Το φαινόμενο της μίας δημαρχιακής θητείας επαναλαμβάνεται συνεχώς και αδιάλειπτα στα 50 χρόνια της μεταπολίτευσης (με μία εξαίρεση στις δύο συνεχόμενες περιόδους 1978-1982, 1982-1986) προκαλώντας εύλογα σχόλια, συζητήσεις, επεξηγήσεις, ερμηνείες, αλλά όχι βεβαίως απορίες.
Οι αιτίες είναι προφανείς και γνωστές:
Μετά την εκλογή τους οι δημοτικές αρχές επαναπαύονται στις δάφνες της επικράτησης τους και οχυρώνονται στο Δημαρχιακό κάστρο περιβαλλόμενοι συνήθως από ανεπαρκείς και συχνά άσχετους συνεργάτες. Φυσικό επακόλουθο είναι ο Δημοτικός προγραμματισμός να είναι ατελής, η ιεράρχηση και η εκτέλεση των έργων να είναι αναποτελεσματική, οι προτεραιότητες δράσης να είναι αναντίστοιχες των αναγκών και των προβλημάτων των Δημοτών και του δήμου κ.ο.κ.
Το Δημοτικό Πρόγραμμα που συντάχθηκε βιαστικά και καθυστερημένα λίγες ημέρες πριν τις εκλογές «ξεχνιέται» στα συρτάρια των γραφείων αφού άλλωστε ελάχιστοι πολίτες το μελέτησαν και το αξιολόγησαν μέσα στον εντυπωσιασμό των ανέξοδων προεκλογικών υποσχέσεων (συχνά ανέφικτων, υπερβολικών, περιττών και κυρίως ακοστολόγητων) που κατά κανόνα αποτελούν το Δούρειο ‘Ίππο υφαρπαγής ψήφων.
Ο Δήμαρχος και το «κλειστό» επιτελείο του απομονώνονται από τη συμμετοχική κοινωνία των πολιτών και αρκείται σε μία θητεία ευκαιριακών στόχων, υπερβολικών προσδοκιών, όχι μετρήσιμων δυνατοτήτων, με πόρους ανεπαρκείς και συνθήκες αυτοαναφορικότητας «όλα τα ξέρω καλά μόνο εγώ». Μεγαλεπήβολα σχέδια, φιλόδοξα ανέφικτα έργα, υπερβολικές αναπτυξιακές προοπτικές, εξαγγέλλουν συνήθως οι Δημοτικές αρχές των τελευταίων 50 ετών, με αποτέλεσμα να κοιμούνται αναπαυτικά στις αγκάλες του χρόνου και της μνήμης, θυμίζοντας ανικανότητες, ανεπάρκειες, αναποφασιστικότητες προσώπων και θεσμών.
Άλλες δημοτικές αρχές στην Ελλάδα, στο εξωτερικό, σε γειτονικές μας περιοχές προκόβουν διαχρονικά με ισομερή ανάπτυξη των κοινωνιών τους (οικονομικά, θεσμικά, πολιτισμικά) με πολλαπλές επανεκλογές που επιβραβεύουν τη συνεπή, σοβαρή και αποτελεσματική Δημοτική θητεία τους. Έτσι οι πόλεις προχωρούν, αναπτύσσονται, μεγαλώνουν, παρότι διαθέτουν πολύ λιγότερα κεφάλαια από ότι το Μεσολόγγι στον παραγωγικό πλούτο, την ιστορική κληρονομιά, τις πολιτισμικές δυνατότητες, την περιβαλλοντική ομορφιά, τις τουριστικές δυνατότητες. Παρακολουθούμε χρόνια τώρα με θαυμασμό, με παράπονο, με κρυφή ζήλια αλλά όχι με απορία και έκπληξη, το γεγονός οι άλλοι να πηγαίνουν μπροστά και το Μεσολόγγι να παραμένει στάσιμο, υποβαθμισμένο, περιθωριοποιημένο. Το δυστύχημα πως όταν οι άλλοι προχωρούν και το Μεσολόγγι είναι στάσιμο στην πράξη οπισθοχωρεί, ελαττώνεται, ακυρώνεται, γιατί δεν συμβαδίζει με τους καιρούς που αλλάζουν.
Γιατί προοδεύουν οι Δήμοι με ικανές Δημοτικές αρχές
- Γιατί είναι Δήμοι ανοιχτοί στους πολίτες (δεν κυβερνώνται από ένα κλειστό σύστημα εξουσίας) με σύγχρονες υπηρεσίες που συνεργάζονται άμεσα, διαρκώς και εποικοδομητικά με τους Δημάρχους και με αναβαθμισμένο ανθρώπινο δυναμικό που λειτουργεί με γνώση, μεθοδολογία, σχέδιο και δράση.
- Γιατί είναι Δήμοι που δίνουν λύση στα απλά καθημερινά προβλήματα με συνέπεια ο πολίτης να εισπράττει τον απαιτούμενο και επιβαλλόμενο σεβασμό, ώστε να εμπιστεύεται τη Δημοτική αρχή και έτσι ο Δήμος αποκτά ανάσα και βηματισμό με καταξίωση και αναγνώριση.
- Γιατί είναι Δήμοι που ενεργοποιούν τους Δημότες, σχεδιάζοντας την ανάπτυξή τους, επενδύοντας στα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους και στον προσδιορισμό της ταυτότητας της πόλης τους, που χωρίς τη βοήθεια των πολιτών είναι ανέφικτα.
- Γιατί είναι Δήμοι που συνεργάζονται με τους Συλλογικούς Φορείς δηλαδή εργατικά σωματεία, επιστημονικούς συλλόγους, πολιτισμικές ομάδες, επαγγελματικές ενώσεις, ομάδες ενεργών πολιτών, συνοικιακά συμβούλια, συνελεύσεις. Αυτοί γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα που διοικεί, τα προβλήματα, τις ανάγκες, τις προοπτικές του χώρου τους και συνιστούν τον πλέον πολύτιμο σύμμαχο της Δημοτικής αρχής.
Αυτοί είναι οι άξονες επιτυχίας μιας Δημοτικής Αρχής που επιβραβεύεται στις εκλογές διαδοχικώς.
Αυτοί είναι οι λόγοι και οι τρόποι που μία πόλη έχει ικανούς και άξιους δημοτικούς άρχοντες. Ο Δήμος είναι ο άμεσος και ο πλησιέστερος Δημοκρατικός θεσμός στον πολίτη, με την πιο ουσιαστική επιδραστικότητα και την πιο αποτελεσματική παρεμβατικότητα στην καθημερινότητα των Δημοτών.
Κανόνες επιτυχίας της Δημοτικής αρχής
Ο Δήμος είναι υποχρεωμένος να εξελίσσεται και να προσαρμόζεται συνεχώς για να μπορεί να εξυπηρετεί τους Δημότες του, με την αξιοποίηση των σύγχρονων μορφών επικοινωνίας (διαδίκτυο, ψηφιακές υπηρεσίες τεχνολογίας, καινοτομίες).
Ο Δήμος που προοδεύει στηρίζεται στη συμμετοχική ενεργοποίηση των πολιτών του με προτάσεις, δράσεις, εκφράσεις των.
Η Δημοτική αρχή ακούει, παρατηρεί, πληροφορείται για τις ανάγκες και τα προβλήματα κάθε γειτονιάς από τους ανθρώπους της.
Ο Δήμος προχωρεί μπροστά όταν αξιοποιεί τις ικανότητες γνώσεις εμπειρίες κάθε ενεργού Δημότη για να λειτουργήσει αποτελεσματικά στην ποιότητα ζωής, στην καθαριότητα, στη φροντίδα των δημόσιων χώρων, στην κοινωνική αλληλεγγύη.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο λειτουργεί συμμετοχή των Δημοτών σε πολλές χώρες, με διάφορες μορφές, με επιτυχία και διάρκεια.
Παρίσι - Γαλλία
Χιλιάδες κάτοικοι συμμετέχουν μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας στη Δημόσια συζήτηση για κατανομή δαπανών προϋπολογισμού του Δήμου.
Φρανκφούρτη - γερμανία
Συνελεύσεις πολιτών εισφέρουν προτάσεις και ιδέες στη διαδικασία κατάρτισης συμμετοχικού Δημοτικού σχεδιασμού με συμβουλευτικό χαρακτήρα.
ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ - δανία
Δημότες αξιολογούν μέσο αρμοδίων επιτροπών χρηστών τις υπηρεσίες που παρέχουν Δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία, βιβλιοθήκες, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων κ.α.
Στην Ελλάδα αντίθετα οι θεσμικές νομοθετικές προσπάθειες συμμετοχικότητας Δημοτών έχουν απαξιωθεί και αδρανήσει με συλλογική θεσμική και ατομική ευθύνη. Κρατική διοίκηση, δημοτικές αρχές και αδιαφορία πολιτών, συνέβαλαν στην απενεργοποίηση σημαντικών νόμων. Παρότι απαραίτητη και χρήσιμη, η διάχυση της Δημοκρατίας προς τους Δημότες δεν είναι εύκολη γιατί ενέχει κινδύνους και ο νοών νοείτω.
- Πρόγραμμα Καποδίστριας 1994 Συνοικιακά συμβούλια - Λαϊκές συνελεύσεις
- Πρόγραμμα Καλλικράτης 2010 Θέσπιση Δημοτικών επιτροπών διαβούλευσης
- Πρόγραμμα Κλεισθένης 2018 Δυνατότητα δημοψηφίσματος για Δημοτικό προϋπολογισμό
Το Μεσολόγγι προικισμένο πλουσιοπάροχα από τη φύση (Λιμνοθάλασσα, Δάση, Υγροβιότοποι) από την Ιστορία με τους σπουδαίους αγώνες για την Ελευθερία, από τον Πολιτισμό με το σημαντικό έργο διακεκριμένων ποιητών, πεζογράφων, εικαστικών, δικαιούται μια σύγχρονη πορεία ανάπτυξης και μία αντάξια Δημοτική αρχή με όραμα με σχέδιο με δουλειά, πολλή δουλειά. Προϋπόθεση επιτυχίας είναι η συμμετοχή όλων μας στο πλευρό της Δημοτικής αρχής σε μία διαρκή συνεργασία να προτείνουμε, να διεκδικούμε, να ελέγχουμε.
Είναι το ελάχιστο αντίδωρο στην πόλη που αγαπάμε και ζούμε
Τότε ο Δήμος Θα προοδεύει και οι δήμαρχοι θα επανεκλέγονται
*Ο Συμεών Γκόρπας ως ενεργός Δημότης υποστηρίζει όλες τις Δημοτικές αρχές από το Μάρτιο του 1975.
