Ο σύζυγος της Ρέας Κρόνος, επηρεασμένος από τις προφητείες ότι το παιδί τους θα τον ρίξει από το θρόνο, τα τρώει πριν γεννηθούν. Από την οργή του γλυτώνει μόνο ο μικρός Δίας που φυγαδεύεται σε σπηλιά της Κρήτης, όπου εκεί έχει φύλακες τους Κουρήτες που όταν κλαίει χορεύουν πεντοζάλη για να μην τον ακούσει ο πατέρας του Κρόνος.

Τα νεότερα χρόνια η ιστορία του εορτασμού ξεκινά μετά τον τερματισμό του Αμερικανικού εμφυλίου πολέμου, όταν η μητέρα της Άννας Τζάρβις, επικεφαλής εθελοντικής ομάδας γυναικών από τη Δυτική Βιρτζίνια, οργανώνει πικνίκ «φιλίας», συμβολικές εκδηλώσεις με σκοπό την ενεργό πολιτική δράση του γυναικείου πληθυσμού για την προώθηση της ειρήνης και της συμφιλίωσης των δύο αντιμαχομένων πλευρών, ενώ συντάσσει τη «Διακήρυξη για τη γιορτή της Μητέρας». Το 1908 η Άννα Τζάρβις για να τιμήσει τη μητέρα της που φεύγει από τη ζωή τρία χρόνια πριν, διοργανώνει τον πρώτο εορτασμό της Ημέρας της Μητέρας. Η επιτυχία των εκδηλώσεων στη Βιρτζίνια οδηγεί στη γρήγορη επέκτασή τους σε άλλες αμερικανικές πολιτείες και στην καθιέρωσή της ως επισήμου εορτασμού κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τόρας Γούντροου Ουίλσον το 1914.

Όμως, η υιοθέτηση του εορτασμού από την αμερικανική πολιτεία φέρει εντελώς αντίθετα αποτελέσματα απ’ όσα περιμένει η εμπνεύστριά του. Η μέρα που η Τζάρβις ονειρεύεται ότι αγόρια και κορίτσια θα κάθονται σπίτι για να περάσουν χρόνο με τον άνθρωπο που τους έφερε στη ζωή, ώστε να τον ευχαριστήσουν για όλα όσα έχει κάνει γι’ αυτούς, μετατρέπεται γρήγορα σε επικερδές εμπορικό πανηγύρι. Λουλούδια, χιλιάδες δώρα, γλυκά και εκπλήξεις αντικαθιστούν τον ουσιαστικό χρόνο του παιδιού με τη μητέρα του, με όμορφες εμπορικές χειρονομίες. Η Τζάρβις αντιστέκεται στην αλλοίωση του εορτασμού διαμαρτυρόμενη σε συνέδριο ζαχαροπλαστών, προσφέρει μέρος της κληρονομιάς της σε αυτό τον αγώνα, στέλνει επιστολές διαμαρτυρίας, αλλά τελικά φεύγει από τη ζωή το 1940 μόνη, απένταρη και ηττημένη από το ίδιο της το δημιούργημα. Στην Ελλάδα η γιορτή της Μητέρας φτάνει μόλις το 1929 με πρωτοβουλία της Άννας Τριανταφυλλίδου, αντιπροέδρου του Λυκείου Ελληνίδων, με τις ίδιες … αγνές προθέσεις του ξεκινήματός της. Ο εορτασμός εντάσσεται στο πλαίσιο της εβδομάδος του παιδιού, που γίνεται στο τέλος της χρονιάς. Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν ομιλίες στις εκκλησίες, παρακολούθηση θεατρικής παράστασης από 200 άπορες μητέρες, διάλεξη για το θέμα στον «Παρνασσό», μεγάλη γιορτή στο Ζάππειο, με απαγγελία σχετικών ποιημάτων με συνοδεία παραδοσιακών χορών από το Λύκειο Ελληνίδων.

Από το 1933 η γιορτή μεταφέρεται στις 2 Φεβρουαρίου, ημέρα εορτασμού της Υπαπαντής, έχοντας θρησκευτικό και φιλανθρωπικό χαρακτήρα.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1940 ο γνωστός ηθοποιός Κώστας Μουσούρης μαζί με τον επιχειρηματία Κώστα Καραγιάννη πιέζουν με συνεχείς επιστολές τους τη βασίλισσα Φρειδερίκη και τις γυναικείες οργανώσεις για τη μεταφορά του εορτασμού από τον Φεβρουάριο, τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, όπως συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο, κάτι που τελικά γίνεται αποδεκτό το 1958 από τα γυναικεία σωματεία και από τον τύπο της εποχής. Οι λόγοι που έχουν επιβάλλει διεθνώς αυτήν την ημέρα, είναι πρώτον ότι η 2 Φεβρουαρίου σπανίως ήταν Κυριακή, ενώ με τη μεταφορά είναι Κυριακή και έτσι μπορεί να διαθέσει ο καθένας εύκολα την ημέρα του για την μητέρα του (αν ζει, να της κάνει τραπέζι ή να την πάει εκδρομή, αν δε ζει, να πάει λίγα λουλούδια στον τάφο της), και δεύτερον γιατί τον Μάιο υπάρχουν παντού πολλά λουλούδια. Σε μερικές μάλιστα χώρες υπάρχει το έθιμο εκείνη την ημέρα όπως όλοι, άνδρες και γυναίκες, φορούν ένα λουλούδι. Χρωματιστό αν ζει η μητέρα τους, άσπρο δε, αν έχει πεθάνει.

Έτσι, την Κυριακή 10 Μαΐου 1959 ο Υπουργός Πρόνοιας Στράτος κηρύττει με πρωινό ραδιοφωνικό του μήνυμα τον πρώτο επίσημο εορτασμό της Ημέρας της Μητέρας, που περιλαμβάνει ομιλίες σε σχολεία, δοξολογίες στις εκκλησίες, διαλέξεις, εκδηλώσεις σε κινηματογραφικές αίθουσες, ενώ η πανηγυρική συγκέντρωση γίνεται το απόγευμα της ίδιας ημέρας στον «Παρνασσό».

Αυτή είναι η ιστορία του εορτασμού της ημέρας της Μητέρας. Έρχομαι τώρα στον ουσιαστικό αξιακό χαρακτήρα της ημέρας. Η ημέρα που είναι αφιερωμένη στη Μητέρα, είναι ημέρα κοινής λατρείας όλων των ανθρώπων. Είναι η εορτή των εορτών της ζωής. Αυτή την εορτή γιορτάζουμε σήμερα όλοι. Μικροί και μεγάλοι, νέοι και γέροντες, δίκαιοι και αμαρτωλοί. Διότι δεν υπάρχει καρδιά ανθρώπου, από τα άδυτα της οποίας να λείπει ο βωμός της Μητέρας. Είναι ο μόνος βωμός που παραμένει όρθιος, και όταν κρημνισθούν ακόμη όλοι οι άλλοι βωμοί, η μόνη θρησκεία, που διατηρεί άσβεστη την ιερά της δάδα, και όταν σβήσει ακόμη, στα βάθη της συνειδήσεως του ανθρώπου κάθε άλλη λατρεία.

Όλες οι θρησκείες έχουν πιστούς και απίστους, έχουν προσηλύτους και εξωμότες. Η θρησκεία της Μητέρας έχει μόνο πιστούς. Διότι είναι η μόνη θρησκεία, με την οποία γεννάται κανείς και με την οποία πεθαίνει.

Το βρέφος, που υψώνει τα χεράκια του, από το λίκνο του, προς τον μητρικό ουρανό, προσεύχεται στην ίδια θεότητα, στην οποία προσεύχεται ο ασπρομάλλης παππούς, όταν επικαλείται, από την κλίνη της αγωνίας του, εκείνη, που, αν δεν υπάρχει πλέον γι’ αυτόν, δεν έπαυσε όμως ποτέ να ζει στα ιερά άβατα της ψυχής του. Η εορτή της Μητέρας είναι εορτή όλων των ανθρώπων και όλων των ηλικιών. Δεν υπάρχουν άνθρωποι που έχουν μητέρα και άνθρωποι που δεν έχουν. Αυτό είναι ένας τρόπος του λέγειν.

Η μητέρα δεν πεθαίνει ποτέ για τον άνθρωπο. Και για όσους την έχασαν και για όσους ακόμη δεν την εγνώρισαν ποτέ, είναι πάντα παρούσα στη ζωή τους. Διότι, η μητέρα μένει πάντοτε κοντά στο παιδί της, όσοι άβυσσοι και αν τη χωρίσουν απ’ αυτό. Ακόμη και η άβυσσος της αιωνιότητος.

Και, αν υπάρχει συγκοινωνία ψυχών μεταξύ ουρανού και γης, είναι διότι στον ουρανό υπάρχουν μητέρες και στη γη τέκνα. Και πάλιν, διότι στον ουρανό υπάρχουν τέκνα και στη γη μητέρες.

Η κλίμαξ του Ιακώβ, η ενώνουσα τους Ουρανούς προς τη γη θα ήτο καθαρός μύθος, χωρίς την έννοια της μητέρας.

Μεταξύ της ανυπαρξίας και της ζωής, η μητέρα είναι η χρυσή γέφυρα, επί της οποίας διαβαίνει το μέγα θαύμα, η ζωή.

Το όνομα μητέρα είναι η σύνθεση όλων των ύψιστων ιδανικών του κόσμου.

Η αγάπη, η θυσία, η πίστη, η αφοσίωση, η εργατικότητα βρίσκονται στο όνομα μητέρα. Είναι σύμβολο και προστάτιδα κάθε ανώτερου νοήματος, κάθε ευγενούς αισθήματος, κάθε καλής προσπάθειας που υπηρετεί το γενικό καλό.

Είναι η εγγύηση για το μέλλον του κόσμου. Η μητέρα είναι το ιερότερο και αγιότερο ζωντανό πλάσμα στο κόσμο. Γιατί η καρδιά της μητέρας είναι μια ατέλειωτη άβυσσος αγάπης, όπως μας λέει ο σοφός Ευριπίδης. Πολύ σωστά γράφει ένας σύγχρονος συγγραφέας, ο Ιωάννης Σμυρνιωτάκης: «Οι άγιοι αγιάζουν μετά το θάνατό τους. Οι μητέρες είναι άγιες από τότε που ζουν». Πριν τελειώσω το άρθρο μου, θα κάνω μια ξεχωριστή αναφορά στην Ελληνίδα μητέρα, χωρίς να υποτιμώ τις μητέρες των άλλων χωρών.

Παρ’ ότι υπάρχουν θλιβερές εξαιρέσεις, η αλήθεια είναι ότι η Ελληνίδα μητέρα σήμερα όπως και χθες είναι πραγματική, στ’ αλήθεια μητέρα.

Είναι η μητέρα όπως την θέλει το Έθνος μας, όπως την θέλουν οι προσταγές της Χριστιανικής μας πίστης.

Ανθίσταται η Ελληνίδα μητέρα στην ηθική κατάπτωση που παρατηρείται σε άλλες χώρες. Έχει μια μοναδικότητα που δεν την έχουν, στον ίδιο βαθμό, οι μητέρες των άλλων χωρών.

Στη καρδιά της Ελληνίδος μητέρας ομιλεί πάντοτε η παράδοση. Είναι έμπλεη Ελληνορθόδοξης Χριστιανικής παράδοσης. Ταυτίζει τη μητρική της πορεία με τη Χριστιανική πίστη και την Ελληνικότητα. Ηχεί μέσα στη ψυχή της ο αντίλαλος της αιωνιότητος, ο αντίλαλος της χριστιανικής πίστης, την οποία μεταλαμπαδεύει με επιμονή, θαλπωρή και αγάπη στα παιδιά της. Αυτά τα στοιχεία ιδιαιτερότητος διατηρεί στη διαδρομή των αιώνων. τα εκφράζει και τα εκδηλώνει σ’ όλες τις εκφάνσεις της ιδιωτικής και κοινωνικής της ζωής. Τελειώνοντας, να τιμήσουμε τη μητέρα όλων των ανθρώπων με τον περίφημο ύμνο που έγραψε ο Ναυπάκτιος Γεώργιος Αθάνας (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του μετέπειτα πρωθυπουργού Γεωργίου – Αθανασιάδη Νόβα).

Για σε το πρώτο κλάψιμο για σε το πρώτο γέλιο εσύ ‘σαι το θεμέλιο που χτίζεται η ζωή!

Για σε το πρώτο φίλημα για σε η πρώτη κρίση. Εσύ ‘σαι η θεία βρύση. Που λούζεται η ζωή!