Προτιμούμε να περιμένουμε αυτά που διαλέξαμε για να μην γεμίσουμε από τώρα.” Έξυπνη απάντηση, που αξίζει μεγάλη αποταμίευση. Γιατί αυτά τα φτωχά επιδόρπια τα χρεώνουν με πλούσια τάλιρα! Το φαγητό στην “Αγορά του ψαριού”, μπορεί να μείνει τόσο αξέχαστο όσο μια νύχτα στο Fado που… θα πάμε ή μια βόλτα στην αυτοκρατορική Sintra όπου θα ξανασυναντήσουμε τον Μανουήλ, τον βασιλικό μας Οδοιπόρο.
Ήρθε η ώρα τα κουρασμένα πόδια να ξεκουραστούν στο άνετο κρεβάτι του ξενοδοχείου που θεωρώ προτιμότερο να βρίσκεται στην Avenida Libertade (φωτό κάτω) ή τριγύρω από την PraÇa Pombál, ορμητήριο για όσα ακόμα μας μένουν να απολαύσουμε σ' αυτή την πόλη των εξερευνητών όπου η αρχιτεκτονική της μετά τον 15ο αιώνα πήρε το όνομα μανουελίνα προς χάριν του υποστηριχτή της Δον Μανουήλ 1º. Οι πιο νέοι πάμε βόλτα να εξερευνήσουμε τις ανηφόρες της Alfama, και την υψομετρία του BairroAlto. Καθώς οι μεν διαβάζουν ηδονικά στον οδηγό της πόλης πως η αρχαία παράδοση υποστηρίζει ότι ο Οδυσσέας/Ulises ίδρυσε την Ulisipo/ Ολύσιππος, πριν ακόμα να την επανιδρύσουν οι Φοίνικες, οι δε έχουμε πιάσει θέση στα στρογγυλά τραπεζάκια γύρω απ το μπρούτζινο άγαλμα του Πεσσόα στο Chiado και έχουμε παραγγείλλει ένα αυθεντικό Bica. Πουθενά στα αρκετά ταξίδια μου δεν έχω απολαύσει ένα καφέ εσπρέσο τόσο γευστικό. Αν και η απόλαυση πολλαπλασιάζεται όταν κατηφορίζοντας την Libertade μέχρι την καρδιά της Πόλης που είναι η πλατεία Rossío σταματώ κάθε πενήντα βήματα στα μικροσκοπικά 4χ4 καφέ για να ρουφήξω ένα πίσω απ’ το άλλο τα ελάχιστα σκούρα miligram που μόλις καλύπτουν το εσωτερικό του φλιτζανιού. Η καφετερία με το άγαλμα του Πεσσόα, λέγεται Α Brasileira (αριστερά) και είναι λίγο μετά απ’ όπου σε βγάζει το ασανσέρ της Santa Justa που ενώνει τη κάτω (Baixa Pombalina), με την άνω συνοικία (Chiado).
Μπροστά στο καφέ, συνηθέστατα, θα συναντήσεις πλανόδιους μουσικούς να παίζουν Φόλκ ή Λάτιν Τζαζ διασκεδάζοντας τους θαμώνες. Βέβαια για να ακούσεις αυθεντική Λουσιτανικη μουσική πρέπει να βυθιστείς στην μελαγχολική μελωδία του Fado, και πάνω σ’ αυτό πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί αλλά εγώ διακριτικά θα πρότεινα δυο εγκεκριμένα νυχτερινά στέκια. Πάνω απ όλα Το Clube de Fado του Mario Pacheco στην Αλφάμα, R. SJoaoda Praca 94. Ο Μαριο Pacheco έχει πολυβραβευτεί και είναι δεξιοτέχνης της πορτογαλικής κιθάρας “de Voluta”, ή της Ισπανικής “Viola”. Δεν θα προτείνω κάτι ιδιαίτερο για φαγητό. Η αλήθεια είναι ότι αυτά τα κέντρα είναι ακριβά και η γαστρονομία τους υποτυπώδης. Αλλά η πνευματική τροφή, όταν ακούς τη νεαρότατη Cuca Roseta εδώ, ή την απόλυτη φαδίστα Maria da Fe στο Senhor Vinho, Rua do Meio a Lapa 8, (αν και αρκετά τουριστικό, αξίζει τον κόπο) σε ταξιδεύει με τα φτερά της απόλαυσης πάνω απ τις κόκκινες στέγες της Λισαβόνας. Στο Clube do Fado εξέχει μεταξύ άλλων κι ο Miguel Capucho. Κάθε Δευτέρα και Τετάρτη ζωντανεύει και το μικρό και αυθεντικό στέκι, η Tasca Do Chico, στο bairro Alto, rua diario de noticiaς 39, με αυθόρμητους φαδίστες, αλλά τις Κυριακές φιλοξενεί το δικό τους ρεπερτόριο.
Όσοι είναι φιλόμουσοι πιθανόν να γνωρίζουν πιο καλά τα διάφορα είδη του Φαδο και τους καλύτερους εκτελεστές, Εγώ μόνο θα δώσω την προσωπική μου γνώμη για όσους θέλουν να μυηθούν μέσα απ το άγνωστο. Σίγουρα στις πρώτες θέσεις βρίσκονται, η Αξέχαστη Αμάλια Ροδρίγκες κι ο αντιστασιακός Zeca (José Afonso) που πλέον δεν βρίσκονται μεταξύ μας αλλά ναι τα τραγούδια τους. Το πιο γνωστό τραγούδι του Zeca, για τη Γκράντολα, μικρή πόλη νότια της πρωτεύουσας, έγινε ύμνος στην επανάσταση των γαρυφάλλων ενάντια στη δικτατορία του Σαλαζάρ. Άλλους δίσκους που μπορείτε να προμηθευτείτε είναι αυτοί της Dulce Pontes που έχει τραγουδήσει και με το Γιώργο Νταλάρα ή της Mariza, εξωτική φινέτσα με ιδιαίτερη ευαισθησία. Οι Φερνάντο Ματσάδο Σοάρες και Αντόνιο Μπάστος μου φαίνονται επίσης άξιοι μνείας. Από τους νέους τραγουδιστές ξεχωρίζω τους Camané, Misía, Cristina Bránco, Mafálda Arnaúth, την οφθαλμίατρο Kátia Gueréiro και την αστερόεσσα Cuca Roseta που ας προλάβουμε να τη χαρούμε στο Clube do Fado, όσο δεν είναι πιο διάσημη. Από άλλες μουσικές τάσεις ξεχωρίζουμε την Terésa Salguéiro, πρώην ντίβα του πιο φημισμένου συγκροτήματος της Πορτογαλίας, Madredeus, ή την αναδυόμενη Carminho, η μελωδική Kátia Aveiro από τη Μαδέιρα ξεκίνησε σαν Ρονάλντα, η έντεχνη Lura που κατάγεται από το πράσινο ακρωτήρι και τραγουδά τη μουσική των γονιών της, Μόρνας και κολαδέιρας, και η πληθωρική καλλιτέχνιδα, σκηνοθέτρια, ηθοποιός που τραγουδά, Mariade Μedeiros.
Λόγω γλώσσας αλλά και δεσμών στην Λισαβόνα θα βρείτε και άφθονη Βραζιλιάνικη μουσική, μουσική από το πράσινο Ακρωτήρι, την Αγκόλα και τη Μοζαμβίκη. Παραθέτω μόνο κάποιους άγνωστους, στο ευρύ κοινό γιατί η αναφορά στην Cesárea Évora η τον Gaetano Velloso είναι νομίζω περιττή. Έτσι αναφέρω τους Tito París, Mayra Andrade, Maria Alice, Ildo Lobo και το μεγάλο Amandio Cabral (ακούστε την Tristalegria), από τον Cabo Verde και τους Clara Nunes, Ros Pazos, Mariza Monte, Chico Buarque, από την Βραζιλία. Πολύ κοντά στο καφέ A Brasileira, Rúa Garrett στο Chiado, βρίσκεται το πιο παλιό βιβλιοπωλείο του κόσμου η Librería Bertrand, σήμερα αλυσίδα βιβλιοπωλείων στη χώρα. Πάντα κλέβω λίγα λεπτά ή λίγες ώρες για να ψάξω στους διαδρόμους της βιβλία και Cd, ιδιαίτερα για Fado (στα ελληνικά Φαδο). “A origen do Fado” είναι ένα βιβλίο με 4 Cd, για κάποιον που θέλει να κάνει εισαγωγή στο είδος. Ο Camoes έγραφε γι’ αυτό: «Αγάπη, Ζήλεια, στάχτη, πόνος και αμαρτία. Όλα αυτά υπάρχουν, όλα αυτά είναι λυπητερά, όλα αυτά είναι Φάδο!» Όπως θα μπορούσε να πει, Ρεμπέτικο! Κι ο Pessoa πρόσθετε «Το Φάδo δεν είναι χαρούμενο, ούτε λυπητερό. Είναι η εξάντληση της παντοδύναμης ψυχής…!».
Στο ίδιο βιβλιοπωλείο, ψάξτε να βρείτε ένα μοναδικό οδηγό της πόλης, γραμμένο από τον ίδιο Φερνάντο Πεσσόα. Ένα κόκκινο χαρακτηριστικό βιβλίο, που κυριεύει τον αφιερωμένο χώρο για τα τουριστικά αξιοθέατα της χώρας. Αυτοί που έχουν λογοτεχνικά ενδιαφέροντα, μπορούν να ανακαλύψουν και άλλους επιφανείς πορτογάλους συγγραφείς αλλά και βραζιλιάνους, όπως τον Paulo Coelho ή την Clarice Lispector. Σας προσκαλώ να μην αγνοήσετε τον ευγενέστατο μου José Saramago, την Lidia Jorge που δίδαξε και διδάχτηκε στις αποικίες της Αγκόλας και της Μοζαμβίκης, του J.MEcade Queiros, με την παγκοσμιότητα του στο έγκλημα του πάδρε Αμμάρο, και για να ξαναβρούμε το νήμα που μας έφερε ως εδώ, τον Damiao de Gois και το χρονικό του 1566, “Ο υπέρευτυχής βασιλιάς Μανουήλ ο 1ος”, βασιλιάς που είχε ενεργή συμμετοχή και στην συντήρηση του υπέροχου καθεδρικού ναού της SÉ, που θα συναντήσετε στο ανέβασμα με το παραδοσιακό τραμ προς την Αλφάμα, (στα αραβικά Καταφύγιο). Εντυπωσιάζει το Claustro, 13ου αιώνα. Ο ίδιος δρόμος που μας άφησε στη SÉ, μας οδηγεί τώρα στο κάστρο του Αγίου Γεωργίου, κτισμένο εκεί που εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι άποικοι /Βησιγότθοι/, της Λισαβόνας τον 5ο αιωνα. Η πολύχρωμη θέα, εμπλέκει την απλοσύνη του ποταμού με τις κόκκινες στέγες της Αλφάμα και τις αιωρούμενες γέφυρες πάνω απ τον ποτάμι, που θωρούν αμίλητες το πανύψηλο άγαλμα του Cristo Rei.
Αλλά ήρθε η ώρα να ξεκουράσουμε λίγο την ψυχή από τα υλικά, όσο όμορφα κι ας είναι, και να δοθούμε στα τερπνά με ένα απολαυστικό καφέ στα τραπεζάκια του AuraLunge Café, στη Plaza Comercio που θα βρούμε μπροστά μας, κατηφορίζοντας όλο το δρόμο από το κάστρο ως τη θάλασσα και τη προκυμαία των στηλών! Ή λίγο πιο πάνω, στη Plaza Rossio, καρδιά της πόλης που φιλοξενεί το περίφημο Εθνικό θέατρο (Opera), και τον πανέμορφο σταθμό, απ’ όπου φεύγουν τα τραίνα για τη Sintra, στο φημισμένο artdecorCafé Nicolá. Και αν είναι ώρα φαγητού; Εδώ, κάνουμε το δεύτερο έξυπνο κόλπο. Στο Aura Lunge, τα μεσημέρια, διαθέτουν στάνταρ μενού πολύ ισορροπημένο και οικονομικό. Ζητήστε να σας το φέρουν. Για τους ρομαντικούς, που προτιμούν καφέ Nicolá, υπάρχουν επίσης μενού για γκρουπ. Αλλιώς δίπλα ακριβώς στο "A Ginjinha" μπορείτε να απολαύσετε ένα ποτηράκι από το ομώνυμο λικέρ από κεράσια η βύσσινα, ρακί και ζάχαρη, και να κρατήσετε όλη την όρεξη σας για ένα άτυπο δείπνο σ ένα από τα πιο απροσδόκητα στέκια της Lisboa,το ρεστοράν, μπαρ, σχολή Τσίρκου, ανοιχτό θέατρο και μουσική σκηνή, Casa Chapito! Rua da costa do Castelo 1, τλφ. 00351218855550, ούτε πέντε λεπτά από το κάστρο του San Jorge και την catedral de SÉ. Παραδοσιακό φαγητό από τη πορτογαλική γαστρονομία, αλλά και ψάρι, ωραία θέα και προσιτές τιμές. Στο νυχτερινό μπαράκι, “Bartό”, από τις 10 το βράδυ ως τις δυο, μουσική, θέατρο η παντομίμα με πλούσιο πρόγραμμα που θα βρείτε στο www.chapito.org, Αν προτιμάτε να το γνωρίσετε μεσημέρι και για φαγητό, μπορείτε να το συνδυάσετε με το μουσείο του φάδο που είναι λίγο πιο νότια από το Τσαπίτο. www.museodofado.pt
Για χορτοφάγους, η δική τους κουζίνα κι όχι μόνο, στο Café Taborda, φιλοξενούμενο στο ομώνυμο θέατρο, βόρεια του κάστρου. Υστερόγραφο για όσους προτιμούν ένα ελαφρύ κολατσιό στο πόδι μεταξύ SÉ και κάστρου, το οικονομικότατο αλλά παραδοσιακό Verde Perto, rua da costa do Castelo 26. Αφήσαμε τους κρεατοφάγους για το Adega Dantas, rua marechal Saldanha 15, στο mirador της santa Catarina, μετά το Abrasileira. Στην ίδια περιοχή, υπάρχουν πολλά μικρά και οικονομικά ρεστοράν. Βέβαια όσοι έχουν κάνει κομπόδεμα και είναι φανατικοί στα θαλασσινά, θα τους ανεβάσουμε από την λεωφόρο Do Libertade στο νούμερο 155, και ακριβώς μετά το Sofitel, απαντάμε το νεοκλασικό γωνιακό κτίριο που στεγάζει το σχεδόν εβδομηντάχρονο Ribadouro, τη Cervejaria/μπυραρία σύμβολο των καλοφαγάδων της Lisboa. Στο τλφ. 213549411, κλείνουμε τραπέζι αν δεν θέλουμε να κάνουμε ουρά. Πανδαισία ποσειδωνίων εδεσμάτων, Camaroes/ γάμπαρι, Sapateiras/Βασιλικά καβούρια, Ostras/Όστρακα, Bacalhau/Μπακαλιάρος ψητός ή Porco Alentejao/Χοιρινό ψημένο όπως στο Αλεντέχο, περιοχή της ενδότερης Πορτογαλίας.
Κλείνουμε λοιπόν αυτό το κύκλο, προτείνοντας και τα ανάλογα κόκκινα κρασιά του Douro, Alentejo oBairrada και φυσικά τα ονομαστά Oporto! Το κόκκινο, Casa ferreirinha Esteva D.O Douro, είναι ένα ξεχωριστό κρασί αρμονικό και έντονο, με απαλή γεύση που θυμίζει γαρίφαλο και κανέλα. Η τιμή του το κάνει ακόμα ποιο ελκυστικό, 6€, για τη σοδειά του 2011. Απο το Alentejo, το Ea 2010, εύκολο και με πλεονότητα από Syrah για να συνοδέψει αρμονικά κρέατα και τυριά και αν δεν το βρείτε, το Dom Rafael 2010, που είναι από τα πιο εμπορικά αλλά εφαρμόζει απόλυτα ποιότητα και τιμή. Από τη Bairrada θα προτείνουμε τότε κάτι ανώτερο, χωρίς όμως να μας τρυπήσει την τσέπη. Το Nossa 2010, του αμπελώνα Filipa Pato. Από την ίδια θ’ άξιζε να δοκιμάσετε και το Lokal sílex, αλλά γενικά Filipa Pato είναι μια bodega που αρέσει. Για οποιαδήποτε ώρα της ημέρας προτείνω ένα ποτήρι από το μοναδικό πορτογαλικό Πόρτο, για το οποίο κλείνω προς το Ferreira Porto Tawny ή το o CruzT awny. Ευτυχώς υπάρχουν δεκάδες εκατοντάδες προτεινόμενα κρασιά ακόμα, γιατί η χώρα είναι σαν το Μανουήλ, ευτυχής και εύχαρις!
Αν δεν είσαι συμβατικός πριν πάρεις το δρόμο για τη Σιντρα, δες οπωσδήποτε το εθνικό μουσείο Αμαξών! “Museo de carruajes”. Είναι κάτι που δεν υπάρχει αλλού, και αρέσει! Θεαματικές οι άμαξες, από τον 16 ως τις αρχές του 20ου αιώνα. Μόνο σε περίπτωση που υπάρχουν παιδιά στη παρέα, προτείνουμε το Ενυδρείο, ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Το αρχαιολογικό και το Εθνολογικό μουσείο, που είναι δίπλα στο μοναστήρι του αγίου Ιερωνύμου, αν έχεις χρόνο η είσαι ευθέως ενδιαφερόμενος. Αντί αυτού, είναι γλύκα, το λαογραφικό μουσείο. Και φυσικά, για τους μελοδιομανείς, μετά το μουσείο του φάδο που υποδείξαμε, πάμε στο μουσείο της Κυρίας Amalia Rodrigues.
Αν και δεν είναι μουσείο /το πρωτότυπο ανακατασκευάζεται στο Ilhavo/, επιβάλλεται και η επίσκεψη, ιδιαίτερα για τις κυρίες, στο κατάστημα και Clubede Coleccionistas, του διαφημισμένου εργοστάσιου πορσελάνης Vista Allegre, στο δρομο Almirante Gago Coutinho 76, στο Chiado.
Ο γυρισμός!
Το τρένο φεύγει απ το σταθμό del Rossio με συχνότητα για τη Σιντρα ή “SINTRA” (αριστερά), μοναδική λέξη με κεφαλαία στο οδοιπορικό. Το ρομαντικό στοιχείο του ταξιδιού μας. Διασχίζει κάμπους και δάση ευκαλύπτων, πριν ξεθυμάνει στο σταθμό του “γήινου παραδείσου” όπως ο Λόρδος Βύρων την ποίησε. Από εκεί με λίγο περπάτημα, λεωφορείο η ταξί, πετούμε για τη Plaza dela republica όπου μας περιμένει ο Dom ManuelI, για να μας ξεναγήσει στο παλάτι του, το Palacio Nacional de Sintra (φωτό δεξιά), στο μουσείο των 40 χιλιάδων παιχνιδιών όλων των εποχών, στο ζαχαροπλαστείο pιriquita για την απόλαυση μιας Queijada, (όπως λέμε γαλακτομπούρεκο), στα στενά δρομάκια με τα μύρια μαγαζιά με σουβενίρ, και τα μικρορεστοράν όπως το Loja do Vinho, όπου μπορούμε να δοκιμάσουμε αλλαντικά και τυριά της περιοχής και ατελείωτα κρασιά της Πορτογαλίας.
Σε άλλους χώρους μπορούμε να ψάξουμε για στρείδια και γαρίδες ή για ψημένες σαρδέλες σουβλάκι, ραντισμένες με το απαράμιλλο Βίνιο Βέρντε. Αν χρησιμοποιήσαμε αμάξι για τον ερχομό, μπορούμε να διαθέσουμε λίγο χρόνο, ακλουθώντας το εσωτερικό δίκτυο, για να δούμε το παλάτι του Queluz. Έτσι μετά, θα μπορέσουμε να ανεβούμε άνετα στο palacio de Pena, που βρίσκεται στην κορυφή του κοντινού λόφου, παλάτι Ιπποτών που χτίσθηκε στα θεμέλια του ομώνυμου μοναστηριού που προσδόκησε ο οδοιπόρος μας το 1503. Και που, ο ερωμένος Βύρων ονειρεύτηκε, σαν το ζενίθ δυο εραστών. Στο βασιλικό παλάτι ή παλάτι της πόλης, η αίθουσα de las armas είναι διακοσμημένη με 72 κεφαλές ελαφιών, η δε αίθουσα de las urracas διακοσμεί την οροφή της με τα σχέδια 136 κορακιών. Ο παράδεισος του μεγάλου Lord κρύβει, εκτός άλλων, το φεστιβάλ μουσικής και την έκθεση βιβλίου στο τέλος Ιουνίου. Νύχτες χορού όλο τον Αύγουστο. Χειροτεχνική τις 15 πρώτες μέρες. Και τη πρώτη του Οκτώβρη, την παγκόσμια μέρα μουσικής.
Με το αμάξι επιστρέφουμε, πάντα από το παραλιακό δρόμο, για να απολαύσουμε πρώτα, το Cabo de roca (αριστερά) που γι' αυτό ο ποιητής είπε: “εδώ είναι το τέλος της γης και η αρχή της θάλασσας”, κι από εκεί στο Cascais και στο αριστοκρατικό Estoril, με το φημισμένο καζίνο του, μήπως κάποιου του περισσεύουν για να τα παίξει! Στο αρχοντικό, αλλά και ψαράδικο Cascais, να ψάξουμε το Ceramicarte, στην οδό largodaassuncao 3. Με λίγη τύχη μπορεί να συναντήσουμε τον φίλο μου, γεννημένο στη Μοζαμβικη, Luis Soares, σμιλεύοντας ένα από τα απίθανα κεραμικά του. Μην χάσετε την ευκαιρία να αποκτήσετε, έστω και ένα ασημαντο σιέλ πλακάκι του. Το ταλέντο του Λουίς, έχει ξεπεράσει τα σύντομα σύνορα της ατλαντικής ιβηρικής λουρίδας. Αν ο γυρισμός δεν μας προλάβει στο Cascais να υπενθυμίσω ότι έργα του υπάρχουν στη Σίντρα, το Εστορίλ αλλά και τη Λισαβόνα. Αν είναι καλοκαίρι, πριν επιστρέψετε στην Ολύσιππο, συντονίστε για relax και μπάνιο στην απέραντη παραλία του Carcavelos, ναός των απαιτητικών διεθνών surfers, με το φρούριο του ατενίζοντας στον ορίζοντα τον ερχομό του Cabral, από την ανακάλυψη της Βραζιλίας.
Αφήνω στη φαντασία σας τα υπόλοιπα, για ωραίο φαγητό στο Εστορίλ, Γκολφ στη Σιντρα, περιπάτους στον τόπο της διεθνής έκθεσης στη Λισαβόνα, περασμένα μεγαλεία και τρόπαια στο μυθικό στάδιο Da Luz της Benfica... Εγώ πάω για αναπόληση στο ωραίο και φτηνό, /εάν κάνετε την τρίτη έξυπνη κίνηση/, αν και δεν συνηθίζω να ονομάζω ξενοδοχεία, Sofitel, της λεωφόρου Λιμπερτάδε. Ποιά; Μεριμνήσατε για, πρώιμη κράτηση, εξαντλώντας όλα τα ατού που σας παρέχει ο μοντερνισμός! Το μελετημένο στρώμα του δωματίου και το πουπουλένιο πάπλωμα θα μας ταξιδεύσει στα μπράτσα του Μορφέα, λαχταρώντας να γυρίσουμε γρήγορα ξανά σ' αυτή τη πόλη!
Αν το τριήμερο, τετραήμερο εκδρομής, είναι δυνατό να γίνει εβδομάδα η δεκαήμερο, τότε ανοίγεται μπροστά μας η ευκαιρία να γνωρίσουμε σε σχετικά μικρή απόσταση από τη Λισαβόνα, τα όχι λιγότερο ελκυστικά μέρη όπως, οι ρωμαϊκές Évora και Beja,το παράξενο δίπεδο ψαράδικο χωριό της Nazaré, Óvidos και το μοναστήρι της batalha, ακόμα και τη μυστική Coímbra με στάση στο ρεστοράν του palacio de Bucaco για πλούσιο πρωινό η δείπνο, απολαμβάνοντας ένα κόκκινο κρασί προέλευσης από τη γειτονική Mealhada.
Ας μη σκεφτούμε ποτέ, πόσα μουσεία, μνημεία, ρεστοράν και πληροφορίες λείπουν απ’ αυτό το φτωχό περπάτημα στη πόλη των χρωμάτων, (σ’ αυτή τη περίπτωση πληροφορηθείτε στο Lisboa inside, Follow my Lisboa, My own Lisboa, Visit Lisboa, Touring Lisboa, Guía de Lisboa), αλλά τι καινούργιο ακούσαμε, τι νέο μάθαμε, τι καρδιά αφουγκραστήκαμε να πάλει λίγο διαφορετικά απ τη δική μας. Ούτε ταχύτερα, ούτε βραδύτερα, αλλά σε ένα αλλιώτικο ρυθμό! Όμορφα όνειρα, με ένα αξέχαστο “Φάδο”” de la gran Amalia, που θα ζήλευε ο Δον Μανουήλ! “Lisboa Antiga”… με μιά αλλιώτικη ομοιοκαταληξία...
Lisboa velha cidade/Cheia de encanto e beleza/!...Olhai, senhors,
esta Lisboa d´outras eras/Dos cinco reis, das esperas....
Λισαβόνα, αρχαία πολιτεία / γεμάτη σαγήνη κι ομορφιά / ...Ακουμπήστε
το βλέμμα αρχοντάδες, σ’ αυτή τη Λισαβόνα αλλοτινών καιρών/
τη Λισαβόνα των πέντε Βασιλιάδων, των προσδοκιών...