Η έννοια των συντελεστών βαρύτητας νομίζω είναι πολύ εύστοχη και μπορεί να μας βοηθήσει να αποσαφηνίσουμε πολλά πράγματα. Είναι ένας όρος που στην πλειοψηφία της Ελληνικής κοινωνίας συχνά θα τον ακούσουμε να αναφέρεται σε μαθήματα των πανελλαδικών εξετάσεων, ωστόσο και σε πιο εξειδικευμένα πεδία με τεχνικές αναλύσεις, προγραμματισμούς έργων κλπ, πιθανότατα θα τον συναντήσει κανείς επίσης.

Η ουσία του θέματος έχει να κάνει με την προτεραιοποίηση των προβλημάτων που επιζητούν επίλυση και των ζητημάτων που απασχολούν έναν Δήμο ή μια Περιφέρεια. Μια συνήθης παθογένεια, γνωστή στους περισσότερους δημότες, είναι αυτό που εν συντομία στην καθομιλουμένη θα ονομάζαμε ως ‘λάθος έργα΄. Θα ακούσετε συχνά δημότες να συζητούν και να λένε μεταξύ τους, ‘μα καλά, ήταν όντως ανάγκη να γίνει αυτό το έργο, καθώς και το προϋπάρχον ήταν σε καλή κατάσταση, όταν υπάρχουν πολύ πιο επείγουσες ή σημαντικές ανάγκες;’. Κάπως έτσι, δημότες εκφέρουν την άποψή τους για έργα που κατά την γνώμη τους ίσως να είναι και μη αναγκαία, αν και σίγουρα αυτό το θέμα ενέχει πάντα μεγάλο βαθμό υποκειμενικότητας.

Μια άλλη όμως, πιο ‘εκλεπτυσμένη’ παθογένεια θα έλεγα, είναι τα έργα, οι δράσεις, οι στοχεύσεις ενός Δήμου ή Περιφέρειας, που είναι μεν κατά κοινή ομολογία χρήσιμα και αναγκαία, ωστόσο δρομολογούνται με τρόπους που υποδηλώνουν μάλλον ότι αποτελούν ζητήματα χαμηλής προτεραιότητας. Και εδώ υπεισέρχεται ο όρος των συντελεστών βαρύτητας. Ποιο είναι το ‘ειδικό βάρος’ ενός έργου ή μιας δράσης για τον τόπο. Υπό μία έννοια, με ποιον αριθμό θα ‘πολλαπλασιάσουμε’ το έργο/δράση, ώστε να μας φέρει τα όποια μικρά ή μεγάλα αποτελέσματα και οφέλη για τον τόπο μας. Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να παρατηρήσει κανείς πολλά και διάφορα. Αρκετές φορές δε, η ιεράρχηση και σειρά προτεραιότητας Δημοτικών ή Περιφερειακών δράσεων, είναι αρκετά έωλη και μετέωρη. Δεν είναι οραματική. Δεν κοιτάζει στο μέλλον. Δεν οδηγεί τις εξελίξεις. Αλλά ακολουθεί τη συνήθη συνταγή ‘μια από τα ίδια’!

Τα ανωτέρω αποτελούν διαπιστώσεις καλόπιστης κριτικής, σε όσα βλέπουμε, διαβάζουμε και εν τέλει βιώνουμε ως δημότες και πολίτες μιας περιοχής. Για να επεκτείνουμε λοιπόν τον ανωτέρω συλλογισμό, συχνές βαρύγδουπες εκφράσεις περί εξέλιξης και έργων και αναβάθμισης υπηρεσιών και δράσεων σε πολίτες, δεν αντέχουν σε σοβαρή κριτική. Βλέπετε, η λογική, που δυστυχώς απαντάται συχνά στην Ελλάδα, δεν μπορεί να είναι ‘κάνουμε κάτι, για να μην πουν ότι δεν ασχοληθήκαμε και με αυτό’. Πως θα πειστεί ο δημότης της πόλης ή ο πολίτης της Περιφέρειας, ότι η τάδε Δημοτική ή Περιφερειακή Αρχή δεν είναι κολλημένη στο παρελθόν, όταν ανακοινώνουν προγράμματα με δράσεις που η χρηματοδότηση και γενικότερα η υποστήριξη σε ένα εγχείρημα είναι αναιμική; Όπως συχνά λέγεται στην καθημερινότητα, δείξε μου που και πως ξοδεύεις τα χρήματά σου, για να σου πω ποιες είναι οι προτεραιότητές σου!

Άρα λοιπόν, είτε έτσι είτε αλλιώς, το ποιοι είναι οι πραγματικοί συντελεστές βαρύτητας για κάθε δράση ή έργο μιας Δημοτικής ή Περιφερειακής Αρχής, με μια προσεκτική ματιά και ανάγνωση αποκαλύπτεται! Όταν πχ το μόνιμο μέλημα δεκαετιών(κλασικό παράδειγμα) είναι οι … πίσσες των δρόμων, με χρηματοδότηση ‘μερίδας του λέοντος’, ενώ από την άλλη δράσεις κοινωνικής στήριξης ή αναβάθμιση των τοπικών τεχνολογικών (και όχι μόνο) υποδομών παίρνει χρηματοδότηση ‘με το τσιγκέλι’, ας αναρωτηθεί ο καθένας αν αυτό είναι το σωστό μοντέλο για το μέλλον και τα παιδιά μας. Δεν υπάρχει μεν ‘μια συνταγή για όλους’ (one size does not fits all – όπως λένε στα αγγλικά) και κάθε περιοχή μπορεί να έχει τα δικά της ιδιαίτερα ζητήματα, ωστόσο, κάποτε κάποιοι σε θέσεις ευθύνης, από απλούς συμβούλους μέχρι την κεφαλή της κάθε ιεραρχίας, πρέπει να δουν πιο μπροστά από το χτες & το σήμερα και με ανοιχτούς ορίζοντες να απαιτήσουν αλλαγή των συντελεστών βαρύτητας προς όφελος δράσεων, έργων, υποδομών, που έχουν προστιθέμενη αξία και κοιτούν προς το μέλλον.

Σε τελική ανάλυση, το διαδίκτυο και τα τεχνολογικά μέσα που διαθέτουμε σήμερα, μπορούν να μας βοηθήσουν εύκολα και γρήγορα να δούμε πως βλέπουν οι δημότες τα πράγματα και τι συντελεστή βαρύτητας θα έβαζαν αυτοί σε κάθε δημοτική ή περιφερειακή δράση. Διαβούλευση, ερωτηματολόγια, όλα στη διάθεσή μας μέσω διαδικτύου. Ρωτήστε τον απόδημο Μεσολογγίτη που δεν βρίσκει εδώ δουλειά. Ρωτήστε τα άνεργα παιδιά που ξενιτεύονται επειδή αυτός ο τόπος δεν προόδευσε όπως άλλοι. Ρωτήστε τους αναξιοπαθούντες τι θα απάλυνε όντως το πρόβλημά τους. Ζητείστε τη γνώμη ανθρώπων που ξέρουν πως πορεύονται άλλοι πιο ανεπτυγμένοι Δήμοι και Περιφέρειες. Αναλογιστείτε ότι δεν ζούμε σε μια απομονωμένη περιοχή αλλά η καθίζηση και η έλλειψη τεχνολογικών υποδομών και αναπτυξιακών δυνατοτήτων, καθηλώνει κάθε καλή πρόθεση για πρόοδο του τόπου μας. Είναι πραγματικά λυπηρό, να μπαίνουν λάθος συντελεστές βαρύτητας σε δημοτικές και περιφερειακές δράσεις, σε μια τόσο κρίσιμη εποχή. Η κακή ιεράρχηση, απλά θα μεγαλώσει περισσότερο την υστέρησή μας και αυτό επ’ουδενί δεν πρέπει να αφήσουμε να συμβεί.

Εν κατακλείδι, νομίζω ότι η τοπική κοινωνία και κυρίως οι νεότερες γενιές πρέπει να ενεργοποιηθούν περισσότερο, ελέγχοντας και απαιτώντας δικαιότερη αντιστοίχιση συντελεστών βαρύτητας σε έργα και δράσεις που αφορούν τον τόπο τους. Η έμφαση σε έργα του παρελθόντος ή δράσεις απλώς ψηφοθηρικές πρέπει να τελειώσει, γιατί μας στερούν την διέξοδό μας προς το μέλλον. Η λογική της (εσκεμμένης;) αγνόησης δράσεων που είτε στηρίζουν τον τοπικό πληθυσμό και την απασχόληση αλλά και της αναβάθμισης τεχνολογικών και άλλων υποδομών, επίσης πρέπει να τελειώσει. Μόνο με ένα σωστό μείγμα προγραμματισμού δράσεων, με τους σωστούς συντελεστές βαρύτητας σε κάθε έργο και δράση, θα μπορέσουμε να κοιτάξουμε σε αυτό τον τόπο το μέλλον μας με αισιοδοξία.

Κωνσταντίνος Η.Χονδρός

Περιφερειολόγος