Εκλογές – Αρμοδιότητες - Ευθύνες

Ο Δήμαρχος δεν είναι μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου αλλά προσκαλείται υποχρεωτικά στις συνεδριάσεις του και έχει δι­καίωμα λόγου, προηγούμενος κάθε άλλου αγορητή. Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου συντάσσει την ημερήσια διάταξη, ο Δήμαρχος όμως έχει δικαίωμα να προτείνει οποιοδήποτε θέμα και ο Πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να το συμπεριλάβει στην ημερήσια διάταξη.

Επιπλέον, ο Δήμαρχος έχει αποφασιστικό λόγο στη διεξαγωγή της συζήτησης διότι καμμιά πρόταση για την πρόταξη θέματος - στη διάρκεια της - δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί δίχως τη συμφωνία του. Επομένως η κυριαρχική θέση του Δημάρχου δεν εξασφαλίζεται μόνο με την ιδιότητά του ως αρχηγού της πλειοψηφίας αλλά, κατοχυρώνεται και με ισχυρή θεσμοθετημένη παρέμβαση στη λειτουργία του Δημοτικού Συμβου­λίου.

• Εκτελεί τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και της Δημαρχιακής Επιτροπής.
• Εκπροσωπεί το Δήμο στο δικαστήριο και σε κάθε δημόσια αρχή.
• Είναι προϊστάμενος των υπηρεσιών του Δήμου.
• Είναι προϊστάμενος όλου του προσωπικού του Δήμου.
• Διατάσσει την είσπραξη των δημοτικών εσόδων και εκδίδει τα αντίστοιχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής.
• Υπογράφει τις συμβάσεις που συνάπτει ο Δήμος.
• Εκδίδει πιστοποιητικά προσωπικής και οικογενει­ακής κατάστασης των δημοτών.
• Ασκεί τις αρμοδιότητες που του αναθέτουν ειδικές διατάξεις του Δ.Κ.Κ. ή άλλων νόμων.
• Συγκαλεί τη λαϊκή συνέλευση στις περιπτώσεις του άρθρου 108 Δ.Κ.Κ.

Ο Δήμαρχος ασκεί, επιπλέον, και καθήκοντα κρατικού υπαλλήλου. Συγκεκριμένα, πρόκειται για λειτουργίες που ανήκαν παραδοσια­κά στους Δημάρχους και διεκπεραιώνονται από τις υπηρεσίες του Δήμου.

Πρόεδρος της Δημαρχιακής Επιτροπής είναι ο Δήμαρχος, μπορεί όμως να αναθέσει την προεδρία σε έναν από τους Αντιδημάρχους.

Οι Αντιδήμαρχο επιλέγονται από τον Δήμαρχο ο οποίος καθορίζει και τα καθήκοντα τους. Η επιλογή όμως επικυρώνεται από μη επιτρέποντας το Δημοτικό Συμβούλιο. Αυτό δεσμεύει τον Δήμαρχο μη επιτρέποντας την αφαίρεση αρμοδιοτήτων ή και την ανάκληση των Αντιδημάρχων στην διάρκεια της θητείας τους η οποία είναι ετήσια ή διετής.

Ο Δήμαρχος μπορεί να αναθέσει την άσκηση ορισμέ­νων από τις λειτουργίες του σε δημοτικούς συμβούλους ή και σε Προέδρους Δημοτικών Διαμερισμάτων.

Λογική συνέπεια είναι η διαμόρφωση ενός πλαισίου ισορροπίας ανάμεσα στο Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο, εφόσον ο πρώτος εκτελεί τις αποφάσεις του δευτέρου. Η υπεροχή του Δημάρχου εξασφαλίζεται με την έλλειψη Θεσμικών διαδικασιών ελέγχου από την πλευρά του Συμβουλίου, τις αποφάσεις όμως του οποίου εκτελεί ο Δήμαρχος και όταν ακόμη δεν έχει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας.

Αν λάβει, πάντως, κανείς υπόψη την συνθετότητά της δημοτικής διοικητικής λειτουργίας και την έλλειψη των θεσμικών μηχανι­σμών ελέγχου από το αντιπροσωπευτικό βουλευόμενο όργανο του του Δήμου, ταυτόχρονα με την, καταρχήν, δεδομένη πολιτική υπε­ροχή του Δημάρχου ως αρχηγού της πλειοψηφίας, διαπιστώνει την ανάδειξή του ως κεντρικού οργάνου του Δήμου. Με αυτή την έννοια είναι δόκιμος ο χαρακτηρισμός του δημοτικού μας συστήματος ως δημαρχοκεντρικού. Παρά την υπερβολή που εμπεριέχει αυτός ο χα­ρακτηρισμός φαίνεται ότι δεν απέχει πολύ από την πραγματικό­τητα, όπως την προδιαγράφουν, βέβαια, οι νομικοί κανόνες αλλά και την αναδεικνύει η εφαρμογή τους στην πράξη.

Το Δίκαιο της ευθύνης του Δήμαρχου

Οι Δήμαρχοι οφείλουν να αποζημιώσουν τον Δήμο για θετική ζημία που προξένησαν σε βάρος της περιουσίας του από δόλο ή βαριά αμέλεια.

Σχετικά με την πειθαρχική ευθύνη, στους Δημάρχους επιβάλ­λονται οι ποινές της αργίας και της έκπτωσης από το αξίωμα. Η αργία έως τρεις μήνες, για διάπραξη σοβαρής παράβασης καθήκοντος ή υπέρβαση της αρμοδιότητας τους από δόλο ή βαριά αμέλεια επιβάλλεται από τον Αντιπεριφερειάρχη. Σε κάθε άλλη περίπτωση ο Αντιπεριφερειάρχης προωθεί τη διαδικασία πειθαρχικής δίωξης και αποφασίζει αυτός ή ο Υπουργός, πάντοτε όμως με τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου που αποτελείται από δικαστικούς λειτουργούς, εκπροσώπους του Κράτους (Υπουργείο Εσωτερικών) και των Ο.Τ.Α.

Ο Δήμαρχος εκπίπτει από το αξίωμά του

Αν στερηθεί τη διαχείριση της περιουσίας του με τελεσίδικη δικαστική απόφαση.

Αν στερηθεί τα πολιτικά δικαιώματα με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.

Αν καταδικασθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ως αυτουργός ή συμμέτοχος σε κάποιο κακούργημα ή σε πλημμελήματα που ορίζονται από τη διάταξη εδ. γ του αρθ.172 παρ.1 του Δ.Κ.Κ.

Ο Δήμαρχος απολύεται για σοβαρούς λόγους δημόσιου συμφέροντος μετά από εμπεριστατωμένη έκθεση του Αντιπεριφερειάρχη ή και σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου που αποτελείται από δικαστές, εκπρόσωπο του Υπουργείου Εσωτερικών και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων

Ελλάδας. Η απόλυση των Δημάρχων έχει, πάντως, συνδεθεί, κυρίως με πολιτικές διώξεις.

Ο Συμεών Γκόρπας είναι Εκδότης – Διευθυντής του Περιοδικού «ΟΥΡΙΟΣ ΑΝΕΜΟΣ»

ακολουθήστε το aixmi-news.gr στο Facebook για να μαθαίνετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις