Του Δημήτρη Στεργίου
Τα οικονομικά «μαξιλάρια» σκάνε σαν φούσκες από τις βελονιές της ΕΛΣΤΑΤ και της Κομισιόν, καθώς το κόστος των παροχών Τσίπρα γίνεται καταθλιπτικό για την εξουθενωμένη ελληνική οικονομία και την επόμενη κυβέρνηση και καθώς η ανάπτυξη γίνεται ισχνότερη και το χρέος θα είναι πάνω από το 100% έως το 2048 και η ανάγκη για δάνεια (ελλείμματα από σπατάλες) πάνω από 10% έως το 2032.
Είκοσι ακριβώς ημέρες μετά την ανάρτηση του άρθρου μου υπό τον τίτλο «Ας πάει και το παλιάμπελο με ψηφοθηρικές τροπολογίες σε άσχετο νομοσχέδιο», το «παλιάμπελο» πάει πια με ομοβροντία κρότων από τις φούσκες που σκάνε από τις «βελονιές» της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρόκειται για τα γνωστά οικονομικά «μαξιλάρια» - επιτυχίες που διηγούνταν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ για την έξοδο από το Μνημόνιο και τη μεταμνημονιακή εποχή, η οποία, όπως καταδεικνύεται, γίνεται κάθε μέρα που περνάει και εφιαλτικότερη, καθώς ήταν «φούσκες».Και όπως έλεγε ο διοικητής της Ομοσπονδιακής (Κεντρικής) Τράπεζας των ΗΠΑ Άλα Γκρίσπαν, «μία φούσκα την καταλαβαίνεις όταν σκάσει». Ε, στην Ελλάδα σκάνε συνεχώς μετά το 1981, όπως με στοιχεία καταδεικνύω στο βιβλίο μου «Η μεγάλη φούσκα της οικονομίας 1981-2001», που κυκλοφόρησε το 2002!
Από ανακοίνωση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) στις 4 Ιουνίου 2019 για τις εξελίξεις στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) το πρώτο τρίμηνο προκύπτει ότι η ανάπτυξη στη χώρα μας διαμορφώθηκε στο μισό ακριβώς των προβλέψεων για το τρέχον έτος, δηλαδή στο 1,3%, έναντι στόχου 2,6% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018. Σε σχέση μάλιστα με το τέταρτο τρίμηνο του 2018, το ΑΕΠ παρουσίασε αύξηση μόνο κατά 0,2%!
Η ισχνή αυτή επίδοση σε ανάπτυξη οφείλεται στην απογοητευτική εξέλιξη των τριών, από τους τέσσερις, βασικών παραγόντων που προσδιορίζουν το ΑΕΠ, όπως η κατανάλωση, οι εξαγωγές και οι εισαγωγές. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ:
- η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη μειώθηκε κατά 0,1% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του ή κατά 0,1% πάλι σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018,
- οι εξαγωγές παρουσίασαν μείωση κατά 2,1% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο ή αύξηση κατά 4% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018,
-οι εισαγωγές παρουσίασαν αύξηση κατά 5% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο ή … 9,5% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018.
Μόνο ένας από τους τέσσερις αυτούς παράγοντες, δηλαδή οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 8,1 % σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο ή 7,9% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018, χωρίς όμως να είναι αρκετή ώστε να αντισταθμίσει την αρνητική συμβολή των προηγούμενων τριών, δηλαδή της κατανάλωσης, των εξαγωγών και των εισαγωγών (σημειώνεται ότι η αύξηση των εισαγωγών και μάλιστα … σκόρδων και … κρεμμυδιών ασκεί αρνητική επίδραση στο ΑΕΠ!)
Έκθεση – κόλαφος και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Την επομένη, δηλαδή στις 5 Ιουνίου 2019 δόθηκε στη δημοσιότητα η τρίτη έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία «τρύπησε» ακόμα πιο βαθιά τη «φούσκα» των οικονομικών «μαξιλαριών» και του περιβόητου «δημοσιονομικού χώρου» του ΣΥΡΙΖΑ, με τις ακόλουθες, κυριότερες, επισημάνσεις:
-Το δημοσιονομικό κόστος των παροχών Τσίπρα μπορεί να φθάσει συνολικά τα 4,4-5,5 δισ. ευρώ τη διετία 2019-2020, όπως προκύπτει από αναλυτικό πίνακα που περιλαμβάνεται στην έκθεση, ενώ η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το συνολικό κόστος των μέτρων στη διετία θα είναι μόλις 2,3 δισ. ευρώ! (δηλαδή είναι … λίγα κι αυτά!!!)
- Οι ρυθμίσεις οφειλών εκτιμάται από τους θεσμούς ότι θα έχουν δημοσιονομικό κόστος 0,3%-0,6% του ΑΕΠ (570 εκατ. ευρώ - 1,14 δισ. ευρώ) φέτος και το 2020
- Οι μειώσεις ΦΠΑ θα κοστίσουν στον προϋπολογισμό 0,3% του ΑΕΠ (570 εκατ. ευρώ) φέτος και 0,4% του ΑΕΠ (760 εκατ. ευρώ) το 2020
- Η 13η σύνταξη και οι αλλαγές στις συντάξεις χηρείας θα έχουν δημοσιονομικό κόστος 0,5% του ΑΕΠ (950 εκατ. ευρώ) ετησίως.
-Τα μέτρα αυτά «θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη του συμφωνηθέντος στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019 και τα επόμενα χρόνια» τονίζεται στην έκθεση.
-Όσον αφορά στις πρόσθετες παροχές που εξήγγειλε η κυβέρνηση για το 2020, οι θεσμοί σημειώνουν ότι η κυβέρνηση έχει δώσει μια μερική εκτίμηση για δημοσιονομικό αντίκτυπο ύψους 1,2 δισ. ευρώ ή 0,6% του ΑΕΠ, αλλά δεν έχει γίνει οριστική αποτίμηση των μέτρων αυτών, καθώς δεν έχουν νομοθετηθεί.
-Τα μέτρα αυτά ακυρώνουν μνημονιακές μεταρρυθμίσεις στο πεδίο των συντάξεων και του ΦΠΑ.
- Η 13η σύνταξη και οι αλλαγές στα κριτήρια χορήγησης των συντάξεων χηρείας αλλάζουν εν μέρει μέτρα που υιοθετήθηκαν το 2012 και το 2016 αντιστοίχως, θα αυξήσουν τη συνταξιοδοτική δαπάνη, που είναι ήδη η υψηλότερη στην Ε.Ε. ως ποσοστό του ΑΕΠ, και έρχονται σε αντίθεση με μέτρα που υιοθετήθηκαν στον προϋπολογισμό του 2019 ώστε να διατεθεί υψηλότερο μερίδιο δαπανών για κοινωνικά επιδόματα προς τους νέους και τους εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας.
- «Τα μέτρα που υιοθετήθηκαν για τις συντάξεις και τον ΦΠΑ στοχεύουν στην κατανάλωση και θα απορροφήσουν σημαντικό μέρος του δημοσιονομικού χώρου που προβλεπόταν στα νομοθετημένα μέτρα του 2017 να διατεθεί για μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών και μειώσεις στη φορολογία των επιχειρήσεων οι οποίες θα ενίσχυαν την ανάπτυξη», τονίζεται στην έκθεση.
-Οι παροχές ενδέχεται να προκαλέσουν παρενέργειες και στη μείωση του δημοσίου χρέους.. «Δεν είναι ακόμα εφικτό να ενσωματωθούν πλήρως τα πρόσφατα δημοσιονομικά μέτρα στην ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, καθώς απαιτείται περαιτέρω ανάλυση σχετικά με την επίδρασή τους στην ανάπτυξη και χρειάζεται μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την κατεύθυνση των πολιτικών σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
-Έτσι, το χρέος που σήμερα είναι πάνω από 180% του ΑΕΠ θα εξακολουθεί να είναι πάνω από το 100% έως το … 2048, ενώ οι χρηματοδοτικές ανάγκες (διάβαζε:έλλειμμα!) θα κινούνται γύρω στο 10% του ΑΕΠ έως το … 2032.
Περιττό να σημειωθεί ότι αν δεν προωθηθούν οι μεταρρυθμίσεις παντού, οι διωτικοποιήσεις και, κυρίως, αν δεν εξασφαλισθούν πρωτογενή πλεονάσματα που να πηγαίνουν σε μείωση του χρέους και όχι σε σπατάλες και … ρουσφέτια, το χρέος συνεχώς θα καλπάζει και, αλίμονο στην επόμενη κυβέρνηση και, κυρίως, στον ελληνικό λαό που θα ακούει συνεχώς να σκάνε από όλες τις μεριές … «φούσκες», διότι, όπως σημειώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:.
-Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας καθυστερούν και η περιβόητη «ευελιξία» έχει γίνει … ακινησία!
-Στο Δημόσιο καταγράφεται υπέρβαση των προσλήψεων συμβασιούχων κατά 1.550 άτομα, ενώ ζητείται ισάριθμη μείωση προσωπικού.
-Τα «κόκκινα» δάνεια παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρούει τον κώδωνα για την επόμενη δύσμοιρη κυβέρνηση τονίζοντας τα εξής: «Υπάρχει ο κίνδυνος το μεγαλύτερο μέρος των 15 ειδικών δεσμεύσεων έως τα μέσα του 2019 να μην ολοκληρωθούν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας (αξιολογήσεις αναπηριών), στη Δημόσια Διοίκηση (τοποθέτηση μόνιμων γενικών γραμματέων) και στην ενέργεια (εφαρμογή του target model), υπάρχει κίνδυνος οι καθυστερήσεις αυτές να διαρκέσουν αρκετούς μήνες».
Χαιρετίσματα, λοιπόν, στη νέα … εξουσία!
