Ημερομηνία πρώτης δημοσίευσης: 23/05/2019
Γράφει ο Συμεών Γκόρπας*
Οι Ευρωεκλογές, για σαράντα χρόνια από το 1979, αποτελούσαν μία βαρετή, προβλέψιμη και αδιάφορη διαδικασία.
Το 2019 όμως αναμένονται συνταρακτικές αλλαγές στη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Ε.Κ.) αφού για πρώτη φορά οι μεγάλες πολιτικές οικογένειες των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλιστών δε θα συγκροτούν τη συναινετική πλειοψηφία που κυβερνούσε τα Ευρωπαϊκά πράγματα. Τα λαϊκιστικά κόμματα που πιθανόν θα ελέγχουν το 25-30% των εδρών του Ε-Κ (ενώ μόλις πριν είκοσι χρόνια ήταν στο περιθώριο του 7%) επιδιώκουν ουσιαστικά την κατεδάφιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την επιστροφή στο καθεστώς των ανεξέλεγκτων εθνικών κρατών και του εθνικισμού που ευθύνεται για τους πολέμους, τους ολοκληρωτισμούς, τη ξενοφοβία, το ρατσισμό και μύρια όσα δεινά. Απειλείται, λοιπόν, άμεσα η Ευρωπαϊκή ενοποίηση, η σταθερότητα, η ειρήνη, η πολυπολιτισμικότητα και εντέλει η Δημοκρατία.
Την κρισιμότητα και τη σημασία των Ευρωεκλογών λίγοι Ευρωπαίοι γνωρίζουν αναφορικά με το μέλλον της ηπείρου, των χωρών τους, το δικό τους, των παιδιών τους αφού η πληροφόρηση για τις πολιτικές και τις δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) είναι ελάχιστη στους πολίτες, ο δε δημοκρατικός διάλογος στις χώρες-μέλη υποτυπώδης και ανεπαρκής. Η απουσία σοβαρής και έγκυρης γνωστικής πρόσβασης στα προβλήματα και τις ανάγκες της Ε.Ε. τροφοδοτεί την αδιαφορία των Ευρωπαίων πολιτών για τα ευρωπαϊκά ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητά τους και μεταφράζεται σε εντυπωσιακή, ανησυχητική και δυσοίωνη αποχή από τις Ευρωεκλογές. Τα μηνύματα των Ευρωεκλογών του 2014 που το μέσο ποσοστό συμμετοχής ψηφοφόρων ήταν κάτω του 50% (σε αρκετές Ανατολικές χώρες σημειώθηκε αποχή ακόμη και κάτω του 20%) αποτελούν σήμα κινδύνου για την ποιότητα της δημοκρατικής εκπροσώπησης και την συνακόλουθη θεσμική νομιμοποίηση των εθνικών αντιπροσώπων (ευρωβουλευτών).
Η Ευρώπη φλέγεται τα τελευταία χρόνια σε πολλαπλά επίπεδα κοινωνικής - οικονομικής - πολιτικής - πολιτιστικής ζωής ενώ οι λαοί υποφέρουν, υπομένουν και αγωνίζονται να διατηρήσουν το επίπεδο ζωής τους σε ανεκτή και βιώσιμη κατάσταση. Προβλήματα κοινά όπως η διεθνής ασφάλεια, οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι, οι επιπτώσεις της ανεργίας, οι μεταναστευτικές ροές, οι τρομοκρατικές επιθέσεις, η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, η δημογραφική πρόκληση, η κοινωνική δικαιοσύνη, η έκρηξη του εθνικισμού δημιουργούν ένα επικίνδυνο συνδυασμό που υπονομεύει την ενότητα και το μέλλον της ΕΕ. Τα ηγετικά όργανα της ΕΕ λειτουργούν επί χρόνια με δημοκρατικό και κοινωνικό έλλειμμα αφού προκρίνουν τη δημοσιονομική πειθαρχία και τις νομισματικές εφαρμογές της αντί να επιλύσουν τα προβλήματα των πολιτών.
Οι ανησυχίες, οι φόβοι, οι απογοητεύσεις των πολιτών από την Ε.Ε μεταφράζεται σε αδιαφορία, απάθεια και αποχή σε ό,τι σχετίζεται με τις πολιτικές της ακόμη και με τα αποτελέσματα που παράγουν και που αναμφισβήτητα ούτε λίγα, ούτε ασήμαντα είναι. Σε πολλές χώρες οι λαοί αντιμετωπίζουν και διαφορετικά προβλήματα όπως η υπέρμετρη αύξηση της ανεργίας (Ισπανία, Ελλάδα), η καθήλωση σε επαγγέλματα με χαμηλό εισόδημα (Γερμανία), η δυσκολία πρόσβασης στη στέγαση (Μ. Βρετανία), η απώλεια κρατικών ενισχύσεων (Σουηδία), η δραματική αύξηση της φορολογίας (Γαλλία). Η ραγδαία εξελισσόμενη ανισότητα σε κοινωνικούς - γεωγραφικούς όρους (πλούσιες μεγαλουπόλεις - φτωχές επαρχίες) αποκτά διαστάσεις φυλετικού διαχωρισμού και προσδιορίζει εκλογικές συμπεριφορές που ευνοούν ακραίους πολιτικούς σχηματισμούς που επωφελούνται και αξιοποιούν τη φτωχοποίηση, την απειλή διάλυσης της κοινωνικής συνοχής, την κατάρρευση της πλήρους απασχόλησης.
Για την αναστροφή της σημερινής πορείας της ΕΕ σαν ένα αδιάφορο γραφειοκρατικό οικοδόμημα μακριά από τις επιθυμίες και τις ανάγκες των Ευρωπαίων πολιτών απαιτούνται:
- Αναγνώριση των παραλείψεων και των δομικών αδυναμιών της ηγεσίας της
- Διεύρυνση της δημοκρατικής νομιμοποίησης με αξιοποίηση των σύγχρονων ψηφιακών δυνατοτήτων
- Προώθηση πολιτικών άμεσης προτεραιότητας για την Απασχόληση - την Πρόνοια - τον Πολιτισμό - το Περιβάλλον - τα Εργασιακά Δικαιώματα - την Κλιματική αλλαγή - την Υγεία - την Παιδεία
- Σύγκλιση επιπέδων ανάπτυξης, διαβίωσης και κοινωνικών υπηρεσιών
- Εναρμόνιση των Ευρωπαϊκών κοινωνιών στο Κοινωνικό Κεκτημένο
- Αλλαγή των πρωτευόντων πολιτικών της ΕΕ από ένωση κεφαλαίων σε ένωση πολιτών ενεργών και πληροφορημένων
- Ανάπτυξη αειφόρο, δίκαιη και ισορροπημένη
- Κοινή φορολογική, οικονομική, κοινωνική πολιτική
- Ευρωπαϊκή φύλαξη συνόρων και Ευρωπαϊκή υπηρεσία ασύλου
- Κοινή αμυντική πολιτική
- Ευρωπαϊκός Υγειονομικός έλεγχος τροφίμων και φαρμάκων
- Ολοκλήρωση τραπεζικής ενοποίησης με προστασία των καταθετών
- Αυστηροποίηση κυρώσεων σε παραβάσεις μεγάλων επιχειρήσεων
- Ασφάλεια των πολιτών χωρίς εκπτώσεις των ατομικών δικαιωμάτων
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διανύει την έβδομη δεκαετία της κοινής ζωής και λειτουργίας των θεσμών αποτελώντας πρωτοφανή στην παγκόσμια ιστορία επιτυχία συνεργασίας κρατών που έως πρόσφατα πολεμούσαν μεταξύ τους επί αιώνες. Η Ευρώπη αντλεί τη δυναμική της από τις κοινές αξίες της Δημοκρατίας, της ελευθερίας, της αλληλεγγύης, της κοινωνικής πρόνοιας, της ισότητας ευκαιριών, της ειρήνης, των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, της πολιτισμικής δημιουργίας, της περιβαλλοντικής φροντίδας, το σεβασμό των παραδόσεων, της ιστορίας, των γλωσσών, τον πολιτισμό των χωρών - μελών της. Οι επιτυχίες της αποτελούν συνισταμένη προσπαθειών και αγώνων από τα κράτη - μέλη της με συμβιβασμούς και παραδοχές που εκπλήσσουν για το μέγεθος της συναντίληψης και της συνευθύνης χωρίς να αποκρύπτονται οι εσωτερικές διαμάχες και οι ανεπάρκειες στο πολιτικό προσωπικό.
Οι Ευρωεκλογές είναι σημαντική και μοναδική ευκαιρία για τις επιλογές που προτιμάμε για μια Ευρώπη της συμμετοχικής δημοκρατίας, των πολιτών, για μια Ευρώπη που προκρίνει τον άνθρωπο και τις ανάγκες του από τα οικονομικά συμφέροντα, για μια Ευρώπη πρωτοπόρα στην έρευνα, στην τεχνολογική εξέλιξη, στην πολιτισμική δημιουργία, για μια Ευρώπη των θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων μας. Οι πολίτες έχουν ευθύνη να ισχυροποιήσουν και να επιβάλουν τις επιλογές τους που περιεγράφηκαν με τη συμμετοχή και την ψήφο τους γιατί η ποιότητα της Ευρωπαϊκής δημοκρατίας εξαρτάται από αυτή, γιατί αυτό απαιτούν τα προβλήματα, οι προκλήσεις, η Ευρωπαϊκή κοινωνία.
*Ο Σ. Γκόρπας είναι δημοσιογράφος του Πρακτορείου ειδήσεων Bloomberg - Bruxelles, πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Βρυξελλών
Μπορείτε να προμηθευτείτε την εφημερίδα στα περίπτερα του νομού
