Και το σκίτσο του Κώστα Μητρόπουλου

Τα κείμενα του νέου φακέλου που άνοιξα με την ευκαιρία της υπόθεσης του πλουτισμού από προσφορά υπηρεσιών σε δημόσιες επιχειρήσεις ή υπηρεσίες και άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες του βουλευτή Ανδρέα Πάτση είναι γνωστά στους παλαιούς αναγνώστες μου, καθώς αποτελούν απλώς αναδρομές, ολοένα και συνεχώς εμπλουτιζόμενες με νέα «επεισόδια», σε άρθρα, έρευνες, αναλύσεις, σχόλια που έχουν δημοσιευθεί μετά το 1970 στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (διετέλεσα αρχισυντάκτης και διευθυντής σύνταξης επί τριάντα χρόνια!), στις εφημερίδες «Βήμα» και «Νέα» (στέλεχος, αρθρογράφος και σχολιαστής επί τριάντα χρόνια!) , στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής» (διετέλεσα διευθυντής), «Απογευματινή» (διετέλεσα διευθυντής Σύνταξης), «Παρόν της Κυριακής», “Kontranews” (καθημερινός αρθρογράφος επί πέντε χρόνια!), «Αιχμή» Μεσολογγίου και μεγάλες αθηναϊκές ιστοσελίδες.

 Δηλαδή, το θέμα έχει μιαν εκπληκτική διαχρονική συνέχεια, που πύκνωσε κυρίως τα τελευταία είκοσι χρόνια μετά τη δραματική αποδυνάμωση του ελληνικού Τύπου και την κυριαρχία του διαθλαστικών και παραμορφωτικών τζαμιών των τηλεοράσεων. Επίσης, όλα αυτά είναι γνωστά και στους παλαιούς αναγνώστες μου περίπου είκοσι οικονομικών βιβλίων, των οποίων η βασική ύλη προερχόταν από συμπληρωμένα, βελτιωμένα και επικαιροποιημένα αυτά άρθρα μου, αναλύσεις και έρευνες στα παραπάνω σημαντικά δημοσιογραφικά μέσα.

Από την αναπαραγωγή, σε σύντομα κείμενα, όλου αυτού του υλικού καταδεικνύεται ότι το πολιτικό σύστημα είναι ο βασικός υπεύθυνος για την ευδοκίμηση όλων αυτών των «ανθών του κακού», αφού εκείνο δημιουργούσε συνεχώς με τη συνεχή επέκταση του δημόσιου τομέα και την επιχειρηματική του δραστηριότητα το πρόσφορο έδαφος, όπου εκεί πύκνωναν οι στρατιές κομματικών φίλων και θυσιάζονταν στον βωμό κομματικών σκοπιμοτήτων σημαντικοί εθνικοί πόροι που κανονικά θα έπρεπε να κατευθύνονται σε αναπτυξιακές, παραγωγικές δραστηριότητες και βελτίωση των δημόσιων υποδομών.

Αν ζούσε σήμερα ο Σταγειρίτης πανεπιστήμων Αριστοτέλης κι έβλεπε αυτό το «πρόσφορο έδαφος» που έχει καλλιεργήσει η σημερινή Δημοκρατία της άρχουσας τάξης θα βροντοφώναζε ξανά αυτό που είχε πει πριν από 2.500 χρόνια, ότι δηλαδή η σημερινή Δημοκρατία, την οποία μάλιστα μερικοί θέλουν να είναι ακόμα … «καλύτερη» (ή ακόμα χειρότερη κατά τον Αριστοτέλη!) δεν είναι η πραγματική, υπενθυμίζοντας τις θεμελιώδεις παραδοχές του για την κατ’ αυτόν ορθή πολιτεία. Η πραγματική Δημοκρατία, την οποία αποκαλεί «Πολιτεία», αποτελεί, κατά τον Αριστοτέλη, ένα σύνολο προϋποθέσεων ή αρχών, οι οποίες σήμερα συνεχώς δημαγωγικώς προβάλλονται και για τις οποίες συνεχώς τάχα κόπτονται, αλλά συνεχώς συντρίβονται ή απαξιώνονται ή δημαγωγικώς αξιοποιούνται από όλες σχεδόν οι κυβερνήσεις, όπως «μεσαία τάξη», η ατομική ελευθερία, η ισότητα, η παιδεία, η επικοινωνία – ενημέρωση .

Ο πολίτης, στην «Πολιτεία» του Αριστοτέλη, είναι ο πλήρης πολίτης της δημοκρατίας, έχει την απλή ιδιότητα του ελεύθερου ατόμου (που ανήκει στην κοινωνία της πόλης), χωρίς τους περιορισμούς που ορθώνει η ολιγαρχία. Επίσης, η «Πολιτεία», η πραγματική Δημοκρατία κατά τον Αριστοτέλη πρέπει να στηρίζεται εξ ολοκλήρου στη «μεσότητα», όπως χαρακτηρίζει με εμμονή τη σημερινή «μεσαία τάξη». Δηλαδή, η «μεσότης» αποτελεί το κοινωνικο-οικονομικό και πολιτικό υπόβαθρο της πραγματικής δημοκρατίας και όχι η «άμπωτις» και η «παλίρροια» των εκατέρωθεν αυτής γνωρίμων με τη γνωστή τακτική «φύγε εσύ, να έρθω εγώ»! Διότι, είναι βέβαιο ότι η κάθε πλευρά ή άρχουσα τάξη θα κατευθυνθούν στις αποφάσεις τους, συνειδητά ή όχι, προς την ικανοποίηση του συμφέροντος των ομοίων τους ή του ιδίου αυτών συμφέροντος, και όχι αναγκαστικά προς το κοινό συμφέρον.!

Πρόκειται για μιαν ακόμα δικαίωση του Αριστοτέλη, καθώς σε όλα τα προεκλογικά προγράμματα όλα σχεδόν τα κόμματα βάζουν τις γνωστές «ταμπέλες», δηλαδή ότι είναι «φιλελεύθερα» ή «νεοφιλελεύθερα» ή «καπιταλιστικά» (δηλαδή … ολιγαρχικά, του … κεφαλαίου, των πλουσίων κλπ) από τη μια πλευρά, και «σοσιαλιστικά», «φιλολαϊκά», «προοδευτικά» (τουτέστιν «θητικά» ή του … λαού κλπ!!!).

Αθηναίος πολίτης χωρίς περιουσία ή σταθερό εισόδημα, μέλος της κατώτερης τάξης

 Για τον λόγο αυτόν, αυτή η «μεσαία τάξη», η «μεσότης», που αποτελεί μέτρο για την κοινωνικο-οικονομική στρωμάτωση της πόλης, στη σημερινή Δημοκρατία χλευάζεται, καθώς , ενώ όλες οι κυβερνήσεις διαλαλούν την ανάγκη για δίκαιη κατανομή του πλούτου που πρέπει κατατείνει προς μια σύγκλιση στο μέσον και ι όχι στην υπερβολή της ανισότητας, διαπιστώνεται το αντίθετο, δηλαδή διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων. Και γνωρίζετε γιατί. Διότι, οι «άρχοντες» που προκύψουν από τα αριστερά ή τα δεξιά της «μεσαίας τάξης» αμέσως θα ψηφίσουν νόμους και θα εφαρμόσουν προγράμματα που θα εξυπηρετούν τους αντίστοιχους οπαδούς τους! Δηλαδή, σπανίως συμβαίνει αυτό που ο Αριστοτέλης θεωρεί θεμελιώδη προϋπόθεση της πραγματικής Δημοκρατίας, δηλαδή τη συγκρότηση του πολιτικού συστήματος με μέτρο τη «μεσαία τάξη», τη «μεσότητα», δηλαδή την κατανομή των αρχών και αξιωμάτων («τίνα τρόπον νενέμηνται»). Για τον λόγο αυτό ο Αριστοτέλης τάσσεται υπέρ ενός συστήματος, που οδηγεί στη συνάντηση των κοινωνικών αντιπάλων, στο μέσον της πολιτείας, δηλαδή ενός συστήματος που να μην παρεκκλίνει την ολιγαρχίας και την κατεστημένη Δημοκρατία, διότι αυτές δεν εξασφαλίζουν συναινέσεις! Οποία δικαίωση ύστερα από 2.500 χρόνια!

Ακόμα, προϋπόθεση της δημοκρατικής πολιτείας είναι η περιβόητη αντιπροσωπευτική αρχή, η οποία, ενώ υποστηρίζεται ή ταυτίζεται με τη Δημοκρατία, σήμερα το πολιτικό σύστημα εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης του κράτους και να είναι εντολέας και εντολοδόχος και η κοινωνία να βρίσκεται στη θέση ιδιώτη! Έτσι, ο πολίτης, όπως εύστοχα επισημαίνει ο ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου Πανεπιστημίου και πολυγραφότατος Γιώργος Κοντογιώργης, είναι υπήκοος του κράτους, όχι εταίρος της πολιτείας, τονίζοντας μάλιστα ότι «υπό το πρίσμα αυτό το πολιτικό σύστημα της εποχής μας δεν είναι ούτε αντιπροσωπευτικό ούτε πολλώ μάλλον δημοκρατικό, ταξινομείται ως μια απλώς «εκλόγιμη» μοναρχία, δηλαδή στην κατηγορία της αυστηρά πρώιμης, μοναρχικά δομημένης ολιγαρχίας και ο Αριστοτέλης επιλέγει αναντιλέκτως τη μέση δημοκρατία ως την πλέον ορθή πολιτεία, προς την οποία αντιλέγει απολύτως η καθόλα ολιγαρχική νεοτερική σκέψη και πράξη. Αλλά, για το μείζον αυτό θέμα θα αναφέρω περισσότερα στο επόμενο σημείωμα, παρουσιάζοντας της καταλυτικές απόψεις του αείμνηστου συνταγματολόγου καθηγητή Αριστόβουλου Μάνεση.

Με βάση όλα αυτά, για τα οποία συνεχώς δικαιώνεται, ο Αριστοτέλης επισημαίνει ότι η ορθή «Πολιτεία» έχει ως εκτροπή τη … δημοκρατία και όχι την ολιγαρχία ούτε την αριστοκρατία ή κάποια άλλη πολιτεία και ό,τι είναι η αριστοκρατία έναντι της ολιγαρχίας, είναι και η «Πολιτεία», δηλαδή η «ορθή» Δημοκρατία, με πολιτικό υπόβαθρο τη «μεσαία τάξη», έναντι της δημοκρατίας. Εδώ εντοπίζεται και η εμμονή του Αριστοτέλη στη μεσαία τάξη, η οποία, κατ΄αυτόν, αποτελεί ουσιαστικά ένα μίγμα της τάξης των γεωργών και της μεσότητας στην κατανομή του πλούτου. Όπως επισημαίνει, ο μεσαίος κοινωνικός χώρος μπορεί να είναι ρυθμιστική δύναμη μεταξύ της τάξης των θητών που έχει την τάση να εξωθεί προς τη ριζοσπαστική δημοκρατία, και της ολιγαρχίας που επιδιώκει την ανατροπή της.

Ο Αριστοτέλης θεωρεί θεμελιώδεις προϋποθέσεις για α την πραγματική Δημοκρατία την επικοινωνία, την ενημέρωση, καθώς και την πολιτική παιδείας, που, μαζί με τη μεσαία τάξη και το συνολικό πολιτικο – οικονομικο - κοινωνικό υπόβαθρο, δοκιμάζονται αγρίως σήμερα ή χρησιμοποιούνται ως βούτυρο για τον μακροοικονομικό λαϊκισμό και τη δημαγωγία. Μάλιστα, σημειώνω ότι το ζήτημα της πολιτικής παιδείας απασχολεί εντόνως τον Αριστοτέλη, το οποίο θεωρεί ως μείζον διακύβευμα για την ορθή Δημοκρατία, που δεν είναι άλλη από εκείνη της Δημοκρατίας της Μεσαίας Τάξης! Αυτήν πολιτική παιδείας ο Σταγειρίτης χαρακτηρίζει ως το «έθος και την αγωγήν του πολιτεύεσθαι δημοτικώς», η οποία εγγυάται τη συνάντηση όλων στο σκοπό του κοινού συμφέροντος, ενώ συγχρόνως διασφαλίζει ένα περιβάλλον νομιμότητας για όλους, προσήλωσης στο νόμο, αυτόν τον φύλακα της ελευθερίας καθενός μας και μέτρο για την επίτευξη του κοινού σκοπού της πολιτείας.