aixmi-news.gr
«Η μουσική κατά τους φιλοσόφους Δάμωνα και Πλάτωνα»

«Η μουσική κατά τους φιλοσόφους Δάμωνα και Πλάτωνα»

Διαβάστηκε 11484 φορές
22/04/2023 - 08:30

Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 20/04/2023

Του Χρίστου Παπαδημητρίου

επίτιμου δικηγόρου Μεσολογγίου

 

Ο Δάμων, άσχετος προς τον Πυθαγόρειον φιλόσοφο Δάμωνα, εθεώρει τη μουσική άριστο μέσον μορφώσεως και ηθικής διαπλάσεως των πολιτών, υπό την προϋπόθεση πάντοτε υπάρξεως υψίστου πολιτισμού (ευνομίας).

Ο Πλάτων αναπτύσσων, δια στόματος του Σωκράτους, τις περί μουσικής αντιλήψεις του (πολιτικά 424 G), εκφράζει την υπόληψή του προς τον Δάμωνα, αναφέρον το «Ουδαμού κινούνται μουσικής τρόποι άνευ πολιτικών νόμων των μεγίστων, ως φησί τε Δάμων και εγώ πείθομαι».

Ο Πλάτων τάσσεται υπέρ της διαφυλάξεως των «καθωρισμένων» υπό της πολιτείας «τρόπων μουσικής», γιατί κάθε μεταβολή είναι λίαν επικίνδυνος. «Είδος γαρ καινόν μουσικής μεταβάλλειν ευλαβητέον ως εν κινδυνεύοντα», δηλαδή πρέπει να φοβούμεθα την μεταβολή του τρόπου της μουσικής, γιατί ο κίνδυνος γενικεύεται.

Επισημαίνει δε οι επιμελητές της πόλεως να φροντίζουν, ώστε να μην υπεισέλθει «λάθρα» μεταβολή και μάλιστα να έχουν εντεταγμένη τη προσοχή των και να διαφυλάττουν «το μη νεωτερίζειν περί γυμναστικήν τε και μουσικήν παρά την τάξιν». Τονίζει δηλαδή ο Πλάτων, ότι οι νεωτερισμοί περί την μουσική είναι πολύ επικίνδυνοι, γιατί προχωρούν σιγά – σιγά και δύνανται να διαφθείρουν ακόμη και τους νόμους και το πολίτευμα, μέχρις ότου ανατρέψουν όλον τον ιδιωτικό και δημόσιο βίο, όπως χαρακτηριστικά λέγει: «έρχεται (η μεταβολή) επί τους νόμους και πολιτείας συν πολλή ασελγεία, έως αν τελευτώσα πάντα ιδία και δημοσία ανατρέψη».

Ο Πλάτων, βεβαίως, είχε απόλυτο δίκιο, γιατί η μουσική, όντως, ως επιδρώσα αμέσως επί της ψυχής του ανθρώπου, είναι ένα εκ των καλυτέρων μέσων διαμορφώσεως αρίστων ηθών, εάν είναι η δέουσα, ενώ, αντιστρόφως, επιδρά δυσμενώς επί του χαρακτήρος, εάν είναι ακατάλληλος.

Δυστυχώς, κατά τους σημερινούς καιρούς έχει περιφρονηθεί κάθε έννοια καλαισθησίας, με την «πληγή» ωρισμένων νεωτεριστικών ρυθμών, οι οποίοι, ενθυμίζουν, κανίβαλους, με μουσική άλλης τεχνοτροπίας και προελεύσεως, ιδιαίτερα στο γεμάτο λεβεντιά δημοτικό τραγούδι.

Ημείς δε οι νεώτεροι, αγνοούντες εν πολλοίς τι είπαν και τι καθώρισαν οι θεμελιωτές των κανόνων του «ευ ζην», και θεωρούντες όλα αυτά «ξεπερασμένα», κατά την έκφραση της μόδας, προχωρούμε ακάθεκτοι, (οπισθοδρομούντες στην πραγματικότητα) προς τη λατρεία των κανιβαλισμών και των αμανέδων ή και ανεχόμενοι όλη αυτή τη περιφρόνηση παντός κανόνος «Εμμελείας» και «Ευρυθμίας», εν ονόματι της «Ελευθερίας του ατόμου» και του «συγχρόνου πολιτισμού».

Κατά την έκφραση δε του Πλάτωνος, αφού κακοποιούμε τόσο πολύ, κατά τους τελευταίους καιρούς, τη θαυμάσια μουσική γλώσσα μας, ενίοτε μάλιστα και από σκοπού, γιατί να μη ασελγήσουμε και κατά της μουσικής.

Και δεν γνωρίζουμε ποίους να πρωτοθαυμάσουμε, τους συνθέτες ή τους ακροατές!

ακολουθήστε το aixmi-news.gr στο Facebook για να μαθαίνετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

21/04/2023 - 13:16 Εκτύπωση