Στη διαδικασία της διαβούλευσης θα τεθεί την ερχόμενη βδομάδα το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την «αναμόρφωση» της Γ' Λυκείου και την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση, όπως ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη ο υπουργός Παιδείας, που παρέδωσε το τελικό κυβερνητικό σχέδιο γι' αυτήν την υπόθεση στην ΟΛΜΕ.
Το κυβερνητικό σχέδιο παραμένει ίδιο ουσιαστικά με εκείνο που είχε παρουσιαστεί στο τέλος του καλοκαιριού και είχε ξεσηκώσει πλήθος αντιδράσεων από μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς, αφού μετατρέπει το Λύκειο σε ένα πιο σκληρό και ανταγωνιστικό προπαρασκευαστήριο για τις εξετάσεις, οι οποίες μάλιστα διπλασιάζονται.
Με το νέο σύστημα, οι μαθητές που τελειώνουν φέτος τη Β' Λυκείου, ολοκληρώνουν ουσιαστικά τις όποιες γενικές γνώσεις τούς προσφέρει η Μέση Εκπαίδευση και από τη νέα σχολική χρονιά μπαίνουν σε μια Γ' Λυκείου όπου θα διδάσκονται μόνο τα μαθήματα στα οποία θα διαγωνιστούν στις πανελλαδικές εξετάσεις (τέσσερα από έξι ώρες το καθένα), συν Θρησκευτικά ( 1 ώρα), Γυμναστική (2 ώρες) και ένα 2ώρο μάθημα επιλογής (Λατινικά ή ξένη γλώσσα, ή ελεύθερο σχέδιο , ή γραμμικό σχέδιο).
Τον Οκτώβρη οι μαθητές θα καταθέσουν ένα πρώτο μηχανογραφικό δελτίο με έως 10 προτιμήσεις προκειμένου να δουν αν θα πετύχουν κάποιο Τμήμα Ελεύθερης Πρόσβασης (ΤΕΠ). Τα ΤΕΠ είναι τα Τμήματα χαμηλής ζήτησης, που τα δηλώνουν λιγότεροι υποψήφιοι από τον αριθμό των εισακτέων τους.
Αν στο πρώτο μηχανογραφικό ο υποψήφιος πετύχει τουλάχιστον ένα ΤΕΠ, τότε το Φλεβάρη του 2020 θα έχει τη δυνατότητα με μια τελική δήλωση να κατοχυρώσει αν θέλει να εισαχθεί στο ΤΕΠ δίνοντας μόνο τις εξετάσεις για το απολυτήριο ή αν δεν θέλει να εισαχθεί στο ΤΕΠ συνεχίζει δίνοντας και τις πανελλαδικές εξετάσεις.
Να σημειωθεί δε ότι όσοι επιλέξουν να εισαχθούν σε ΤΕΠ δεν έχουν δικαίωμα μετεγγραφής.
Από το Μάη του 2020 οι μαθητές - υποψήφιοι θα δώσουν τις εξετάσεις για το απολυτήριό τους, οι οποίες θα είναι παρόμοιες με τις πανελλαδικές (τα θέματα θα επιλέγονται με κλήρωση από αυτά που θα έχουν προτείνει οι εκπαιδευτικοί μιας ομάδας σχολείων, επιτηρητές και διορθωτές θα είναι εκπαιδευτικοί άλλων σχολείων και το όνομα του κάθε υποψηφίου στο γραπτό θα είναι καλυμμένο κ.λπ.) και στα ίδια ακριβώς μαθήματα. Να σημειωθεί ότι μόνο για το 2020 ο βαθμός του απολυτηρίου δεν θα μετρήσει για την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση, ενώ από τον επόμενο χρόνο θα αρχίσει να μετράει σταδιακά, σε ένα ποσοστό που θα αυξάνεται και θα μειώνεται αντίστοιχα με το πόσο θα μετρούν οι βαθμοί των πανελλαδικών.
Μετά από αυτές τις εξετάσεις θα ακολουθούν οι πανελλαδικές, όπως τις γνωρίζουμε σήμερα, η ανακοίνωση των βαθμών, η συμπλήρωση μηχανογραφικού (όπως και σήμερα, δηλαδή με όσες επιλογές έχουν και τώρα οι υποψήφιοι στη συμπλήρωση του μηχανογραφικού, ανεξάρτητα από τις επιλογές που θα έχουν δηλώσει τον Οκτώβρη) και η ανακοίνωση των βάσεων με τα αποτελέσματα για την πρόσβαση θα γίνει κανονικά τον Αύγουστο.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι το νέο Λύκειο που διαμορφώνεται είναι απόλυτα υποταγμένο στις εξετάσεις, ακόμα πιο άχαρο και αποστεωμένο για τους μαθητές αφού εξοβελίζεται από τη Γ' Λυκείου η γενική μόρφωση, αλλά και πολύ πιο ανταγωνιστικό και σκληρό, με διπλές πανελλαδικού τύπου εξετάσεις .
Το υπουργείο Παιδείας τα γνωρίζει αυτά και γνωρίζει και τις αντιδράσεις που θα συναντήσει και επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις.
Προσπαθώντας, να απαντήσει το υπουργείο ότι η Γ' Λυκείου δεν μετατρέπεται σε ένα κοινό φροντιστήριο λέει: «Το φροντιστήριο μαθαίνει τον μαθητή/πελάτη πώς να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις πανελλαδικές (...) Η δουλειά του σχολείου είναι εντελώς διαφορετική». Όμως με το μόνο που θα ασχολούνται οι μαθητές στη Γ' Λυκείου είναι με τα μαθήματα των εξετάσεων, πώς εκπληρώνεται ο διαφορετικός ρόλος του σχολείου; Η μόνη και ουσιαστική διαφορά που θα έχει η Γ' Λυκείου με τα φροντιστήρια είναι ότι τα φροντιστήρια έχουν σε κάθε τμήμα το πολύ μέχρι 10 μαθητές, ενώ στα σχολεία στοιβάζονται 25 και 27 μαθητές ανά τμήμα! Το πρόβλημα είναι όχι ότι θα είναι ένα αναποτελεσματικό φροντιστήριο (με υπερμεγέθη τμήματα), αλλά ότι μειώνεται ακόμη περισσότερο η όποια γενική μόρφωση προσφερόταν μέχρι τώρα. Το σημαντικό είναι πως ενώ ο πλούτος της γνώσης αυξάνει γοργά από έτος σε έτος και θα περίμενε κανείς να αυξάνει και ο χρόνος της γενικής μόρφωσης για καλύτερη αφομοίωση αφού υπάρχουν και οι προϋποθέσεις ( αύξηση παραγωγικότητας, αύξηση προσδόκιμου ζωής κ.λ.π) , αντίθετα μειώνεται κατά ένα έτος τα σχολικά χρόνια! Γυρνάμε δεκαετίες πίσω κι αυτό το διαφημίζουν ως «πρόοδο»! Δεν είναι ίσως τυχαίο πως το Λύκειο παραμένει εκτός υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, παρά τις υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
Άλλο επιχείρημα που επιστρατεύει η κυβέρνηση είναι ότι τάχα, με τις πανελλαδικού τύπου απολυτήριες εξετάσεις, θα ενισχύσει την αξία του απολυτηρίου. «Το απολυτήριο έχει σήμερα απαξιωθεί, ακριβώς γιατί θεωρείται μια απλή διαδικαστική υπόθεση», ισχυρίζεται το υπουργείο Παιδείας. Όμως, η πραγματικότητα που γνωρίζουν καλά όλοι οι απόφοιτοι είναι ότι το απολυτήριο δεν σημαίνει κάτι γιατί δεν μπορείς να κάνεις τίποτα με αυτό, γιατί με την πληθώρα αποφοίτων μεταδευτεροβάθμιων, ανώτερων και ανώτατων ιδρυμάτων, οι κάτοχοι μόνο του απολυτηρίου Λυκείου βρίσκονται τελευταίοι στην όποια λίστα διορισμού. Όσο για τις πανελλαδικού τύπου εξετάσεις που φορτώνουν τους μαθητές για να πάρουν το απολυτήριο, το υπουργείο ισχυρίζεται ότι δεν είναι επιπλέον πανελλαδικές γιατί τα θέματα θα τα βάζουν εκπαιδευτικοί της περιοχής των μαθητών (!), λες και αυτό που διαφοροποιεί τις πανελλαδικές είναι η... διεύθυνση κατοικίας του εκπαιδευτικού που πρότεινε το κάθε θέμα! Λέει ακόμα ότι αυτές οι εξετάσεις «δεν είναι ανταγωνιστικές, δεν περνάει όποιος πήρε καλύτερο βαθμό από ανθυποψηφίους του αλλά απλά όποιος πήρε βαθμό απόλυσης (9,5)». Οι μαθητές όμως θα έχουν περάσει όλη αυτή την ανταγωνιστική και σκληρή Γ' Λυκείου και θα φτάνουν σε αυτές τις εξετάσεις - «πρόβα τζενεράλε» των πανελλαδικών, με το άγχος στο κατακόρυφο. Ακόμη επιπλέον ο βαθμός του απολυτηρίου, άρα και αυτών των επιπλέον εξετάσεων, «θα συνυπολογίζεται και στη διαμόρφωση του βαθμού πρόσβασης των πανελλαδικών εξετάσεων», δηλαδή δεν θα φτάνει το 9,5 αλλά οι υποψήφιοι θα μοχθούν το ίδιο για καλούς βαθμούς όπως και στις πανελλαδικές.
Όσο για τον ισχυρισμό ότι οι παρεμβάσεις αυτές γίνονται «στην προοπτική σταδιακής καθιέρωσης της ελεύθερης πρόσβασης». Όλοι καταλαβαίνουν ότι αυτά λέγονται για να χαϊδέψουν τα αυτιά του κομματικού ακροατηρίου του ΣΥΡΙΖΑ και να κάνουν σύνδεση με την ανέφικτη θέση περί «ελεύθερης πρόσβασης», που είχαν όταν ήταν στην αντιπολίτευση. «Ελεύθερη», δηλαδή χωρίς εξετάσεις, δεν είναι ούτε θα είναι σε καμία περίπτωση η πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Ακόμα και σε αυτά τα Τμήματα Ελεύθερης Πρόσβασης (ΤΕΠ) που φτιάχνει τώρα το υπουργείο η πρόσβαση προϋποθέτει επιτυχία στις πανελλαδικού τύπου εξετάσεις που μπαίνουν πριν από το απολυτήριο και αυτά τα ΤΕΠ δεν είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από τα Τμήματα χαμηλής ζήτησης που υπάρχουν και σήμερα και που μπορούν να εισάγονται σε αυτά υποψήφιοι με πολύ χαμηλές βαθμολογίες.
Τέλος, το υπουργείο, δημοσιοποιώντας το συγκεκριμένο σχέδιο, σημειώνει ότι αυτό «αποτελεί την αρχή για μια ευρύτερη αναμόρφωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που θα επιτελεστεί σταδιακά, χωρίς αναταράξεις για τη σχολική κοινότητα, πάντα με γνώμονα το συμφέρον των παιδιών». Με δεδομένη τη φιλοσοφία που διέπει τις αλλαγές στη Γ' Λυκείου μπορούμε να φανταστούμε τι θα ακολουθήσει και στις υπόλοιπες τάξεις.
Μαργαρίτης Θόδωρος
