Πάνω, λοιπόν, στα ξερά βουνά και στα πυρωμένα από τον Ήλιο λιθάρια, μαζί με τη Θυμαρώ, τον Μάραθο, τη Γαλατσίδα, τον Θρούμπη, την Πικραγγουριά, τον Ξεράγκαθο, την Τσουκνίδα, τον Πάλιουρο, κι όλα τα κάθε λογής αγριόχορτα, ζούσε και η κυρα-Ρίγανη! Εκεί, κοντά σ’ όλους αυτούς, και οι Φλόμοι, που τέτοια εποχή, πάντα πανηγυρίζουν μέσα στα κίτρινα λουλουδένια κοστούμια τους, που λάμπουν χρυσαφιά, στον Ήλιο του Καλοκαιριού!
Κι όλοι αυτοί οι φίλοι, τέτοιες μέρες του Καλοκαιριού, περνούσαν πολύ όμορφα, νιώθοντας ευχαρίστηση κι αγαλλίαση κι ο καιρός κυλούσε, ώσπου ξανά έφτανε ο χειμώνας, για να τρυπώσουν όλοι, όπου βολευόταν ο καθένας τους, περιμένοντας τον ερχομό πάλι του Καλοκαιριού, για να ξαναζωντανέψουν!
Κάποια χρονιά όμως, έγινε το κακό! Άπιστοι άνθρωποι, έπιασαν όλα τα μονοπάτια του βουνού κι ο Αη-Γιάννης δεν μπόρεσε να κατέβει τη νύχτα της γιορτής του και να πάει κοντά στ’αγαπημένα του Λουλούδια κι Αγριόχορτα! Εκείνα, βέβαια, τον περίμεναν, αλλά, δίχως αυτόν ανάμεσά τους, δε γιόρτασαν!
Και περνούσαν οι καιροί, χωρίς ο Άγιος να φανεί ξανά από τότε, και όλοι τους κάποτε σκέφτηκαν να πάνε να τον βρουν.
Στην αρχή, κίνησαν οι Πεταλούδες, οι Παπαρούνες και η Πικραγγουριά, μα, οι άπιστοι και ο Ήλιος, ο καυτερός του κάμπου, τις εμπόδιζαν. Κίνησε τότε και η Ρίγανη, παίρνοντας ως φυλαχτό μαζί της και ως δύναμη, την αντοχή του μπαρμπα-Κοτρόνα του βουνού, αλλά και τη σκληράδα του Έλατου.
Περπατούσε, περπατούσε, λοιπόν, τη μέρα, και τη νύχτα κρυβόταν στα κοτρόνια να ξεκουραστεί. Και μια νύχτα, εκεί που λαγοκοιμόταν, έπεσε δίπλα της ένα πουλάκι που ήταν πληγωμένο! Το ρώτησε τότε, αν είχε δει κάπου τον Αη-Γιάννη, που προστατεύει τα βοτανικά, κι εκείνο της αποκρίθηκε ότι, κακοί άνθρωποι, ρήμαξαν τον τόπο, έκλεισαν τις Εκκλησιές, και οι Άγιοι δε βγαίνουν πια! Ωστόσο όμως, της είπε, πως είχε μια ακόμα πληροφορία, ότι, ο Αη-Γιάννης, ήταν κάπου κοντά εκεί, σ’ένα μοναστήρι.
Η Ρίγανη τότε πασπάλισε την πληγή του πουλιού με τα φύλλα της, που είχαν κλεισμένη μέσα τους τη ζεστασιά του καλοκαιρινού Ήλιου και του μπαρμπα-Κοτρόνα τη δύναμη, του γιάτρεψε τον πόνο, και, το παρακάλεσε να της δείξει το δρόμο για το μοναστήρι.
Και έτσι, την άλλη μέρα, το πουλάκι οδήγησε τη Ρίγανη στο μοναστήρι και την άφησε μπροστά στην εικόνα του Αη-Γιάννη.
Η Ριγανούλα από αυτή τη μέρα, έμεινε εκεί, έγινε καλογριά, και αφοσιώθηκε στον Άγιο, ενώ, έστειλε το πουλάκι να ειδοποιήσει και τα άλλα Βότανα, κι εκείνα, έτρεξαν αμέσως, και πήγαν, κι άπλωσαν, και φούντωσαν, και στόλισαν την ερημιά του μοναστηριού.
Και ο Φλόμος, άναβε στη χάρη του Αγίου τα λουλούδια του, λες κι ήτανε κεριά σε μανουάλια, ο Θρούμπης μάζευε τις ελιές και τις έκανε να ευωδιάζουν, ενώ ο Ξεράγκαθος, με την ξεχωριστή του στολή και τ’αγκάθια του, φύλαγε καμαρωτός καμαρωτός, του μοναστηριού την είσοδο….
Κι ύστερα, τα χρόνια πέρασαν, και τα πράγματα άλλαξαν!. Οι άπιστοι έφυγαν, οι παλιοί νοικοκυραίοι του τόπου ξαναγύρισαν πίσω, άνοιξαν τις Εκκλησιές και ξανάχτισαν τα μοναστήρια. Πήγαν και στο μοναστήρι του Αη-Γιαννιού, και είδαν τα Βοτάνια και τ’ Αγριόχορτα να’χουν απλωθεί πολύ παντού, και, θέλησαν να καθαρίσουν τον τόπο, όμως, τα μαχαίρια τους και τα δρεπάνια τους δεν έκοβαν.
Τότε, ο Ηγούμενος του μοναστηριού, σκέφτηκε να κάνουν αγρυπνία. Τα Βότανα όμως μοσχοβολούσαν τόσο πολύ, που τους πήρε όλους ύπνος βαθύς…Και το πρωί, σαν ξύπνησαν, τα βρήκαν όλα καθαρά!
Και, μέσα στις αποθήκες του μοναστηριού, στους τοίχους και στα ράφια, βρέθηκαν σαν από θαύμα να είναι κρεμασμένα όλα τα βότανα, που είναι και γιατρικά των ανθρώπων, ενώ, στο κάτω μέρος της εικόνας του Αη-Γιάννη, ήταν ακουμπισμένη η Ριγανούλα! Από τότε το μοναστήρι εκείνο το είπαν, «τ’Αη-Γιαννιού του Ριγανά».
Έκτοτε, κάθε χρόνο, στη γιορτή του, στις 24 Ιουνίου, οι άνθρωποι από τις γύρω περιοχές, βγαίνουν πρωί πρωί εκείνη τη μέρα στα βουνά και μαζεύουν βότανα, γιατί, μαζί με όλα τα φάρμακα της επιστήμης κι αυτά τα αγριόχορτα, έχουν τη γιατρευτική τους δύναμη! Ο δυόσμος είναι για τα εντερικά, το χαμομήλι για το στομάχι, ο μάραθος για τα μάτια, το φασκόμηλο για το κρυολόγημα, ο φλόμος για τις πληγές, η αγριάδα για τα νεφρά, κτλ.…
Κι όπως λέει ο σοφός λαός μας και οι παραδόσεις μας, τα βότανα κλείνουν μέσα τους του Ήλιου τη ζεστή πνοή, του πετροβουνιού τη δύναμη, της ερημιάς την αγνότητα και του Αη-Γιάννη του Ριγανά την ευλογία!
