Είναι ζήτημα προσαρμοστικότητας; Ευρηματικότητας; Μιας διάχυτης -εδώ και αιώνες- κουλτούρας της επιβίωσης; Είναι όλα μαζί; Μπορεί, ναι. Μπορεί και όχι.

Ενα είναι βέβαιο, όμως: ότι όποιος κληθεί να καταγράψει μελλοντικά, πλάι στα μεγάλα και ιστορικά που ζούμε, τη συμπεριφορά, τις επινοήσεις, ακόμη και το χιούμορ πολλών συμπολιτών μας κατά τη διάρκεια της capital controls εποχής, θα συγκεντρώσει ενδιαφέρουσες ιστορίες ανεκδοτολογικού περιεχομένου.

Επιστροφές σε... μετρητά
Δεν είναι πολλά τα καταστήματα που επιστρέφοντας τα ρούχα που αγόρασες μπορείς να πάρεις τα χρήματά σου πίσω. Σε αυτά, ωστόσο, όπου υπάρχει η συγκεκριμένη δυνατότητα, το πρώτο δεκαπενθήμερο των capital controls έγινε χαμός. Τι έκαναν κάποιοι συμπολίτες μας; Αρχισαν να αγοράζουν καθημερινά ρούχα με χρεωστική κάρτα, τα οποία γύριζαν πίσω την επομένη, ζητώντας τα λεφτά τους πίσω - όπως είχαν το δικαίωμα να κάνουν. Τις περισσότερες φορές τα μικροποσά εξαργυρώνονταν τοις μετρητοίς. Εβγαζαν, λοιπόν, 40 ευρώ έξτρα, ας πούμε, σε ρευστό, ενίσχυαν και την αγορά (και την ντουλάπα τους) με κανένα μπλουζάκι που τους άρεσε λίγο παραπάνω και δεν περιλαμβανόταν τελικά στις επιστροφές.

Το e-banking πήρε φωτιά
Στις περισσότερες οικογένειες δεν ήταν όλοι εξοικειωμένοι με την ηλεκτρονική τραπεζική. Αυτοί που ήταν όμως (και είχαν και χρήματα στο λογαριασμό τους) υπήρξαν και οι... κερδισμένοι. Τι έκαναν; Πλήρωναν τους λογαριασμούς ολόκληρης της οικογένειας ιντερνετικά και εισέπρατταν τα χρήματα από τους οικείους τους σε μετρητά.

Η ισχύς εν τη ενώσει
Η ελληνική οικογένεια, βέβαια, έδρασε σαν μια γροθιά και σε σχέση με τα μηχανήματα ανάληψης. Τι σύστημα εφαρμόστηκε; Ενα άτομο ανά οικογένεια πήγαινε καθημερινά στο ΑΤΜ και έβγαζε χρήματα για όλους. Την άλλη μέρα, ερχόταν η σειρά του επόμενου κ.ο.κ.

Ραντεβού τα μεσάνυχτα
Υπήρξαν, όμως, και αυτοί που μελέτησαν το πράγμα παραπάνω και γρήγορα συνειδητοποίησαν (και το έκαναν και πράξη) ότι, αν πήγαιναν για ανάληψη χρημάτων λίγο πριν από τα μεσάνυχτα και έπειτα περίμεναν ένα δεκάλεπτο να αλλάξει η ώρα (και η μέρα), μπορούσαν να σηκώσουν και τα 50-60 ευρώ της επομένης. Ούτε λίγο ούτε πολύ, λοιπόν, τα ΑΤΜ μετατράπηκαν στο must σημείο της εποχής για νυχτερινά συναπαντήματα.

«Βρες ATM»
Κι αν ένα μηχάνημα αυτόματης ανάληψης είναι άδειο ή δίνει μόνο 50ευρα; Μικρό το κακό. Δέκα ημέρες μετά τα capital controls βγήκε στον αέρα από τρεις ευρηματικούς προγραμματιστές η εφαρμογή (για Android συσκευές) «Βρες ATM», που λέει ποια μηχανήματα έχουν απόθεμα, ενώ ενημερώνει και τους χρήστες αν αυτά διαθέτουν χαρτονομίσματα των 20 ή των 50 ευρώ. Η εφαρμογή λειτουργεί διαδραστικά, καθώς οι χρήστες πρέπει να δίνουν και αυτοί με τη σειρά τους πληροφορίες για τα ATM που επισκέπτονται.

Και ξαφνικά γίναμε... Ευρώπη
Μεγάλοι και μικροί, πάντως, προσαρμόστηκαν μέσα σε λίγες ημέρες στο πλαστικό χρήμα. Γιαγιάδες και παππούδες, αφού πρώτα προμηθεύτηκαν τις ολοκαίνουργιες χρεωστικές τους κάρτες μαζί με την πρώτη δόση της σύνταξής τους για να μπορούν να σηκώνουν χρήματα καθημερινά, έπειτα έμαθαν να τις χρησιμοποιούν στις συναλλαγές τους. Κι αν όχι οι ίδιοι (αμέσως τουλάχιστον), σίγουρα τα κατάφεραν με τη συνδρομή των παιδιών και των εγγονών τους. Αναμένεται τώρα η εξοικείωσή τους με το e-banking.

Κατανάλωση μέχρι τελευταίου (κατατεθειμένου) ευρώ
Ο φόβος του κουρέματος των καταθέσεων έφερε αυξημένη κατανάλωση. Κινητά τηλέφωνα, τηλεοράσεις, λευκές συσκευές και ηλεκτρονικοί υπολογιστές «κινήθηκαν» περισσότερο από το συνηθισμένο για την εποχή, ενώ σημαντικές εισπράξεις σημείωσε και το ίδιο το Δημόσιο. «Μέσα σε δέκα ημέρες τραπεζικής αργίας, το Δημόσιο εισέπραξε μέσω τραπεζών έσοδα ύψους 1 δισ. ευρώ», διαβάζουμε σε ρεπορτάζ της Ευγενίας Τζώρτζη για την «Καθημερινή» στις 12 Ιουλίου, όπως και ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις οδηγήθηκαν σε μαζικές μεταφορές χρημάτων, με χαρακτηριστικότερο όλων ότι οι συναλλαγές για μεταφορές ποσών έφτασαν τα 280 εκατ. ευρώ την ημέρα από 110 εκατ. ευρώ που ήταν ο μέσος όρος πριν από το κλείσιμο των τραπεζών. Η σκέψη των περισσοτέρων; «Από το να μου κουρέψουν τα λεφτά προτιμότερο να τα κάνω τάμπλετ και ακριβά ρολόγια». Τώρα, βέβαια, πόσα τάμπλετ και υπολογιστές μπορεί να χρειάζεται ένα σπίτι, αυτό είναι άλλο θέμα... 

Κατανάλωση λόγω αβεβαιότητας
του Παναγή Παναγιωτόπουλου, επικουρου καθηγητή κοινωνιολογίας στο ΕΚΠΑ

Τα capital controls μπορεί να είναι διαλυτικά για τον παραγωγικό ιστό της χώρας και για την οικονομική ελευθερία, δεν έχουν ωστόσο μεγάλη επίδραση στην άμεση πραγματικότητα των καταναλωτών, παρά τη μείωση πάγιων καταναλωτικών συνηθειών. Δύο είναι οι εξηγήσεις γι’ αυτήν τη μικρή επίπτωση. Η πρώτη αφορά στο γεγονός πως η άυλη πληρωμή μέσω κάρτας αποδείχθηκε λειτουργική και διαδεδομένη. Η δεύτερη και εξίσου σημαντική είναι το αργόσυρτο bank run το οποίο λαμβάνει χώρα τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα ουκ ολίγα ντουλάπια στις κουζίνες μας να έχουν μετατραπεί σε οικογενειακά ATM. Αξίζει επίσης να παρατηρήσουμε πως, όταν δημοσιοποιήθηκε την Παρασκευή πριν από το δημοψήφισμα το ενδεχόμενο κουρέματος καταθέσεων, πολλοί καταθέτες προχώρησαν σχεδόν αναγκαστικά στην υπονόμευση της αποταμίευσής τους, αγοράζοντας περιττά γι’ αυτούς αντικείμενα με την επινόηση κάποιας ανάγκης. Αυτό όμως δεν είναι ούτε αστείο ούτε ανώδυνο, διότι πρόκειται για μεταφορά πλούτου και ουδεμία σχέση έχει με το απολαυστικό παιχνίδι της κατανάλωσης σε καιρούς σταθερότητας (με όποια κριτική μπορούμε να κάνουμε έτσι κι αλλιώς σε αυτό). Με άλλα λόγια, η κατανάλωση των προηγούμενων ημερών έχει μέσα της άγχος, αβεβαιότητα και πανικό.

* Ολες αυτές οι ιστορίες, παρατηρήσεις, επισημάνσεις αφορούν ασφαλώς όσους είχαν χρήματα στην τράπεζα για να βγάλουν και να ξοδέψουν. Υπάρχει και μια μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας που όλα αυτά δεν τους αφορούν πραγματικά.

http://www.kathimerini.gr

Σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής» ο κ. Παπαδόπουλος είπε πως «η ίδρυση του νέου αυτού κόμματος έχει νόημα μόνο εάν θα αιμοδοτήσει το πολιτικό σύστημα με δυναμικούς καινούργιους ανθρώπους από την κοινωνία που έχουν διάθεση να συμβάλουν στους νέους όρους που απαιτούνται για τη διάσωση και τη νέα πορεία της χώρας και όχι παρηκμασμένα κατάλοιπα προγενέστερων περιόδων».

Ο πρώην υπουργός τόνισε ακόμη ότι «θα έχει νόημα εάν το νέο κόμμα είναι απαλλαγμένο από αρχηγίσκους και ιδιοκτήτες».

Διευκρίνισε ότι το κόμμα θα έχει πρόεδρο και γενικό γραμματέα ο οποίος θα είναι ο πολιτικός εκπρόσωπος του κόμματος και ο υποψήφιος πρωθυπουργός.

Σχολιάζοντας το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ο Αλέκος Παπαδόπουλος επεσήμανε: «Η αρνητική ψήφος των στο δημοψήφισμα ήταν μια συντριπτική απόρριψη όλων εμάς που οδηγήσαμε τη γενιά τους σε προσωπικά και συλλογικά αδιέξοδα και όχι μια επιβεβαίωση του ΣΥΡΙΖΑ».

Εκτιμά ακόμη ότι οι εκλογές θα έχουν δευτερεύουσα σημασία αν δεν νιώσουμε σε ποια κατάσταση είναι η χώρα και τι πρέπει να κάνουμε.

Ο Αλέκος Παπαδόπουλος παρατηρεί ακόμη πως η κυβέρνηση δεν μπορεί να αντέξει την πίεση της εφαρμογής ενός νέου μνημονίου. «Το πρόβλημα της κυβέρνησης δεν εντοπίζεται μόνο στη φανερή έλλειψη στελεχών με επάρκεια και εμπειρία προκειμένου να διατηρήσουν τη χώρα στην ευρωζώνη εφαρμόζοντας τα συμφωνηθέντα, ούτε στη χαμηλή ποιότητα του πολιτικού της λόγου, ούτε στις αποκλίνουσες και εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις που σπαράσσουν το βασικό κυβερνητικό κόμμα, αλλά κυρίως στο γεγονός ότι ανέλαβαν να εφαρμόσουν ένα πρόγραμμα το οποίο διακηρύσσουν ότι δεν το πιστεύουν», υπογραμμίζει.

Οπως αναφέρει, τα μεγάλα μεταρρυθμιστικά προγράμματα απαιτούν πειθαρχία, κοινωνικές συμμαχίες και κυρίως, πολιτικό βολονταρισμό. «Νομίζω ότι τίποτε από αυτά τα χαρακτηριστικά δεν διαθέτει η κυβέρνηση. Η μόνη μας ελπίδα είναι η εποπτεία, ο έλεγχος και οι ασφυκτικές πιέσεις των εταίρων. Αλλά με το ζόρι δεν εκσυγχρονίζεται ένας λαός».

Προειδοποίησε τέλος πως «εάν εφαρμοστεί το πρόγραμμα ως προϊόν συλλογικής πεποίθησης, του χρόνου τέτοιον καιρό θα μιλάμε με αισιοδοξία για την κατάληξη της εθνικής περιπέτειας. Αν δεν εφαρμοστεί, τότε του χρόνου τέτοιον καιρό η κατάσταση στην Ελλάδα θα είναι τραγικά αδιέξοδη». 

http://www.iefimerida.gr

Εξελίξεις δρομολογούνται με τη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, στις 5 το απόγευμα παρουσία του Αλέξη Τσίπρα, μετά την παγίωση του ρήγματος που προέκυψε στο κυβερνών κόμμα στη δεύτερη ψηφοφορία στη Βουλή, την περασμένη Τετάρτη.

Όπως αναφέρει η εφημερίδα Η Αυγή, η Πολιτική Γραμματεία ενδέχεται να ανοίξει το δρόμο για τη σύγκληση της Κεντρικής Επιτροπής το Σαββατοκύριακο 1-2 Αυγούστου, ενώ οι διαδικασίες αναμένεται να κορυφωθούν στο έκτακτο συνέδριο που όπως όλα δείχνουν θα γίνει τον Σεπτέμβριο, μετά τη συμφωνία με τους δανειστές και προτού προκηρυχθούν οι εκλογές που φαίνεται πως ακολουθούν.

Μάλιστα, η εφημερίδα Έθνος της Κυριακής αναφέρει ότι η Κυριακή 8 Νοεμβρίου έχει κλειδώσει ως η ημέρα διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, που θα φέρουν και το ξεκαθάρισμα εντός του ΣΥΡΙΖΑ, αφού όπως προβλέπει το Σύνταγμα θα γίνουν με λίστα και όχι με σταυρό προτίμησης.

Κατ’ άλλες πληροφορίες που επικαλείται Το Βήμα της Κυριακής, ο Αλέξης Τσίπρας σχεδιάζει να προχωρήσει σε κυβέρνηση ειδικού σκοπού, με επικεφαλής πιθανότατα τον ίδιο, με διευρυμένη όμως πολιτική νομιμοποίηση και στήριξη από τη Βουλή και με συμμετοχή μη πολιτικών προσώπων, χωρίς κομματική ιδιότητα.

http://www.aftodioikisi.gr

Εν αναμονή της υπουργικής Απόφασης, που θα ρυθμίσει το "καυτό" θέμα των επιταγών, το οικονομικό επιτελείο δίνει αναλυτικές οδηγίες στις ειδικές επιτροπές που λειτουργούν στις τράπεζες, σχετικά με το ποια αιτήματα επιχειρήσεων πρέπει να εξυπηρετούν κατά προτεραιότητα και ποια δικαιολογητικά απαιτούνται κατά περίπτωση.

Σύμφωνα με την Απόφαση που υπογράφει ο Γ.Γ. του υπουργείου Οικονομικών Ν. Φράγκος, ο οποίος προΐσταται της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, οι ειδικές υποεπιτροπές που λειτουργούν σε κάθε τράπεζα, θα πρέπει να εξετάζουν αιτήματα που αφορούν:

• εκτέλεση πληρωμών έναντι παραστατικών (π.χ. τιμολόγια, προτιμολόγια, φορτωτικές, κ.λπ.)
• άνοιγμα νέων ενέγγυων πιστώσεων και πιστώσεων σε αναμονή
• έκδοση νέων εγγυητικών επιστολών, προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, το ημερήσιο εγκριτικό όριο των Ειδικών Υποεπιτροπών για κάθε Π.Ι. ανά εργάσιμη ημέρα ορίζεται:
   - Από 0 έως 100.000 ευρώ ανά πελάτη (με μια ή περισσότερες ημερήσιες συναλλαγές)
   - εντός του ορίου ποσού που καθορίζεται και ανακοινώνεται από την Επιτροπή σε κάθε τράπεζα ξεχωριστά.

Το μηνιαίο εγκριτικό όριο των Ειδικών Υποεπιτροπών ανά πελάτη για κάθε τράπεζα δεν μπορεί να υπερβαίνει τη μέση μηνιαία αξία των εισαγόμενων εμπορευμάτων και πρώτων και βοηθητικών υλών κατά την προηγούμενη χρήση, μέσω του συγκεκριμένου πιστωτικού ιδρύματος. Ο έλεγχος για τη συνδρομή της ως άνω προϋπόθεσης γίνεται από την τράπεζα, η οποία ζητά κάθε αναγκαίο παραστατικό και έγγραφο από τον πελάτη.

Επιπλέον, για την εξυπηρέτηση πελατών φυσικών προσώπων, οι οποίοι αιτούνται εκτέλεση πληρωμών προς το εξωτερικό ή αναλήψεις μετρητών, επιτρέπεται η κατ' εξαίρεση ικανοποίηση των αιτημάτων α) πασχόντων από σοβαρά προβλήματα υγείας και β) για εξαιρετικούς κοινωνικούς  λόγους, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών στην τράπεζα, από τα οποία αποδεικνύεται η συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων. Το μηνιαίο όριο διαμορφώνεται στα 2.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο (με μία ή περισσότερες συναλλαγές).

Προκειμένου να μην παρατηρηθούν... παρατράγουδα, οι τράπεζες θα πρέπει να αποστέλλουν στην Επιτροπή, σε καθημερινή βάση, αναλυτικούς πίνακες με τις εγκρίσεις της προηγούμενης ημέρας, καθώς και τις εκτελεσθείσες μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό, κατόπιν έγκρισης της Ειδικής Υποεπιτροπής. Οι ως άνω πίνακες περιλαμβάνουν κατ' ελάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες:

 - Ημ/νία υποβολής αιτήματος,
 - επωνυμία πελάτη/εντολέα,
 - ποσό,
 - νόμισμα,
 - επωνυμία προμηθευτή/ δικαιούχου,
 - είδος συναλλαγής,
 - αιτιολογία και προϊόν εισαγωγής (εφόσον συντρέχει περίπτωση),
 - είδος παραστατικού (τιμολόγιο, pro forma, cash on delivery/ COD, κ.λπ.),
 - ημερομηνία λήξης τιμολογίου,
 - ημερομηνία εκτέλεσης εντολής μεταφοράς κεφαλαίων

Πηγή: iefimerida.gr