Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Πρωτοφανή μεταστροφή - για τα δεδομένα των τελευταίων πέντε χρόνων - σημείωσε ο δείκτης μισθών σε όλο το φάσμα της οικονομίας στο β’ τρίμηνο του 2015.
Ενώ το ΑΕΠ την ίδια περίοδο, δηλαδή μεταξύ Απριλίου – Ιουνίου "έτρεχε", σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, με 0,9% και η ανεργία έπεφτε στο 25% του εργατικού δυναμικού από το 27% πέρσι, οι μισθοί –κυρίως του ιδιωτικού τομέα- μειώνονταν κατά… 4,2%.
Είναι για πρώτη φορά από το 2011, οπότε άρχισε να εμπεδώνεται η ύφεση στην Ελλάδα, που ο δείκτης μισθών του β’ τριμήνου (σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό) απέχει τόσες πολλές ποσοστιαίες μονάδες από το δείκτη μισθών του α΄ τριμήνου του ίδιου έτους (-4,2% έναντι μόλις -0,7%). Το 2014 ο εν λόγω, δείκτης έπεσε στο β’ τρίμηνο κατά 2% (έναντι -3,9% στο α΄ τρίμηνο), το 2013 έπεσε κατά 10% (έναντι 12,6%) και το 2012 έπεσε κατά 8,5% (έναντι 9,9%).
Μεγάλη διαφορά εντοπίζεται στο δείκτη μισθών και από τρίμηνο σε τρίμηνο εντός του ίδιου έτους. Για πρώτη φορά φέτος, η αύξηση του δείκτη μισθών του β΄ τριμήνου σε σχέση με το α΄ τρίμηνο είναι μόλις 7,7%. Η αύξηση αυτή είναι λογική μετά από μία πτώση γύρω στο 20% που σημειώνεται στο α΄ τρίμηνου κάθε έτους σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του προηγουμένου λόγω της καταβολής του 14ου μισθού στον ιδιωτικό τομέα τα Χριστούγεννα. Ωστόσο, πέρσι η αύξηση του δείκτη μισθών στο α΄ τρίμηνο ανήλθε στο 11,6% και πρόπερσι στο 9,5%.
Η απότομη αυτή πτώση στο δείκτη μισθών στο β΄ τρίμηνο του 2015 οφείλεται, σύμφωνα με αναλυτές με τους οποίους συνομίλησε το Capital.gr, σε "αμυντικές" κινήσεις (στο μέτωπο των εργατικών αμοιβών) μερίδας των εργοδοτών μπροστά στην κρίση που κορυφώθηκε με την επιβολή των capital controls στις 29 Ιουνίου 2015.
Δημόσιος vs Ιδιωτικού τομέα
Ποιοι ακριβώς μισθοί, όμως, μειώνονταν τόσο απότομα τον Απρίλιο – Ιούνιο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι;
Μόνο οι μισθοί του ιδιωτικού τομέα, όπως δείχνει μία συγκριτική ανάγνωση των στοιχείων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους από όπου πληρώνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι από τη μια μεριά και του ΙΚΑ, όπου αποτυπώνονται οι μισθολογικές τάσεις του ιδιωτικού τομέα από την άλλη.
Με βάση τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) το α΄ εξάμηνο του 2015, η δαπάνη για μισθούς του δημοσίου έπεσαν μόλις κατά 0,2% το α΄ εξάμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι, ενώ
σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων στο Δημόσιο, σημειώθηκε αύξηση της μισθολογικής δαπάνης. Συγκεκριμένα, η δαπάνη για τους μισθούς των εργαζομένων στα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου αυξήθηκε κατά 10,1% (76 εκατ. ευρώ), ενώ η δαπάνη για μισθούς εργαζομένων στην κεντρική διοίκηση (πχ υπουργεία) αυξήθηκε κατά 2,6% (116 εκατ. ευρώ). Συνεπώς, επισημαίνουν αναλυτές στο Capital.gr, η πτώση του δείκτη μισθών (σ.σ. ωρομίσθιο/μέσο ωρομίσθιο 2012) μπορεί να οφείλεται μόνο στη πτώση των μισθών του ιδιωτικού τομέα.
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΙΚΑ για την απασχόληση (Φεβρουάριος 2015) συνηγορούν υπέρ της τάσης μείωσης του δείκτη μισθών που εμφανίστηκε έντονα μετά τον Απρίλιο του 2015. Σύμφωνα με αυτά, το μέσο ημερομίσθιο στο σύνολο των επιχειρήσεων μειώθηκε κατά 1,97% το Φεβρουάριο του 2015 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρσι . Και αυτό κυρίως λόγω του ότι η μερική απασχόληση αυξήθηκε κατά 8,7%, ενώ η πλήρης απασχόληση μόλις κατά 1,7%.
