Του Δημήτρη Στεργίου
Οι διατάξεις για τη σωστή οργάνωση της κυβέρνησης και την αποτελεσματική λειτουργία της Κεντρικής Διοίκησης που περιλαμβάνονται στο πρώτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το επιτελικό κράτος, αν, τελικά, εφαρμοστούν, θα αποτελέσουν τη μείζονα έως τώρα τομή στις «κακές συνήθειες» που έχουν στοιχειώσει επί πάνω από 150 χρόνια το ελληνικό «Κράτος – Αρλμούμπα», όπως το έχω χαρακτηρίσει πριν από μερικές δεκαετίες σε βιβλία και άρθρα μου.
Οι κυριότερες από αυτές τις «κακές συνήθειες» είναι η ταλαιπωρία των πολιτών, η γραφειοκρατία, η πολυπόθητη κομματικοποίηση –ανταμοιβή για λεηλασία του Δημοσίου – λάφυρου της εκάστοτε κυβέρνησης, η ιδιωτική και δημόσια διαφθορά, η αδυναμία παρακολούθησης της δραστηριότητας των υπουργών, η πολυνομία, η ανεξέλεγκτη παραγωγή νόμων και άσχετων τροπολογιών, οι υπογραφές- «σύννεφο» στα έγγραφα, οι καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση διοικητικών πράξεων. Σε όλα αυτά κι άλλα που προβλέπει το νομοσχέδιο και που έχουν οδηγήσει πολλές φορές τη χώρα σε χρεοκοπία, ανυποληψία και σε χλεύη τν πάντων, θα πρόσθετα και μία ακόμη «κακή συνήθεια», δηλαδή την ατιμωρησία στη δημόσια διοίκηση.
Κι όμως, όλα αυτά οικεία κακά στη λειτουργία του ελληνικού κράτους τα έχει καταγγείλει με τη σκληρή γραφίδα του πριν από 160 περίπου χρόνια ο μέγας Εμμανουήλ Ροίδης (1836-1904). Παραθέτω ενδεικτικά μερικές «αθάνατες» διαπιστώσεις:
-«Εις νόμος απαιτείται εις αυτήν την χώραν, ο οποίος να επιτάσσει την εφαρμογήν όλων των υπολοίπων…»
- «Κάθε οµάς ανθρώπων, συνδεοµένων από κοινά συµφέροντα και µόνον, συγκροτεί µίαν οργάνωσιν, εξασφαλίζει µερικούς δηµοσιογραφικούς ή κοινοβουλευτικούς υποστηρικτάς και υπαγορεύει έπειτα τας θελήσεις της εις το Κράτος. Αλοίµονον δε εις εκείνον, υπουργόν, δηµόσιον λειτουργόν, ή δηµοσιογράφον, ο οποίος θα ετόλµα, όχι µόνον να αντιταχθή, αλλά και να µη υποστήριξη τας αξιώσεις, αι οποίαι προεβάλλοντο….»
-« Άπαν δε το χρήμα του λαού, αντί έργων χρησίμων, προς πόλεμον ή προς ειρήνην , εδαπάνησεν εις συντήρησιν κοπαδίου κομματικών κηφήνων, χάριν των οποίων στέργει την πενίαν, την κακοπραγίαν, την ασημότητα και τους εμπαιγμούς του κόσμου όλου».
- «Εν Ελλάδι, αιτία της γεννήσεως και της πάλης των κομμάτων είναι η θαυμαστή συμφωνία μεθ΄ ής πάντες θέλουσι το αυτό πράγμα, να τρέφωνται δαπάνη του Δημοσίου».
-«Κόμμα: Ομάς ανθρώπων ειδότων ν΄ αναγινώσκουσι και να ν΄ ανορθογραφώσι, εχόντων χείρας και πόδας υγιείς, αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες, ενούμενοι υπό έναν ιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι ν΄αναβιβάσωσιν αυτόν δια παντός μέσου εις την έδραν του πρωθυπουργού, ίνα παράσχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι».
-«Τα ημέτερα ζώα, μάλλον δυσαρίθμητα έχουσιν ανάγκην πλειόνων απαριθμητών. Τα ημέτερα δένδρα, μάλλον δυσφύλακτα, πλειόνων δασοφυλάκων. Τα ημέτερα πλοία, μάλλον δύσπλοια, πλειόνων πλοιάρχων. Αι ημέτεραι αλυκαί πλειόνων αλατοαποθηκαρίων. Τα ημέτερα δικαστήρια απειράκις πλειόνων δικαστικών γραφέων. Οι ημέτεροι φόρων πλειόνων φοροφάγων».