Πρώτον: Στην αρχή της επιστολής προς Φιλιππησίους, αναφέρεται: «Παύλος και Τιμόθεος, δούλοι Ιησού Χριστού, πάσι τοις αγίοις εν Χριστώ Ιησού τοις ούσιν εν Φιλίπποις συν επισκόποις και διακόνοις», Φιλ.α΄1.
Δεύτερον: Στο τέλος της επιστολής Α΄ προς Θεσσαλονικοίς, απευθύνεται σχετικός χαιρετισμός: «Εξορκίζω υμάς τον Κύριον αναγνωσθήναι την επιστολήν πάσι τοις αγίοις αδελφοίς», Α΄Θεσ.ε΄27. Άγιοι επομένως, οι πρώτοι πιστοί Χριστιανοί, ως ανόθευτοι στη λατρεία του Θεού και ξεχωριστοί.
Παρά ταύτα, διερωτάται κάθε αναγνώστης. Πώς αποκτιέται η αγιοσύνη από μόνη την ακοή ή την ανάγνωση του θείου λόγου; Την απάντηση θα την αναζητήσουμε και πάλι από τον θείο λόγο, που τον προσφέρει ο Χριστός. Παρομοιάζει το θείο λόγο ως το σπόρο, που όταν πέφτει σε καλοπροαίρετους ανθρώπους τον ακούνε και τον κρατούν με ευλάβεια μέσα τους. Έτσι τότε, μπορούν να φέρουν καρπούς αρετής μαζί με έργα υπομονής. Ιδού τι λέγει: «ούτοι εσίν οίτινες εν καρδία καλή και αγαθή ακούσαντες τον λόγον κατέχουσι και καρποφορούσιν εν υπομονή», Λουκ.η΄15. Καρποφόροι όσοι μελετούν το θείο λόγο.
Σε άλλη περίπτωση μιλούσε πάλι ο Χριστός στους Μαθητές του με προέκταση δι’ αυτών της διδασκαλίας του και προς τους μέλλοντας πιστούς, που θα ακούνε το θείο λόγο. Κατηγορηματικά διαβεβαίωσε ότι, «υμείς καθαροί εστε δια τον λόγον ον λελάληκα υμίν», Ιωάν.ιε΄3. Δηλαδή: Εσείς χάρις στη διδασκαλία του θείου λόγου που σας δίδαξα και τον ακούσατε, (και όσοι πιστοί στο μέλλον ακούσουν το θείο λόγο), είστε καθαροί (άμεμπτοι και αμόλυντοι, άγιοι), όχι δια του λόγου αλλά εξ αιτίας του λόγου, αναμένοντας και την καρποφορία του. Τούτο σημαίνει το «Καθαγιάζεσθε», ως προϋπόθεση βεβαίως, για «άξια της μετανοίας έργα πράσσοντας», Πραξ.κστ΄20. Ο θείος λόγος είναι ο ίδιος καθαρός και ως εκ τούτου μεταδίδει την καθαρότητα ή αγιότητα σε όσους τον αποδέχονται, ως δικό τους απόκτημα. Η προσφορά της αγιότητας δια του θείου λόγου, αποτελεί το βασικό στοιχείο της αγιότητας, η προΰπαρξη του οποίου οδηγεί στην ολοκλήρωση με την προσωπική βούληση στη συνέχεια του πιστού δι’ έργων αρετής και μετανοίας. Έχουμε έτσι, δύο παράγοντες που ολοκληρώνουν την αγιότητα. Η προϋπόθεση του θείου λόγου δι’ ακοής ή ανάγνωσης αυτού και η ενεργοποίησή του δι’ αναλόγων δικών μας προσωπικών πνευματικών πράξεων.
Ακούω να προβάλλεται μια ένσταση: Πώς εισέρχεται μέσα μας ο θείος λόγος και δημιουργεί την προϋπόθεση της αγιότητάς μας, αλλά και μας αγιάζει;
Η πρώτη απάντηση είναι απλή· ο θείος λόγος εισέρχεται στη ζωή μας:
- Δια της ακοής πνευματικών – Χριστιανικών ομιλιών και συζητήσεων μεταξύ των πιστών. Ο Χριστός είπε, οι «συνηγμένοι εις το εμόν όνομα», Ματθ.ιη΄20.
- Δια Ψαλμών και ύμνων Εκκλησιαστικών, ευκαίρως – ακαίρως. Κατά το «Κακοπαθεί τις εν υμίν; Προσευχέσθω· ευθυμεί τις; Ψαλλέτω», Ιακ.ε΄13.
- Δια της αναγνώσεως καθημερινά περικοπών των Αγίων Γραφών - Αποστόλων, Ευαγγελίων κλπ., κατά μόνας ή μετά πολλών φίλων, σε ομάδες.
Υπάρχει όμως και βαρύγδουπη απάντηση από τον Απόστολο των Εθνών, τον Παύλο. Μιλάει ότι ο λόγος του Θεού δεν είναι νεκρός και αδρανής, αλλά ζωντανός και δραστήριος. Εισέρχεται κατά τα ανωτέρω, στις αγνές ψυχές και προβαίνει σε μεγάλες ανακατατάξεις. Μας προφυλάσσει να μην πέσουμε στην απιστία. Γράφει προς τούτο, στους αμφισβητίες Εβραίους: «Ζων γάρ ο λόγος του Θεού και ενεργής και τομώτερος υπέρ πάσαν μάχαιραν δίστομον και διικνούμενος άχρι μερισμού ψυχής τε και πνεύματος, αρμών τε και μυελών, και κριτικός ενθυμήσεων και εννοιών καρδίας», Εβρ.δ΄12.
Πιστοί του Τριαδικού Θεού, αναγνώστες μου αγαπημένοι, αναλογιστείτε:
Ο καλός και Παντοδύναμος Θεός μας, με πόση δύναμη και Αγάπη μας περιβάλλει; Θα σας απευθύνω μια πρόσθετη παράκληση του θείου λόγου του, δια του Παύλου. «αδελφοί, στήκετε και κρατείτε τας παραδόσεις, ας εδιδάχθητε είτε δια λόγου είτε δι’ επιστολής ημών», Β΄Θεσ.β΄15. Ό,τι πνευματικό ακούτε ή διαβάζετε, να το κρατάτε και να το θυμάστε. Θέλω να γνωρίζετε επιπλέον, ότι ο Τριαδικός Θεός μας, «στηρίξαι υμάς εν παντί λόγω και έργω αγαθώ», Β΄Θεσ.β΄17. Ο δυνατός Θεός, βρίσκεται κοντά μας.
Το γεγονός τούτο, του αγιασμού μας δια του θείου λόγου, το γνωρίζουμε πιο πολύ στην πράξη και επιφανειακά, και μόνο επ’ ευκαιρία διαφόρων αγιαστικών πράξεων. Η ανθρώπινη αδυναμία και ατέλεια επιπλέον, δεν δίνει την πρέπουσα σημασία. Με δύο παραδείγματα όμως, που θα παρουσιάσουμε στη συνέχεια, θα γίνει πιο σαφής ο αγιασμός μας δια του θείου λόγου.
α. Το παράδειγμα του Βαπτίσματος. Έχει γραφτεί και διδαχθεί δια του Θεανθρώπου ότι ο άνθρωπος, «εάν μη τις γεννηθή εξ ύδατος και Πνεύματος, ου δύναται εισελθείν εις την βασιλείαν του Θεού», Ιωάν.γ΄5. Χωρίς το Βάπτισμα δεν έχουμε την πρέπουσα αγιότητα για είσοδο στη βασιλεία του Θεού. Τότε, τι γίνεται με την αγιότητα δια του θείου λόγου; Γιατί δεν λέγει, «καθαροί εστέ δια του Βαπτίσματος;». Διότι μόνο με το νερό όπου υπάρχει και ο θείος λόγος, τότε γίνεται ο καθαρισμός και προσφέρεται η αγιότητα. Αν αφαιρέσουμε το θείο λόγο, που μεταφέρεται στο νερό δια των ευχών του Λειτουργού – Ιερέως, των ευλογιών του και τις τρεις φορές εισόδου του βαπτιζόμενου στο όνομα της Αγίας Τριάδος, δεν αποκτάει το νερό την αγιαστική του ιδιότητα και δύναμη. Αν λείψει ο θείος λόγος το νερό δεν είναι τίποτε άλλο από απλώς νερό.
β. Το παράδειγμα του Μεγάλου Αγιασμού των Θεοφανείων. Ο καθαγιασμός του Μεγάλου Αγιασμού των Θεοφανείων, συντελείται με μεγάλες και ειδικές ευχές, προσφερόμενες από τον Λειτουργό – Ιερέα, όπως: «του αγιασθήναι το ύδωρ τούτο τη δυνάμει και ενεργεία και επιφοιτήσει του Αγίου Πνεύματος». Προστίθεται άλλη ευχή «του καταφοιτήσαι τοις ύδασι τούτοις την καθαρτικήν της υπερουσίου Τριάδος ενέργειαν». Στη συνέχεια προσφέρεται προς τους πιστούς ως «φωτισμός γνώσεως και ευσεβείας δια της επιφοιτήσεως του Αγίου Πνεύματος». Δέεται ακόμα ο Λειτουργός, «του γενηθήναι το ύδωρ τούτο αγιασμού δώρον, αμαρτημάτων λυτήριον, εις ίασιν ψυχής και σώματος και πάσαν ωφέλειαν επιτήδειον». Συμπληρώνει δε με την ευχή «του γενέσθαι αυτό προς καθαρισμόν ψυχών και σωμάτων πάσι τοις αρυομένοις πίστει και μεταλαμβάνουσιν εξ αυτού». Ύστερα από τις τόσες ευχές επικυρώνεται η αγιότητα του ύδατος δια του θείου λόγου, με επενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Έτσι συντελείται ένα υπέροχο και φανερό θαύμα, που σπεύδουν οι πιστοί να κοινωνήσουν, δι’ αυτού, μετά του Τριαδικού Θεού.
Ερωτώ τους αναγνώστες τούτης της γραφής. Θέλετε να ιδείτε ορατό το θαύμα; Δεν έχετε, παρά να τοποθετήσετε τον Μεγάλο Αγιασμό σε καθαρό γυάλινο δοχείο και να τον κρατήσετε για ένα μεγάλο διάστημα. Μαζί του να τοποθετήσετε και ένα άλλο γυάλινο δοχείο καθαρό και αυτό με ίδιο σκέτο νερό της βρύσης. Όταν παρατηρήσετε μετά από καιρό, ακόμα και χρόνια, θα ιδείτε τη διαφορά. Το δοχείο με τον Μ. Αγιασμό, είναι πεντακάθαρο και πίνεται. Το δοχείο με το σκέτο νερό θα είναι γεμάτο από αιωρούμενα μικροαντικείμενα. Ίσως και μικρόβια, που θεωρείται ακατάλληλο προς χρήση. Το θαύμα είναι εμφανές.
Κατόπιν τούτων, ο θείος λόγος εξαγιάζει το υλικό στοιχείο του νερού του Μ. Αγιασμού. Φαντάζεστε, πόσο καθαγιάζονται οι πιστοί άνθρωποι, τα λογικά δημιουργήματα του Θεού, με τη μελέτη του θείου λόγου; Δικαιολογημένα ο Προφητάναξ Δαυΐδ ξεκινάει τους Ψαλμούς του, μακαρίζοντας τους ανθρώπους που μελετούν το θείο λόγο μέρα και νύχτα. Υμνογραφεί: «Μακάριος ανήρ, ος ή εν τω νόμω Κυρίου το θέλημα αυτού, και εν τω νόμω αυτού μελετήσει ημέρας και νυκτός», Ψαλμός 1, στιχ.1-2. Άλλωστε, να γνωρίζουμε και τούτο: Ότι, «τοις αγίοις τοις εν τη γη αυτού εθαυμάστωσεν ο Κύριος, πάντα τα θελήματα αυτού εν αυτοίς», Ψαλμός,ιε΄3.
Λάβετε υπόψη σας ότι και μία Ευαγγελική λέξη αν προφέρετε καθημερινά, όπως το «Κύριε, ελέησον», σας προσφέρονται όλες οι δυνάμεις της αγιότητας.
Εφαρμόστε το!…
Ιερά Πόλις Μεσολογγίου
Αγίου Πολυκάρπου Ιερομάρτυρος
2021
Νικόλαος Σπ. Βούλγαρης
Καθηγητής Θεολογίας
6972725701