Ο πρωταρχικός ρόλος που κατέχουν οι ανθρώπινες σχέσεις στην ζωή μας, φαίνεται και από το γεγονός πως από την αρχή της ύπαρξης μας ξεκινάμε όντας σε μια σχέση με ένα άλλο πρόσωπο. Σαν έμβρυα μέσα στη μήτρα ακόμη βρισκόμαστε σε πλήρη συνεξάρτηση με την μητέρα μας. Η σύνδεση μαζί της είναι ο τρόπος μας να υπάρχουμε. Η συμβίωση μαζί της για εννέα συνεχόμενους μήνες είναι που μας επιτρέπει να αναπνεύσουμε τελικά κάποια στιγμή αυτόνομα.
Μετέπειτα, όταν πλέον γεννηθούμε, ερχόμαστε άμεσα σε επαφή με το υπόλοιπο οικογενειακό δίκτυο, το οποίο έχει από καιρό προετοιμαστεί να μας υποδεχθεί προκειμένου να μας ενσωματώσει στους κόλπους του. Ο ερχομός μας αποτελεί πηγή βαθιάς ευχαρίστησης για τους άλλους. Έτσι, οι συνδέσεις μας ξαφνικά πολλαπλασιάζονται. Έχουμε πολλές ευκαιρίες να συνδεθούμε με διαφορετικά πρόσωπα και με ποικίλους τρόπους. Αργότερα, η κατάκτηση του γλωσσικού κώδικα έρχεται για να λεκτικοποιήσει και να δώσει νόημα στις σχέσεις αυτές.
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, άλλωστε, «είμαστε φύσει κοινωνικά όντα». Αυτό είναι γεγονός. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη τις κοινωνικές του σχέσεις τόσο για να επιβιώσει, αλλά πολύ παραπάνω για να εξελιχθεί πνευματικά και συναισθηματικά. Στις μέρες μας ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων φαίνεται πως έχει χάσει ακριβώς αυτή την ευκαιρία της εξέλιξης. Έχει περιέλθει σε ένα συναισθηματικό κενό, το οποίο τον κρατά δέσμιο της θλίψης του. Έχει χάσει την αίσθηση του «ανήκειν», της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης με αποτέλεσμα να αισθάνεται συνεχώς απελπισμένος και μόνος. Συνεπώς, βουλιάζει όλο και περισσότερο στη μοναξιά του, με μια δυνατή αίσθηση αβοηθησίας. Τότε, ξεκινά μια χιονοστιβάδα αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων, κρατώντας τον ακόμη περισσότερο μέσα στα στενά όρια της μοναξιάς του, κάτι που λειτουργεί επιβαρυντικά για την ψυχική του υγεία.
Η επαφή με τους άλλους φαντάζει τώρα πιο δύσκολη από ποτέ. Τόσο η συνθήκη της υποχρεωτικής καραντίνας, όσο και η συνθήκη του οικειοθελούς περιορισμού εξαιτίας του φόβου για την πανδημία, έχουν συμβάλλει δραματικά στη διακοπή της ανθρώπινης επαφής, ενώ ταυτόχρονα, πολλές φορές μπορεί να αποτελούν και πηγές διαμάχης και διάλυσης σχέσεων.
Η γνήσια και ουσιαστική, όμως, επαφή με τους άλλους είναι αυτή που αναμένεται να επαναφέρει στους ανθρώπους το χαμένο τους χαμόγελο. Μια γνήσια, ποιοτική επαφή με τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής μας είναι αρκετή για να μας ενδυναμώσει και να μας κινητοποιήσει ξανά προς τη ζωή. Η συναναστροφή με κοντινούς ανθρώπους που είναι σε θέση να κατανοούν, να νοιάζονται και να συμπονούν τα δύσκολα συναισθήματα – που όλοι αναπτύσσουμε ανά διαστήματα – συνιστά πηγή αναζωογόνησης και είναι το κλειδί για να καταφέρουμε να διατηρήσουμε την ψυχική μας υγεία ακέραιη.
Ενόψει της πανδημίας οι ευκαιρίες για γνήσιες, ποιοτικές επαφές έχουν συρρικνωθεί αισθητά. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως πρέπει να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια. Ίσως σημαίνει πως πρέπει να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας και να αναζητήσουμε νέους τρόπους να συνδεόμαστε έως ότου είμαστε ξανά σε θέση να απολαμβάνουμε τις δια ζώσης επαφές μας. Η χρήση της τεχνολογίας μπορεί να σταθεί σημαντικός αρωγός σε αυτό το διάστημα, βοηθώντας μας να διατηρήσουμε ενεργή την αίσθηση της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης. Το μοίρασμα των πιο μύχιων σκέψεων μας είναι που φέρνει τελικά την εγγύτητα και αυτό δεν μπορεί να το στερήσει καμία πανδημία.
Λεϊμονή Χρύσα - Ψυχολόγος
Μπορείτε να προμηθευτείτε την εφημερίδα στα περίπτερα του νομού
