Αρχικά, ελπίζω, όταν θα διαβάζεις αυτό το άρθρο να είσαι καλά στην υγεία σου, τόσο την σωματική όσο και την ψυχική. Εύχομαι επίσης, μέσα σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, τους οποίους διανύουμε να μην έχεις χάσει την πίστη σου, αλλά και την αισιοδοξία σου, ότι θα έρθουν καλύτερες και ομορφότερες μέρες για τον καθένα μας ξεχωριστά. Δυστυχώς, η φετινή παγκόσμια ημέρα βιβλίου συμπίπτει με μια πολύ δύσκολη περίοδο, με αποτέλεσμα να βρίσκει τα βιβλιοπωλεία, τις δημόσιες και ιδιωτικές βιβλιοθήκες, τις εκθέσεις βιβλίου, που αναμφίβολα αποτελούν μια εξαιρετική δίοδο συνάντησης του βιβλίου με τους αναγνώστες του, σε μια «ναρκωμένη» κατάσταση, τουλάχιστον προσωρινά. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, πως μετά λύπης μου διαπιστώνω μια γενικότερη κρίση στην αλυσίδα παραγωγής και διανομής του βιβλίου πριν ακόμα ξεσπάσει ο εφιάλτης της πανδημίας.
Αν έχεις έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη, έχεις όλα όσα σου χρειάζονται, είχε πει ο Κικέρων και θα συμφωνήσω. Όπως ένας κήπος με ωραία και ευωδιαστά λουλούδια μπορεί να «ανθίσει» μέσα μας την άνοιξη, έτσι και κάθε βιβλίο μιας βιβλιοθήκης αποτελεί το «μαγικό κλειδί», το οποίο δύναται με λίγες αράδες λέξεις να «ξεκλειδώσει» την ψυχή και το νου, επιφέροντας εσωτερική γαλήνη και ηρεμία. Με λίγα λόγια, να μας αφυπνίσει από τον πνευματικό λήθαργο, στον οποίο έχουμε υποπέσει οι περισσότεροι –και όχι αδίκως- με τους κάθε λογής περιορισμούς και απαγορεύσεις, που μας επιβάλλονται μέρα με την μέρα. Ας μην επιτρέψουμε όμως, αγαπητέ αναγνώστη, τον περιορισμό της ελευθερίας του πνεύματός μας. Μπορούμε λοιπόν, να τροφοδοτήσουμε το πνεύμα μας, απλά και μόνο με την ανάγνωση ενός βιβλίου, ενισχύοντας την ψυχική μας υγεία με όλα εκείνα τα απαραίτητα εφόδια, τα οποία θα αποτελέσουν την ασπίδα προστασίας και την νότα ανακούφισης, όπως άλλωστε έχει αποδεχθεί με έρευνες και μελέτες, από τα συμπτώματα άγχους και απαισιοδοξίας, που προσπαθούν να «φωλιάσουν» στις ζωές μας τον τελευταίο καιρό, λόγω όλων αυτών των πρωτόγονων γεγονότων που διαδραματίζονται.
Επίσης, ποιος θα μπορούσε αλήθεια να αρνηθεί ότι το διάβασμα είναι για το μυαλό ό,τι η γυμναστική για το σώμα; Πράγματι, όπως και κάθε μυς του κορμιού μας, έτσι και το μυαλό χρειάζεται άσκηση για να παραμείνει δυνατό και υγιές. Επομένως, η δραστηριότητα της ανάγνωσης βιβλίων αυτόματα καταφέρνει να διατηρήσει το μυαλό μας ενεργό και σε δράση, αποτρέποντας την απώλεια της δύναμης του. Παράλληλα, μέσω του διαβάσματος γίνονται πιο εύκολα αντιληπτά τα ψέματα, οι γενικεύσεις και η κατάχρηση της λογικής. Και σε αυτό το σημείο «ερχόμαστε» στο σήμερα. Εν καιρώ πανδημίας λοιπόν, όπου οι συνεχείς ενημερώσεις για την εξέλιξή της έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, με την τηλεόραση να είναι αυτή που δίνει πάντα την «μεγάλη μάχη», μέσω της εικόνας που εκπέμπει, να περάσει το μήνυμα τρομολαγνείας που επιθυμεί, ανάλογα με τα συμφέροντα, που πρέπει να εξυπηρετήσει κάθε φορά. Για αυτό χρειάζεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά να εντάξουμε στην ζωή μας το διάβασμα, με το οποίο μαθαίνουμε, να χρησιμοποιούμε τον νου μας αντικειμενικά και ορθά, ώστε να είμαστε σε θέση να ζυγίζουμε, να συγκρίνουμε και να αντιπαραβάλλουμε οτιδήποτε βλέπουμε ή ακούμε, μένοντας ανεπηρέαστοι από περιπτώσεις παραπληροφόρησης. Με άλλα λόγια, οι πνευματικοί ορίζοντες διευρύνονται, ενώ η απουσία εικόνων –ως απεξάρτηση από τον καταιγισμό τους, τον οποίο προβάλλει η τηλεόραση και το διαδίκτυο-, ενισχύει την μνήμη και ακονίζει τον νου και την κρίση του.
Δεν θα μπορούσε να μην συμπεριληφθεί στα παραπάνω, ότι το βιβλίο είναι ένας εύκολος και σχετικά οικονομικά προσιτός τρόπος ψυχαγωγίας, ενώ εμφανίζεται ως ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου που του κρατά συντροφιά τόσο σε ευχάριστες όσο και σε δύσκολες στιγμές. Όταν δεν αντέχεις άλλη πραγματικότητα και θέλεις λίγη μαγεία, σου συστήνω ανεπιφύλακτα να ανοίξεις ένα βιβλίο. Και είναι πιο επίκαιρη από ποτέ η ψυχαγωγία του, αφού η σημερινή πραγματικότητα καθίσταται ιδιαίτερα δυσχερής σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης ύπαρξης λόγω της πανδημίας. Γενικά, ένα βιβλίο δεν ζητά τίποτα από εμάς, ενώ περιμένει υπομονετικά σε ένα σκονισμένο ράφι, για να μας δώσει απλόχερα τις πληροφορίες του, να μας βγάλει από τα αδιέξοδα και να μας ταξιδέψει σε άλλες χώρες και εποχές, σε ώρες πλήξης και μοναξιάς. Το διάβασμα μας κάνει όλους μετανάστες. Μας παίρνει μακριά από τα σπίτια μας, αλλά το σπουδαιότερο, μας βρίσκει σπίτι παντού. Μια γέφυρα επικοινωνίας και συνάντησης θα λέγαμε μεταξύ του αναγνώστη και του μαγικού κόσμου, τον οποίο επιλέγει να ξετυλίξει το κάθε βιβλίο στις σελίδες του. Το σίγουρο είναι ότι σε κάθε ανάγνωσή του δημιουργείται μια καινούργια πρόσληψη. Όμως, στην ανάγνωση δεν χωράνε περισσότερα από δύο μάτια, πέρα από τα δικά σου. Στην πραγματικότητα, κάθε αναγνώστης είναι, καθώς διαβάζει αναγνώστης του ίδιου του του εαυτού του. Στον κόσμο του βιβλίου, μπαίνεις μόνος αφήνοντας τον εαυτό σου να βυθιστεί στο άγνωστο και να δημιουργήσει όνειρα και προσδοκίες μέσα στην ξηρασία της σύγχρονης κοινωνίας μας.
Είναι τόσο ισχυρή η δύναμη, που αναβλύζει, η οποία είναι ικανή ακόμα και να μεταλαμπαδεύει αρετές και αξίες στον άνθρωπο, αρετές που συντελούν στην πρόοδο του κοινωνικού συνόλου και στην βελτίωση των κοινωνικών μας σχέσεων. Ίσως δεν είναι τυχαίο, που έβαλαν την αγάπη στα βιβλία. Ίσως επειδή δεν θα μπορούσε να επιβιώσει πουθενά αλλού. Τώρα, σήμερα, αυτή η στιγμή, είναι η κατάλληλη στιγμή για να αναλογιστούμε όλοι και όλες το μέλλον της ανθρωπότητας, κάνοντας ταυτόχρονα και την αυτοκριτική μας. Δείχνουμε σεβασμό και αγάπη στον συνάνθρωπο μας, είμαστε πρόθυμοι να βοηθήσουμε τον διπλανό μας όταν βρίσκεται σε ανάγκη ή σφυρίζουμε αδιάφορα; Σκεφτόμαστε το κοινό καλό ή βάζουμε ως συνήθως μπροστά το εγώ και με αυτό συνεχίζουμε να πορευόμαστε μέσα στα χρόνια; Λένε, ότι τα βιβλία είναι καθρέπτες. Βλέπεις δηλαδή μέσα τους μόνο αυτά που ήδη έχεις εσύ μέσα σου. Παρόλα αυτά όμως, το βιβλίο πέρα από καθρέπτης του δικού μας εσωτερικού κόσμου, δεν παύει να αποτελεί ένα παράθυρο στον κόσμο, από όπου μας δίνεται η ευκαιρία να ‘συναναστραφούμε’ με εκλεκτές προσωπικότητες, όχι μόνο του παρόντος, αλλά και του παρελθόντος, λαμβάνοντας υπόψη μας τα πνευματικά αυτά πρόσωπα, να παραδειγματιστούμε και να αποκτήσουμε πολύτιμες γνώσεις για την πορεία της δικής μας ζωής. Γιατί πρωτίστως, η σημαντικότερη προσφορά του βιβλίου είναι να διαμορφώσει ηθικούς χαρακτήρες με τα πρότυπα που προβάλλει. Διαφορετικά, η απουσία του οδηγεί σε πολιτισμική οπισθοδρόμηση και καθυστέρηση. Οφείλουμε όλοι μας, έπειτα από τόση κοινωνική αποστασιοποίηση που έχουμε υποστεί, να ανασυγκροτήσουμε ο καθένας σε προσωπικό επίπεδο τον εαυτό του, ώστε να μπορέσουμε να βγούμε από όλο αυτό με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες και με μεγαλύτερη ανθρωπιά.
Η λίστα με τα οφέλη της ανάγνωσης βιβλίων είναι ανεξάντλητη και σαφώς, δεν φτάνει μόνο ένα άρθρο για να τα καλύψει. Το σίγουρο ωστόσο, και ασφαλές συμπέρασμα είναι, ότι η ανάγνωση ενός οποιουδήποτε βιβλίου είναι ένα βήμα πιο κοντά στο φως, στην ελπίδα και στην πρόοδο. Κανείς δεν έχασε τον χρόνο του διαβάζοντας, επειδή το βιβλίο είναι και δάσκαλος και φίλος. Μπορείς να τους επικαλείσαι σε όποια ώρα, σε όποιο τόπο και σε όποια ηλικία επιθυμείς. Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι η αξία του βιβλίου είναι από εκείνες, που δεν πρέπει να χαθούν ποτέ. Θα κλείσω με την εξής φράση του Gustave Flaubet, η οποία μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση: «Διάβασε για να ζήσεις», και βιώνοντας αυτήν την παρατεταμένη κρίση, που έχει προκαλέσει ο κορωνοιός, φαίνεται αυτή η φράση να αποτελεί μια μεγάλη αλήθεια, αλλά και αναγκαία λύση, ώστε να μπορέσει να επιτευχθεί όσο το δυνατόν πνευματική και ψυχική ισορροπία, η οποία θα διασφαλίζει την ευημερία μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Μπορείτε να προμηθευτείτε την εφημερίδα στα περίπτερα του νομού
