Στο εδώλιο κάθονται ο πρώην δήμαρχος Λευκάδας Κων/νος Δρακονταειδής, ο τότε προϊστάμενος τεχνικού τμήματος της ΔΕΗ Κων/νος Κατωπόδης και ο τότε διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Λευκάδας Θωμάς Ρίζος. Το δικαστήριο εξέτασε μάρτυρες του κατηγορητηρίου, ενώ η δίκη διεκόπη και θα συνεχιστεί στις 3 Μαΐου στις 09.00 π.μ.
Ο πρώτος μάρτυρας που κατέθεσε είναι συνταξιούχος πυροσβέστης ο οποίος την 8η Αυγούστου 2016 ήταν από τους πρώτους που έφτασαν στο σημείο για την κατάσβεση της φωτιάς.
«Εγώ πρωτοπήγα στο σημείο μαζί με τον Αξιωματικό Υπηρεσίας και τον οδηγό. Σε τέσσερα με πέντε λεπτά ήμασταν εκεί. Στη συνέχεια ακολούθησε και δεύτερο όχημα. Είχαμε ειδοποίηση ότι υπάρχει καπνός. Αφήσαμε το όχημα στο σοκάκι», περιγράφει ο μάρτυρας. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν υπήρχαν παρκαρισμένα αυτοκίνητα στο σοκάκι «υπήρχαν παρκαρισμένα αλλά δεν μας πείραξε», ενώ απαντώντας στο ερώτημα για το αν υπήρχε στο σημείο όχημα του Δήμου ή άλλου φορέα «δεν είδα άλλο όχημα».
«Ανέβηκα σε ένα σπίτι και έκανα κατάσβεση στη σοφίτα. Μετά ήρθε και δεύτερο όχημα», προσθέτει στην περιγραφή του. Απαντώντας στο ερώτημα για το αν υπήρχε νερό υπογραμμίζει «δεν μείναμε από νερό, έπεσε η πίεση από το δίκτυο».
Σχετικά με το ρεύμα αναφέρει: «Ρεύμα πάντα υπάρχει, αλλά πέφτουν οι ασφάλειες. Δεν περιμένουμε να κόψουν το ρεύμα, μπαίνουμε. Θα φάμε ξύλο από τον κόσμο. Άμα ρίχνεις νερό με πίεση, δεν σε χτυπάει το ρεύμα. Ήμουν σε αυτό το σπίτι που κατέρρευσε, η φωτιά προχώρησε στο επόμενο». Στο σημείο αυτό η Έδρα τον ρώτησε αν ο τότε διοικητής της Π.Υ. Λευκάδας και ένας εκ των τριών κατηγορουμένων ήταν παρών με τον μάρτυρα να απαντά: «Ήταν εκεί αλλά εγώ δεν ξέρω τι έκανε, ήμουν μέσα στο σπίτι μέχρι να πέσει η οροφή». Προκειμένου να εξηγήσει λεπτομέρειες που του ζήτησε το δικαστήριο ανέφερε «Κράτησε σίγουρα μια ώρα η φωτιά, αν υπολογίσουμε ότι εγώ άλλαξα συσκευή δύο φορές, που κρατάει 20 λεπτά».
Επαναλαμβάνει και διευκρινίζει απαντώντας σε ερωτήσεις των συνηγόρων υπεράσπισης: «Μας ειδοποίησαν, φτάσαμε σε 5'. Ήταν μετά τις 11.00, δεν θυμάμαι ακριβώς», ενώ προσθέτει: «Το ελικόπτερο ήρθε αφού είχαν πέσει μέσα τα σπίτια (οι στέγες). Στο σταθμό ήμασταν 40-45 άτομα, ήρθαν ενισχύσεις και από άλλον σταθμό». Συνήγορος υπεράσπισης ενημερώνει ότι η ειδοποίηση για να σταλεί ελικόπτερο έγινε από τον Δήμο στις 12.33.
Μια εκ των συνηγόρων υπεράσπισης κατηγορίας ρωτά τον μάρτυρα αν η φωτιά έσβησε με τα δικά τους μέσα με εκείνον να απαντά: «Πέσανε μέσα, δεν την σβήσαμε, καήκανε. Κάηκε το σπίτι και έπεσε μέσα. Τι να σβήσω, το καμμένο; Καιγόμουν με το νερό που ήταν καυτό, μη με νευριάζεις τώρα».
Αφού ερωτήθηκε για το αν η πυροσβεστική ήταν προετοιμασμένη για ένα τέτοιο περιστατικό απαντά: «Έχουμε κάνει ασκήσεις με άλλους διοικητές, δεν θυμάμαι ακριβώς τις ασκήσεις. Οι περισσότερες από αυτές γινόταν στο ΤΑΟΛ. Όσον αφορά την παλιά πόλη, έγινε μια άσκηση στην κεντρική πλατεία».
Η δεύτερη μάρτυρας είναι μια κάτοικος της περιοχής που της κάηκε το σπίτι. «Με πήρε τηλέφωνο γύρω στις 11.00 μια φίλη, μου είπε ότι υπάρχει φωτιά. Όταν πήγα εκεί υπήρχε ένα μικρό όχημα της πυροσβεστικής, δύο πυροσβέστες και ένας οδηγός. Ανέβηκα σπίτι μου, είδα ότι η φωτιά έβγαινε από άλλο σπίτι που κατοικούσαν φοιτητές. Το ελικόπτερο ήρθε μετά τη μία το μεσημέρι. Νερό δεν υπήρχε, συντονισμός δεν υπήρχε. Δεν πήρα τίποτα από το σπίτι, έλεγα ότι θα σβήσουν τη φωτιά. Δεν είχαν καν τσεκούρι για να σπάσουμε παράθυρο, όταν έφεραν ένα ήταν αργά. Το ελικόπτερο ήταν που έσβησε τη φωτιά, οι πυροσβέστες δεν την έσβησαν», αναφέρει αποσπασματικά μεταξύ άλλων και απαντώντας σε ερωτήσεις του δικαστηρίου.
«Αν είχε πίεση ο κρουνός, θα μπορούσαν να σώσουν τον κινηματογράφο "Απόλλων"», συμπληρώνει ενώ ύστερα από ερώτηση για το αν είχε παρατηρήσει να πραγματοποιείται ποτέ άσκηση ετοιμότητας για πυρκαγιά στο ιστορικό κέντρο: «Σε σχολεία που δούλευα παλιά, γινόταν ασκήσεις μόνο για την περίπτωση πολέμου, πού θα πάρεις τηλέφωνο αν συμβεί κ.λπ. Αν είχε κοπεί το ρεύμα, φυσικά θα είχαμε λιγότερες ζημιές. Ζούσαμε 50 χρόνια στη γειτονιά, δεν είδαμε ποτέ να πραγματοποιείται άσκηση στους κρουνούς. Δεν έπεσε στην αντίληψη μας, δεν θα το βλέπαμε; Υπάρχει και πρόβλημα με τα παρκαρισμένα».
Απαντώντας σε ερώτηση δικηγόρου διευκρινίζει: «Η φωτιά έκαιγε και δεν το είχε πάρει χαμπάρι κανείς. Ένας κύριος από το Αγρίνιο φώναζε "καίγεστε". Το τσεκούρι το ζητήσαμε πριν έρθει η φωτιά σπίτι. Η πυροσβεστική δεν ήταν αποτελεσματική στο να σβήσει τη φωτιά, το ελικόπτερο ήρθε να την σβήσει για να μην καεί όλη η πόλη. Δεν είναι συντονισμός αυτός».
Ο τρίτος μάρτυρας είναι κι αυτός πυρόπληκτος κάτοικος της γειτονιάς. «Όταν έφτασα είδα πυροσβεστικό όχημα με κάνα-δυο πυροσβέστες. Αξιωματικός Υπηρεσίας έριχνε νερό απ' έξω. Ένας ηλεκτρολόγος μπήκε σε σπίτια και κατέβασε τους γενικούς. Δεν υπήρχε εντολή να κλείσουν το ρεύμα. Η κολώνα έσκασε και έκαψε το σπίτι μας, δεν ήταν κομμένο το ρεύμα. Δεν υπήρχε κάποιος να απομακρύνει τον κόσμο από το σημείο. Η πυροσβεστική δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει την κατάσταση με τα μέσα που διέθετε. Έριχνε νερό έξω από το σπίτι, ενώ η φωτιά έκαιγε μέσα. Ο ένας κρουνός δεν λειτουργούσε και ο άλλος δεν είχε πίεση», αναφέρει.
Το δικαστήριο παρέμεινε στο σημείο που ο μάρτυρας είπε πως η κολώνα "έσκασε" και προκάλεσε φωτιά, πράγμα το οποίο έγινε αφορμή αντιπαράθεσης μεταξύ δικηγόρων των δύο πλευρών αργότερα με το δικαστήριο να διακόπτει προσωρινά. «Έκανε μπαμ η κολώνα και έκαψε το σπίτι. Αυτό ειδικά το σπίτι κάηκε τσάμπα και βερεσέ», είπε ο μάρτυρας.
«Παραλίγο να καεί η πόλη. Δεν υπήρχε κανείς να απομακρύνει τον κόσμο και τις τελευταίες ώρες έγινε θέαμα. Υπήρχε κίνδυνος. Εγώ μεγάλωσα εκεί, δεν έγινε ποτέ άσκηση. Απόρησα γιατί δεν υπήρχε κάποιο σχέδιο από τον Δήμο. Είναι ένα πολύ επικίνδυνο σημείο, αν πάρει φωτιά το ξύλο δεν σβήνεται. Είναι ίσως η μόνη πόλη τόσο ξύλινη, θα έπρεπε να υπάρχει κάτι», συμπληρώνει.
Όταν οι συνήγοροι του ζήτησαν περισσότερες λεπτομέρειες για την έκρηξη στην κολώνα εξηγεί: «Το καλώδιο είχε ρεύμα, πήρε φωτιά μαζί με την κολώνα, πέταξε σπινθήρες και πήρε φωτιά και το απέναντι σπίτι. Προφανώς και ήταν από ρεύμα το μπαμ που έκανε η κολώνα».
Συνήγορος υπεράσπισης έδειξε φωτογραφίες με την επίμαχη κολώνα και ενώ υπέβαλλε ερωτήσεις στον μάρτυρα, ένας εκ των συνηγόρων υποστήριξης κατηγορίας παρενέβη και προσπαθούσε να εξηγήσει λεπτομέρειες για την κολώνα. Ακολούθησε μια μικρή σύγκρουση και ειπώθηκαν τα εξής: «Μην με ακουμπάτε», «λέτε ψέματα», «ανακαλέστε», «κάντε μήνυση». Η δίκη διακόπτεται για λίγο και οι συνήγοροι συνεχίζουν να λογομαχούν.
Ο τέταρτος μάρτυρας ήταν ένας από αυτούς που έφτασαν σχετικά νωρίς στο σημείο της πυρκαγιάς. «Ήμουν στο Πνευματικό Κέντρο. Με ειδοποίησαν και μου είπαν για καπνό. Πήρα το μηχανάκι και πήγα εκεί για να κοιτάξω γύρω στις 11.00. Όταν έφτασα, υπήρχε άκρα ησυχία, δεν υπήρχε κανείς. Είδα έναν γείτονα στην κορυφή, είδα να υπάρχει μαύρος καπνός. Έβγαινε μεταξύ μιας λαμαρίνας και ενός τοίχου. Άκουσα σειρήνα. Ήμουν από την πίσω πλευρά του "Απόλλωνα". Αν η πυροσβέστες ερχόντουσαν εκεί, θα εντόπιζαν από πού προέρχεται η φωτιά. Δεν υπήρχε πρόσβαση για μεγάλο πυροσβεστικό όχημα, αλλά μπορούσαν να έρθουν με τα πόδια να δουν από πού βγαίνει ο καπνός. Κατά τη γνώμη μου, αν έρχονταν πίσω θα το εντόπιζαν», αναφέρει δίνοντας την οπτική του.
Όπως ανέφερε ο μάρτυρας, υπήρξε στο παρελθόν εποχικός πυροσβέστης. Ερωτήθηκε από το δικαστήριο πώς κατά τη γνώμη του θα έπρεπε να ενεργήσουν οι πυροσβέστες. «Έπρεπε να αρχίσουν να ξηλώνουν τις λαμαρίνες των σπιτιών. Να έρθουν από πίσω και να ξηλώσουν το κτήριο να δουν τι υπάρχει μέσα. Μετά έπρεπε να ανέβουν στα κεραμίδια. Μπορούσαν άνετα να ανέβουν. Δεν είχαν καλή αντίληψη της φωτιάς, ένα μπάχαλο», είπε.
Μιλώντας για τον κινηματογράφο Απόλλωνα, ο οποίος κάηκε και αυτός: «Ο σινεμάς κάηκε τσάμπα. Τους είπα να έρθουν πίσω να βρουν τη φωτιά, δεν με έβαλαν από κουβέντα. Δεν ακούν καθόλου. Άφησαν το σινεμά έτσι και δεν με έβαλαν από κουβέντα. Μπήκα εγώ μέσα και έβγαλα κάποια πράγματα. Ό,τι κι αν τους έλεγα, δεν με υπολόγιζαν. Ήταν παλιοί διοικητές και δεν με έβαζαν από κουβέντα».
Τα λεγόμενα του μάρτυρα προκάλεσαν την αντίδραση ενός εκ των συνηγόρων υπεράσπισης: «Βλέπω μια επιθετικότητα εδώ πέρα. Ποιος έβαλε τη φωτιά; Σας βλέπω εδώ πολύ επιθετικό, ότι κάποιοι έβαλαν τη φωτιά. Βρήκαμε εξιλαστήρια θύματα και θα τους κατηγορήσουμε για τη φωτιά. Λέτε ψέματα, το λέω ευθέως. Δεν μπορώ να αντέξω άλλη αδικία. Είπατε άλλα στην κατάθεση σας».
Η πέμπτη μάρτυρας κατοικεί στη γειτονιά και όπως είπε σώθηκε το σπίτι της από καθαρή τύχη. «Δουλεύω στη Λυγιά. Με πήραν τηλέφωνο και μου είπαν ότι καίγεται σπίτι κοντά στο δικό μου. Όταν ήρθα είδα φωτιά σε δύο γειτονικά σπίτια. Είδα ένα όχημα της πυροσβεστικής στην αρχή. Δεν μπορούσα να πλησιάσω γιατί ήταν παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Πρέπει να ήταν και δύο πυροσβέστες. Το δικό μου σπίτι σώθηκε. Είχα φύγει για λίγο και μόλις γύρισα καιγόταν κι άλλο γειτονικό σπίτι. Βρήκαμε μάνικες της πυροσβεστικής. Είπαμε σε έναν πυροσβέστη να ανέβει στο δικό μας όροφο και να ρίχνει νερό στο δίπλα σπίτι. Σχετικά με την κολώνα, είχε ρεύμα και σπινθίριζε. Η μητέρα μου κάλεσε τη ΔΕΗ να κόψουν το ρεύμα. Η κολώνα έκανε "φσου, φσου". Έβγαιναν σπινθήρες, έπεφταν και τα άλλα και πήρε φωτιά ένα ακόμα σπίτι», περιγράφει.
«Είδα πώς πήρε φωτιά ο κινηματογράφος "Απόλλων"»
«Έγινε έκρηξη, έφυγε μια μπάλα φωτιάς στον άερα, έπεσε επάνω στη στέγη του κινηματογράφου. Αν ανέβαινε στη στέγη κάποιος θα έσωζαν τον "Απόλλωνα"», περιγράφει η μάρτυρας για τον ιστορικό κινηματογράφο.
Απαντώντας σε ερώτηση ως προς το τι της είπαν από τη ΔΕΗ: «Στη ΔΕΗ είπαν στη μάνα μου "το ξέρουμε ότι υπάρχει φωτιά". Δεν έκοψαν το ρεύμα», αναφέρει. «Ήταν ένα χάος, από τα νερά και μόνο που πέφτανε, μπορούσαμε να σκοτωθούμε», συμπληρώνει.
«Ο πυροσβέστης με το μεγάλο όχημα δεν μπορούσε να στρίψει να μπει στο στενό. Είχα και έναν σύντομο διάλογο μαζί του, μου είπε "δεν μπορώ να στρίψω, πού να πάω". Νομίζω ότι από τους πυροσβέστες ο καθένας έκανε ό,τι μπορούσε. Αν δεν ερχόταν ελικόπτερο θα έπαιρνε φωτιά και το δικό μου σπίτι. Βοηθούσαμε όλοι γιατί δεν περίσσευαν οι πυροσβέστες. Κάναμε όλοι ό,τι μπορούσαμε», είπε.
Απαντώντας σε ερώτηση συνηγόρου υπεράσπισης ενός εκ των κατηγορουμένων: «Έγινε έκρηξη, μάλλον ήταν το πετρέλαιο ενός γείτονα. Από την έκρηξη έφυγε μια μπάλα φωτιάς στον αέρα, περίπου δέκα μέτρα. Πέφτοντας, κατέληξε στη στέγη του "Απόλλωνα". Έσκασε ψηλά προφανώς, ακούστηκε ένα πλαφ. Σχετικά με την κολώνα, περνούσαν φωτίτσες από το καλώδιο. Είναι σαν να το βλέπω ξανά τώρα. Είδα με τα μάτια μου τη φλόγα να μεταφέρεται μέσω του καλωδίου από την μία οικία σε μια άλλη. Έβλεπα σπίθες και είδα μικρές εστίες φωτιάς πάνω στα σπίτια».
Ο έκτος μάρτυρας αναφέρει: «Πήγα γύρω στις 12.20. Δεν ενημερώθηκα από κάποιον, είδα πυροσβεστικά και μου κίνησε την περιέργεια. Άφησα το μηχανάκι στην πλατεία Μαρκά. Ήταν δύο οχήματα έξω από τη βιβλιοθήκη. Προσπαθούσαν να ρίξουν νερό αλλά δεν έφτανε στις στέγες. Η ΔΕΗ δεν έκοψε το ρεύμα. Δεν ήμουν εκεί κοντά, αλλά φώναζαν "μην ρίχνετε νερό στην κολώνα, έχει ρεύμα". Το νερό αντλούνταν από σωλήνα στη βιβλιοθήκη. Από τη θάλασσα πήραν αργότερα. Το καλώδιο που κόπηκε το άκουσα, δεν το είδα».
Η έβδομη και τελευταία μάρτυρας κατηγορίας είπε: «Ήμουν στο Πνευματικό Κέντρο. Ειδοποίησε μια γειτόνισσα τη μητέρα μου. Πήγα εκεί κοντά στις 11.00. Δεν είδα αναστάτωση. Είδα έναν γείτονα να σβήνει με λάστιχο το σπίτι του. Στην αγορά, στον πεζόδρομο, είδα ένα πυροσβεστικό που είχε χαλάσει και έτρεχαν τα νερά στον δρόμο. Προσπαθούσαν να το φτιάξουν. Είδα που είχε λαμπαδιάσει ο "Απόλλωνας". Οι πυροσβέστες ξέχασαν το λάστιχο μέσα στο σπίτι μου ανοιχτό και έγινε όλο θάλασσα».
Η δίκη διεκόπη και θα συνεχιστεί στις 3 Μαΐου.
Άγγελος Χόρτης
