Η πόλη της Πάτρας είναι μια πόλη ιστορική πόλη, με πλούσια παράδοση η οποία χαρακτηρίζεται από δυναμισμό, πλουραλισμό και δημιουργικότητα καθώς σε αυτή αναπτύσσονται νέες ιδέες και κινήματα , προάγεται η επιστημονική σκέψη, συμβιώνουν διαφορετικές κουλτούρες και βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι κοινωνικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές αλλαγές.
Η πόλη αυτή, εξ αιτίας του λανθασμένου οικονομοκεντρικού μοντέλου ανάπτυξης που ακολουθήθηκε, ήδη από την δεκαετία του 1990 γνώρισε την αποβιομηχάνιση και σήμερα τα ποσοστά της ανεργίας της είναι από τα υψηλότερα στην χώρα. Επιπλέον, η νεανική κυρίως παραβατικότητα, οι διαφυλετικές εντάσεις, η συγκέντρωση της ψυχαγωγίας και της καλλιτεχνικής δημιουργίας σε χώρους που ελέγχονται από καθαρά επιχειρηματικά συμφέροντα, η έλλειψη και η καθημερινή απώλεια κοινόχρηστων χώρων που από το σχέδιο πόλης προορίζονται για πλατείες, είναι μερικά από τα σύγχρονα προβλήματα που προκαλούν ανησυχία στα μέλη της Οικολογικής Δυτικής Ελλάδας σε ότι αφορά την έλλειψη χώρων ανοικτών χώρων για κοινωνική συνάφεια , την κοινωνική συνοχή, την σταδιακή εξασθένιση της πολιτισμική μνήμης και παράδοσης και εν τέλει την απώλεια της αστικής ταυτότητας της πόλης αυτής.
Στο προηγούμενο περιφερειακό συμβούλιο ακούστηκαν πολλές απόψεις σχετικά με την πρωτοβουλία αξιοποίησης της παλιάς χαρτοποιίας Λαδόπουλου, κάποιοι έκαναν λόγο για οραματικό έργο, κάποιοι άλλοι ζήτησαν από την περιφερειακή αρχή την δημιουργία κάτι «μεγάλου», παραγνωρίζοντας τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας αλλά και το μεσαίο μέγεθος της πόλης.
Η οικονομικά τραυματική εμπειρία της ανάληψης των Ολυμπιακών Αγώνων και η διεθνείς εμπειρία, θα πρέπει να μας θυμίζουν πως τα μεγάλης κλίμακας έργα χαρακτηρίζονται από δαπανηρή συντήρηση, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση τους είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, η διαχείρισή τους ευνοεί την δημιουργία γραφειοκρατικών δομών που ανεβάζουν το διοικητικό κόστος και δεν συνδέονται άμεσα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της τοπικής κοινωνίας.
Στο πλαίσιο αυτό, τα μέλη της Οικολογικής περιφερειακής παράταξης επισημαίνουν ότι ο όποιος σχεδιασμός για την αξιοποίηση του χώρου αυτού, θα πρέπει να μείνει μακριά από μεγαλεπήβολα, μεγάλης κλίμακας έργα που ωφελούν πρωτίστως την κατασκευαστική βιομηχανία , είναι ακατάλληλα για μεσαίου μεγέθους πόλεις και δεν προσφέρονται για την ανάπτυξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων που ενθαρρύνουν την πλατειά συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας ενώ ταυτόχρονα προτείνουν μία εναλλακτική πρόταση που στον πυρήνα της βρίσκεται η ανθρώπινη ανάπτυξη ( ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων, σχέσεων και συνθηκών ζωής).
Τα μέλη της Οικολογικής Δυτικής Ελλάδας θεωρούμε πως ο σχεδιασμός για την αξιοποίηση των εγκαταστάσεων Λαδόπουλου θα πρέπει να διακατέχεται από μια εναλλακτική αντίληψη για το τι συνιστά πολιτισμό και ανάπτυξη της πόλης και να έχει ως επιδίωξη την αξιοποίηση του πολιτισμικού της δυναμικού και του κάθε τι που αποτελεί μέρος της ιδιαίτερης ιστορικής μνήμης αλλά και της βιωμένης της εμπειρίας πόλης.
Για τον λόγο αυτό, η πολιτική κατεύθυνση που θα δωθεί στους μελετητές της αξιοποίησης του χώρου της παλιάς χαρτοποιίας θα πρέπει εκτός από την δημιουργία διοικητηρίου, να περιλαμβάνει :
Την αξιοποίηση ενός μέρους των 48 περίπου στρεμμάτων του χώρου ως τράπεζα γης, που μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για την διάσωση πλατειών που ορίζει ο πολεοδομικός σχεδιασμός και που καθημερινά χάνονται οριστικά στα δικαστήρια εξ αιτίας της οικονομικής αδυναμίας του δήμου να αποζημιώσει τους ιδιοκτήτες. Φυσικά ένας μονοψήφιος αριθμός στρεμμάτων από την έκταση του Λαδόπουλου δεν λύνει το πρόβλημα, μπορεί όμως να αποτελέσει «αλλαγή παραδείγματος». Από τη μοιρολατρική, δεκαετίες τώρα, αποδοχή του αναπόφευκτου των αποχαρακτηρισμών, με ελάχιστες διασώσεις μέσω των ανεπαρκών διαθέσιμων ποσών, μπορούμε και πρέπει να περάσουμε σε ενεργητικές πολιτικές με βάση την εξάντληση των δυνατοτήτων και περιθωρίων της πολεοδομικής νομοθεσίας αλλά και πολιτικές τράπεζας γης, ώστε οι αποζημιούμενοι ιδιοκτήτες να παίρνουν αντίστοιχης αξίας οικόπεδο, σε σύγχρονα πολεοδομημένες περιοχές αντί χρημάτων (που δεν υπάρχουν).
Την δημιουργία ενός πολυδύναμου πολιτιστικού κέντρου, το οποίο θα παρέχει εκπαίδευση και θα αποτελεί χώρο άσκησης και παρουσίασης σε μια ποικιλία παραδοσιακών (κεραμική, υφαντουργία, ξυλογλυπτική κ.ά.), καθιερωμένων (θέατρο, ζωγραφική, χορός κ.ά.) αλλά και σύγχρονων οπτικοακουστικών και γραφιστικών τεχνών.
Την δημιουργία μόνιμου χώρου προβολής του πατρινού καρναβαλιού.
Την δημιουργία χώρου όπου οι τοπικοί δημιουργοί θα μπορούν να εκθέσουν αλλά και να διαθέσουν τα τεχνουργήματα τους.
Την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του χώρου, με την αξιοποίηση των εγκαταλελειμμένων μηχανών του εργοστασίου για την έκθεση παλαιών τεχνολογιών και τρόπων παραγωγής.
Την δημιουργία μόνιμης έκθεσης για την ιστορία των μεταναστών στην πόλη.
Σε αντίθεση με τα μειονεκτήματα που παρουσιάζουν τα μεγάλης κλίμακας έργα, η βιώσιμη πρόταση της Οικολογικής Δυτικής Ελλάδας, μπορεί να αποφέρει πολλαπλάσιο όφελος σε σχέση με το κόστος και να αποτελέσει ανάχωμα στην πληθυσμιακή αιμορραγία αφού η διάχυση νέων δεξιοτήτων δημιουργεί επαγγελματικές προοπτικές για τους νέους, ενώ συνάμα μπορεί να συνδράμει στην βελτίωση της εικόνας της πόλης, της ποιότητας ζωής και της κοινωνικής συνοχής της τοπικής κοινωνίας, της οποίας η συμμετοχή θα πρέπει να είναι το βασικό ζητούμενο.
Βασίλης Κουμπούρας
Περιφερειακός σύμβουλος
της Οικολογικής Δυτικής Ελλάδος.
