Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 26/09/2019
Του Μάριου Παπαθεοδώρου
Στο σχέδιο του ισχύοντος Ποινικού Κώδικα που είχε αναρτηθεί για διαβούλευση, προτεινόταν η κατάργηση του άρθρου 81 Α Π.Κ. για το ρατσιστικό έγκλημα, οπότε θα παρέμενε μόνο η ένταξη των ρατσιστικών κινήτρων ως συμπληρωματικών στοιχείων για την ενοχή του υπαιτίου, και μόνο στο στάδιο επιμέτρησης της ποινής (άρθρο 79 Π.Κ.).
Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν είχαν σαν αποτέλεσμα το ρατσιστικό έγκλημα να παραμείνει αυτοτελές. Το άρθρο 82 του Α Π.Κ., το οποίο πλέον αναφέρει ρητά, ότι αν έχει τελεστεί έγκλημα κατά παθόντος, λόγω χαρακτηριστικών φυλής, εθνικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκείας, αναπηρίας γενετήσιου προσανατολισμού ή φύλου, το πλαίσιο της ποινής στα πλημμελήματα αυξάνεται κατά 6 μήνες αν η πράξη τιμωρείται με φυλάκιση ως ένα έτος και κατά 1 έτος στα πλημμελήματα με ποινή άνω του έτους, στα δε κακουργήματα αυξάνεται κατά 2 έτη.
Αν το ρατσιστικό έγκλημα έχανε την αυτοτέλειά του (σύμφωνα με την αρχική πρόταση για διαβούλευση) η εξέταση των ρατσιστικών χαρακτηριστικών, θα μπορούσε να γίνει μόνο κατά την επιμέτρηση της ποινής, δηλαδή μετά την ακροαματική διαδικασία και την απόφαση για την ενοχή ή μη, oπότε τα αποδεικτικά στοιχεία για το ρατσιστικό έγκλημα θα έμεναν εκτός διαδικασίας.
Η αντιρατσιστική νομοθεσία στο Ελληνικό δίκαιο, ξεκινάει ουσιαστικά από το 1979 με το νόμο 927/1979 «περί κολασμού πράξεων αποσκοπουσών εις φυλετικάς διακρίσεις» που όμως ουσιαστικά έμεινε ανεφάρμοστος. Εν συνεχεία τροποποιήθηκε και προστέθηκε το άρθρο 81 του Π.Κ. για να φτάσουμε στο σημερινό αυτοτελές άρθρο τού 82 Α.
Επίσης, το νέο άρθρο 184 παράγραφος 2 Π.Κ. περί διέγερσης σε διάπραξη εγκλημάτων, βιαιοπραγιών ή διχόνοιας, στην παρ. 2 περιλαμβάνει την ποινικοποίηση της δημόσιας διέγερσης, σε διάπραξη ρατσιστικού εγκλήματος, που τιμωρείται όχι με προσαύξηση ποινής, αλλά με φυλάκιση ως 3 έτη που μπορεί υπό προϋποθέσεις να φτάσει τα 5 έτη.
Επίσης πρέπει να αναφερθεί η κατάργηση του άρθρου 361 Β του Π.Κ. που είχε προστεθεί το 2015 και ποινικοποιούσε τον ρατσιστικό αποκλεισμό από προμήθεια αγαθών κ.λπ. που είχε θεσπιστεί για την αντιμετώπιση ρατσιστικών συμπεριφορών (συσσίτια μόνο σε Έλληνες κ.λπ.). Τέτοια σχετική πρόβλεψη μετά την κατάργηση του παραπάνω άρθρου δεν υπάρχει πλέον στον Π.Κ.
Ας ελπίσουμε ότι η νέα κυβέρνηση δεν θα καταργήσει με το νέο ποινικό κώδικα που ετοιμάζει, την αυτοτέλεια του ρατσιστικού εγκλήματος και τα σχετικά κίνητρα και χαρακτηριστικά του, που σήμερα προβλέπονται από τα σχετικά άρθρα.
Μην ξεχνάμε, αλλωστε, ότι η εφαρμογή των νόμων ήταν και είναι πρωτίστως ζήτημα κοινωνικοπολιτικών συσχετισμών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ορθή απονομή της δικαιοσύνης.
Το βέβαιο είναι ότι η εφαρμογή των διατάξεων για το ρατσιστικό έγκλημα, εναπόκειται στην κρίση των εισαγγελικών και δικαστικών αρχών, που έχουν χρέος να επιδεικνύουν την οφειλόμενη εγρήγορση και ευαισθησία, γιατί μέχρι σήμερα οι σχετικές διατάξεις έτυχαν, αν όχι μηδενικής, ελάχιστης και επιλεκτικής εφαρμογής, ενώ σε άλλα ποινικά αδικήματα εξαντλούν ταχύτατα καί στο έπακρο την αυστηρότητά τους, είτε με το κατηγορητήριο, είτε με την προσωρινή κράτηση, είτε με την επιβολή των ποινών.
Θέμις σπεύδουσα και θέμις καθεύδουσα...
Μεσολόγγι 17-9-2019
Μπορείτε να προμηθευτείτε την εφημερίδα στα περίπτερα του νομού
