Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 08/08/2019

Και τάχαμ’ τώρα μας φοβέρισε η Νικολέτα, η μετεωρολόγος, ότι δηλαδή «αύριο, Σάββατο, 3 Αυγούστου, η θερμοκρασία θα σκαρφαλώσει στους 42 βαθμούς, θα είναι η πιο καυτή μέρα του φετινού καλοκαιριού.»

Και να είσαι από το Αιτωλικό, να’ χεις μεγαλώσει εκεί, να’ χεις φάει αλύπητα τα αυγουστιάτικα 45άρια του Αιτωλικού και να τ’ ακούς αυτά και να σαρκάζεις «τώρα, κάτι μας είπες!»

Το ίδιο βράδυ, ονειρεύτηκα ξανά τη μικρή μου πατρίδα. Και ήταν ίδια όπως τότε που ήμουνα παιδί. Κι αυτό που είδα στ’ όνειρο είχε πραγματικά συμβεί.

Τρίτη Δημοτικού: Πηγαίναμε στο σχολείο με την κολλητή μου φίλη, τη Μιράντα. Πρωί, με δυνατό ήλιο και πολλή ζέστη. Στο δρόμο τσακωθήκαμε, παιδικός καβγάς, άνευ λόγου, και μέχρι να τα ξαναβρούμε και να φιλιώσουμε το κουδούνι του σχολείου χτύπησε, δάσκαλοι και μαθητές μαζευτήκανε στο προαύλιο, τραγούδησαν και το «Συ, που κόσμους κυβερνάς» και μπήκανε στις τάξεις τους. Κι εμείς τώρα; Πώς θα αντιμετωπίζαμε τη δασκάλα μας, την κυρα-Τσαντούλα, που δε σήκωνε από τέτοια;

Το κάθε πρόβλημα έχει τη λύση του: Κοντά στο σχολείο υπήρχε ένα διώροφο σπίτι με κόκκινα κεραμίδια και μεγάλο κήπο γεμάτο τριανταφυλλιές. Κι ήταν στ’ όνειρό μου οι τριανταφυλλιές ολοζώντανες, δενδροειδείς, και τα κλωνάρια κρεμόντανε έξω από το φράχτη. Κόψαμε από ένα τριαντάφυλλο, εγώ ροζ, η Μιράντα κόκκινο και μπήκαμε στην τάξη σαν αθώες περιστερές.

-Κυρία, αυτό είναι για σας.

Η κυρα-Τσαντούλα, θες γιατί της άρεσαν τα τριαντάφυλλα, θες γιατί δεν είχε όρεξη για φωνές και τιμωρίες εκείνη τη στιγμή, δεν μας μάλωσε για την αργοπορία. Έτσι γλιτώσαμε εκείνο το ταπεινωτικό «μην τολμήσετε να το ξανακάνετε» και χαλάλι τα αγκάθια που μπήκαν στα παιδικά μας χεράκια από τις τριανταφυλλιές.

Άλλο πάλι κι αυτό, να βλέπω το Αιτωλικό τόσο συχνά στον ύπνο μου. Δεν το είχα φανταστεί ποτέ, όταν ζούσα στο Αιτωλικό κι επιθυμούσα με όλη μου την ψυχή να φύγω, να έρθω στην Αθήνα, να σπουδάσω και να παραμείνω. Δεν το είχα φανταστεί ποτέ ότι θα ένιωθα για το Αιτωλικούλη μας, (ή πιο σωστά, τ’ Αντιλκούλ’ μας), τόση νοσταλγία.

Την άλλη μέρα το πρωί ξύπνησα στην Αττική, στο Ελληνικό, στο σπίτι μου, στον καύσωνα. Μια κατάσταση ρουτίνας. Πρώτη δουλειά, να βγάλω έξω στην απλώστρα να στεγνώσει το μαξιλάρι μου, που είχε γίνει μούσκεμα από τον ιδρώτα της νύχτας. Όπως τότε, στην πατρίδα μου. Με μια διαφορά: Στην Αθήνα το μαξιλάρι γίνεται μούσκεμα. Στο Αιτωλικό,  γινότανε μουσκίδ’.

Ασύγκριτα τα μεγέθη, όπως και να το κάνεις. Τώρα, και στην Αθήνα και στο Αιτωλικό, ο κόσμος έχει ηλεκτρικά ψυγεία, καταψύκτες και κλιματιστικά. Τότε, στο Αιτωλικό, όποιος είχε ψυγείο πάγου ήταν τυχερός, ήταν άρχοντας.

Για τα κουνούπια δε συζητάμε. Πολεμούσαμε με τα φλιτ. «Να μη φλιτάρετε κοντά στα μικρά παιδιά, γιατί το φάρμακο είναι ανθυγιεινό» λέγανε στις γυναίκες αυτοί που «ξέρανε» -ποιοι ξέρανε, τι ξέρανε; Και καλά να φυσούσε λίγο αεράκι μες τη μέρα, το σούρουπο όμως συνήθως ο αέρας έσπαγε.

-Να μη σώσει να μπουνατσάρει, Παναγία μου! άκουγα τις γειτόνισσες να λένε.

Και πώς αντιμετωπίζανε τα κουνούπια; Επάλειψη με ξύδι ή ξύσιμο με ό,τι βρεθεί -συχνά μόνο το δεύτερο.

Σάββατο, λοιπόν, 3 Αυγούστου. Πρωί-πρωί, στη Γλυφάδα, για μπάνιο. Στην επιστροφή, πήγα στου Σκλαβενίτη, για λίγα πραγματάκια. Ανάμεσα σ’αυτά τα λίγα κι ένα σφουγγαράκι για τα πιάτα. Δίπλα μου, στο ράφι, ένας νεαρός κύριος ψώνιζε κι αυτός σφουγγαράκια.

-Μην παίρνετε σγουγγαράκια με κίτρινο το μαλακό σώμα, με συμβούλεψε. Να παίρνετε αυτά με το πράσινο, είναι αντιβακτηριδιακά.

- Α, σας ευχαριστώ πολύ, κύριε.

Στο γυρισμό, άρχισα να σκέπτομαι: 3 Αυγούστου σήμερα κι αύριο 4 Αυγούστου. Κάτι μου λέει αυτή η ημερομηνία, κάτι από τη νεώτερη Ιστορία μας. Και μετά, ήρθε. «Στις 4 Αυγούστου 1936, ο Ιωάννης Μεταξάς κατέλυσε το δημοκρατικό πολίτευμα της χώρας και κήρυξε δικτατορία.» Αμφιλεγόμενο πρόσωπο ο Μεταξάς. «Της 4ης Αυγούστου το Φως»: σφυρηλατούσε τα μυαλά του κοσμάκη η προπαγάνδα του καθεστώτος. Οι δικτατορίες αυτοαποκαλούνται κοσμοσωτήριες. Το πιστεύουν;

Ναι, 3 Αυγούστου και καύσωνας. Τα πατζούρια κλειστά ή ημίκλειστα -γρίλιες τα λέμε ακόμα στο Αιτωλικό- δημιουργούν μια υποβλητική ατμόσφαιρα ξεκούρασης και μυστηρίου. Άσπρα σεντόνια με «κοφτό» κέντημα πάνω στον καναπέ και τις πολυθρόνες. Έξω από τα σπίτια, πανηγυρικές, θριαμβικές συναυλίες από τζιτζίκια και τριζόνια. Μας λένε πως η ζωή είναι ωραία. Το καλοκαίρι θεϊκό.

Και το φως ανελέητο!..

Μπορείτε να προμηθευτείτε την εφημερίδα στα περίπτερα του νομού