Ανάμνηση για την θυσία των Βλαχόπουλων στο Κάστρο της Βόνιτσας την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 11 π.μ. Κάστρο Βόνιτσας

Τον Οκτώβριο του 1798 ο Αλή Πασάς καταλαμβάνει το κάστρο της Βόνιτσας. Το κάστρο μέχρι τότε το κατείχαν οι Γάλλοι, οι οποίοι στις 28 Ιουνίου 1797, τέσσερες μήνες πρίν την συνθήκη του Καμποφόρμιο, είχαν εισέλθει στη πόλη και εγκαθίδρυσαν το δημοκρατικό τους πολίτευμα, καταλύοντας την Βενέτικη κυριαρχία. Η Βόνιτσα στις 17/10/1797 γίνεται επίσημα αποικία της Γαλλίας με την συνθήκη του Καμποφόρμιο και με το 5ο άρθρο της συνθήκης:

Για το γεγονός της κατάληψης του Κάστρου της Γαλλικής Βόνιτσας από τον Αλή Πασά, στις 13/10/1798, μέχρι το έτος 2009, υπήρχε μία μόνο παράθεση γεγονότων. Σύμφωνα με τον Άγγλο περιηγητή Χιούτζ η παράδοση του κάστρου έγινε με την παράδοση (από τον Χαλκιόπουλο στον Ιγνάντιο) των τεσσάρων κεφαλιών των Γάλλων αξιωματικών οι οποίοι είχαν αφεθεί άρρωστοι στο αναρρωτήριο του κάστρου, ενώ το σύνολο της Γαλλικής φρουράς της Βόνιτσας είχε καταφύγει στην Αγία Μαύρα. Ο Χιούτζ είχε αντιγράψει τις ιστορίες του Πουκεβίλ (γάλλος πρόξενος στα Ιωάννινα).

Είχε προηγηθεί η κατάληψη της Πρέβεζας , από τα στρατεύματα του Αλή, με μια σφαγή των Γάλλων και ντόπιων υπερασπιστών της Πρέβεζας, που στη Γαλλία έχει καταγραφεί στην Εθνική της ιστορία ως «ο χαλασμός της Πρέβεζας».

Το 2009, η Αμφικτιονία Ακαρνάνων, εντόπισε τους στίχους από τραγούδια που χορεύονται συνεχώς επί ένα αιώνα, από τους Βλάχους της Δυτικής Πίνδου, σε ανάμνηση για την θυσία βλαχόπουλων που έπεσαν όταν ο Αλή Πασάς κόνεψε το Κάστρο της Βόνιτσας.

Το τραγούδι δεν συνοδεύεται από μουσικά όργανα, χορεύεται στον τρανό χορό των Βλάχων (κόρλου μάρι) ένα χορό που όλοι οι Βλάχοι τιμούν με την συμμετοχή τους και την διατήρηση των επί μέρους τελετών καθώς και των συμβόλων.

Ποια από τις δύο πηγές είναι η πιο σοβαρή και αξιόπιστη;

Πρώτη πηγή: Ο Τhomas S. Hughes (που επικαλείται τον Πουκεβιλ) αλλά και άλλοι «φιλλέληνες» περιηγητές.

Δεύτερη πηγή: Η επί 100 και πλέον χρόνια ζωντανή παράδοση των βλάχων της δυτικής Πίνδου.

Ας δούμε μερικά στοιχεία, παράμετρους στην όλη ιστορία.

Ποιος είχε συμφέροντα να γράψει διαφορετικά την ιστορία;. Οι βλάχοι που θρηνούσαν τα παιδιά τους ή οι ξένοι διαχειριστές μεγάλων ελληνικών περιοχών;

Οι Βλάχοι, σύμφωνα με τα έθιμα που ακόμα και σήμερα έχουμε στην Ηπειρο, πρίν την γιορτή, με ένα τύπου μοιρολόι τραγούδι, αναφέρονταν στους ανθρώπους τους που δεν ήταν πλέον κοντά τους. Σήμερα στην Ηπειρο, πρίν τον γάμο, την βάπτιση, και την χαρά, αρχίζει η γιορτή με ένα τραγούδι τάβλας, ένα άσμα σαν μοιρολόι, που καλεί τον Αγγελο, τους ξενιτεμένους αλλά και τους αγαπημένους νεκρούς, να έλθουν και αυτοί στη χαρά, να λάβουν την θέση πους τους αξίζει. Μια γιορτή μεγαλείο, μια τελετή που μας οδηγεί στις αρχέγονες γιορτές αυτής της μοναδικής πολιτισμικής περιοχής.

Ποιόν να πιστέψουμε, τους ξένους ή τους δικούς μας;

Η έρευνα της Αμφικτιονίας Ακαρνάνων, προχώρησε στην διαπίστωση των τυχόν προστριβών που μπορεί να είχε ο μητροπολίτης Αρτας Ιγνάντιος (και μετέπειτα μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας) με τη γαλλική διπλωματία. Η ίδια έρευνα συμπεριέλαβε και τον Λογοθέτη της Βόνιτσας , τον Χαλκιοπουλο, που κατηγορήθηκε και αυτός από τον Πουκεβίλ.

Ο Ιγνάντιος, γνήσιος Ορθόδοξος, μέλος της Φιλικής εταιρείας, άνθρωπος που μπορούσε να γίνει (και έγινε) πόλος έλξης μιας σημαντικής ομάδας μορφωμένων και πλουσίων Ελλήνων της διασποράς. Ηταν Ορθόδοξος, Ελληνας και ήταν προσανατολισμένος στην απελευθέρωση της Ελλάδας.

Ο Χαλκιόπουλος, ο λογοθέτης της Βόνιτσας, έπρεπε να πληρώσει για την συμμετοχή του στις διαπραγματεύσεις του Αλή Πασά με την Ρωσία, στη προσπάθεια της Ελληνικής πλευράς για την αναγνώριση ενός νέου κράτους που μπορεί να ήταν κάτω από την ηγεμονία του Αλή πασά, αλλά το υπό πρόταση σύνταγμα θα καθιέρωνε ισάξια την Ορθόδοξη πίστη και την Ελληνική γλώσσα , με αυτή των Μωαμεθανών (Μπεκτασί). Το υπό πρόταση σύνταγμα προέβλεπε δικαστήρια μωαμεθανικά αλλά με δυνατότητα προσφυγής, των Ελλήνων, σε ανώτερα δικαστήρια των Ιόνιων νήσων, όταν πίστευαν ότι ο πρώτος βαθμός κρίσης τους αδικούσε , κλπ.

Η δράση του πουκεβίλ ήταν καθαρή υπέρ των Γαλλικών συμφερόντων. Γιαυτό τον λόγο παρέμεινε στα Ιωάννινα. Επηρέαζε ή προσπαθούσε να επηρεάσει τον Αλή πασά για τα γαλλικά συμφέροντα. Ηταν έξυπνος, τυχερός αφού είχε διαφύγει σοβαρούς κινδύνους, αλλά και ευέλικτος διπλωμάτης.

Την ιστορία την φτιάχνουν οι νικητές, όμως την κατασκευάζουν και οι διπλωμάτες, με προοπτική χρήσης στα επόμενα χρόνια, σαν ένα σκαλοπάτι για να τεκμηριώσουν κάποιο ιστορικό τους στόχο. Ο Πουκεβίλ, αρχικά, άρχισε την συκοφάντηση κατά του Ιγνάντιου. Από εκεί και πέρα κάθε άλλος που κινούνταν στο ίδιο φάσμα διπλωματίας απέδιδε κατηγορίες στον Ιγνάντιο με την ίδια εξιστόρηση των γεγονότων, ή με κάποια παραπλήσια. Βέβαια είχαμε και τους ξένους περιηγητές οι οποίοι αν δεν μπορούσαν να επισκεφτούν μια περιοχή ή αν ήθελαν να αναφερθούν σε σημαντικά προγενέστερα γεγονότα, αντέγραφαν άλλους προλαλήσαντες, πολλαπλασιάζοντας τις ψευδείς πληροφορίες.

Άλλοι περιηγητές αναφέρουν ότι στη Βόνιτσα δεν πήγε ο ίδιος ο Ιγνάντιος αλλά έστειλε ένα αρχιμανδρίτη, χωρίς να αναφέρουν το όνομά του. Για να γίνει περισσότερο κατανοητή η τακτική των συκοφαντών με την εφαρμοζόμενη διαδικασία «των σκαλοπατιών» , σας πληροφορούμε ότι αυτή η αρχικά εμφανιζόμενη αθώα διαφοροποίηση δεν είναι και τόσο αγαθή καθόσον ο αδελφός του Ιγνάντιου ήταν αρχιμανδρίτης.

Αφήνουμε τον Πουκεβίλ και επιστρέφουμε στους Βλάχους της Αβδέλλας. Όπως όλοι στην Ηπειρο, έτσι στους Βλάχους της δυτικής Πίνδου, η παράδοση μεταφέρονταν μέσω από τα παραμύθια που διηγούνταν η μάνα ή η γιαγιά. Ο πατέρας ή ο παππούς διηγούνταν πάντα ιστορίες.

Τα παραμύθια, τα έθιμα, τα τραγούδια και οι δεισιδαιμονίες, είναι η βάση του πολιτισμού μιας κοινωνίας. Εκεί κρύβεται η ύπαρξη και η διατήρηση μιας κοινωνικής ομάδας, η επικοινωνία της με άλλες κοινωνίες και ο αγώνας για την διασφάλιση της φυλετικής συνείδησης.

Για το θέμα της φυλετικής συνείδησης, οι Βλάχοι της δυτικής Πίνδου (Αβδέλλα, Σμίξη, Σαμαρίνα, Περιβόλι), θεωρούν την προέλευσή τους από ελληνικούς γηγενείς πληθυσμούς, οι όποιοι στη Ρωμαϊκή περίοδο χρησιμοποιήθηκαν ως φρουροί της αυτοκρατορίας. Η συνεχής επικοινωνία αυτών των Ελληνικών ομάδων πληθυσμού με την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, γίνονταν στη γλώσσα της αιώνιας πόλης, τα λατινικά. Αυτό δημιούργησε, στην καθημερινή ζωή, μια δεύτερη γλώσσα επικοινωνίας.

Αργότερα η νομαδική ζωή τους έκανε ριψοκίνδυνους, γνώστες του εμπορίου, σοβαρούς κριτές ενός επικείμενου κινδύνου, σταθμιστές κάθε παράγοντα που θα μπορούσε να διαφοροποιήσει σοβαρά την υπόσταση της κοινότητας.

Λόγω των συνεχών μετακινήσεων και της γνώσης κάθε τόπου που διάβαιναν, είχαν ζωντανή την πληροφορία για κάθε παρουσιαζόμενη ανάγκη και που αυτή θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί.

Οι Βλάχοι της δυτικής Πίνδου περιόρισαν σταδιακά την νομαδική ζωή και δημιούργησαν σταθερά βοσκοτόπια για την δύσκολη χειμερινή περίοδο. Οι τόποι βοσκής είτε νοικιάζονταν είτε είχαν αποκτηθεί με μεταβίβαση περιουσίας. Για τις οικογένειές τους νοίκιαζαν σπίτια, εξασφαλίζοντας σε αυτές μια καλλίτερη ζωή.

Αυτά τα χαρακτηριστικά που μέχρι τώρα στα τελευταία χρόνια είναι θύμησες από τους γονείς τους, στα μέλη του συλλόγου Αβδελλιωτών, έρχονται να γίνουν τα στοιχεία του γεγονότος της θυσίας των βλαχόπουλων στο κάστρο της Βόνιτσας.

Οι Βλάχοι της δυτικής Πίνδου, είχαν στη Βόνιτσα σταθερά βοσκοτόπια, γιατί όχι και δικές τους περιουσίες σε γή και σπίτια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις άλλες ομάδες Βλάχων που στα δικά μας χρόνια ξεχειμώνιαζαν στη περιοχή μας, για τις περιουσίες που έκαναν και σήμερα υπάρχουν είτε ως κληροδοτήματα (Συρακιώτικα) ή ολόκληρους παλιούς συνοικισμούς (Φερεντινέικα).

Η συνεχής παρουσία των Βλάχων της δυτικής Πίνδου, στη περιοχή της Βόνιτσας, σίγουρα θα δημιούργησε   έμμεσους ή άμεσους δεσμούς (κουμπαριές ή γάμους). Οι Βλάχοι είχαν ενεργά συμφέροντα στην περιοχή.

Όλα αυτά συνηγορούν στο γεγονός ότι οι Βλάχοι συμμετείχαν μετά των ντόπιων Βονιτσιάνων στην προσπάθεια για την προστασία της Βόνιτσας από την κυριαρχία του Αλή πασά.

Αν ήταν απλοί νομάδες, δεν θα είχαν λόγο στο να συμμετέχουν σε ένα πόλεμο, σε μια σύγκρουση με τη στρατιά του Αλή, η οποία τις προηγούμενες μέρες είχε πραγματοποιήσει στη Πρέβεζα μια από τις μεγαλύτερες σφαγές.

Τα νέα για τον χαλασμό της Πρέβεζας είχαν μαθευτεί στη Βόνιτσα, αφού αρκετοί Πρεβεζιάνοι είχαν εγκαταλείψει τη πόλη τους και είχαν περάσει στην απέναντι ακτή.

Η Βόνιτσα αυτή τη περίοδο μπορεί να μην είχε την αίγλη της Βενέτικης περιόδου, διατηρούσε ακόμη τις βενέτικες δομές διοίκησης, το βενέτικο δίκαιο και αρκετές μονάδες της πρωτογενούς παραγωγής. Τα μεταποιητικά κέντρα λειτουργούσαν με ικανοποιητικά κέρδη. Ο πληθυσμός διατηρούσε πλούτο και είχε τέτοια χαρακτηριστικά κοινωνίας που προέρχονταν από τις αρχέγονες αρχές του παρακείμενου «Ξηρόμερου» και τον ευγενικό τρόπο ζωής και εμπορικής συναλλαγής της πρόσφατα καταλυθείσας Γαλανότατης Δημοκρατίας της Βενετίας.

Η ασφάλεια στην περιοχή της Βόνιτσας ήταν πλήρως εξασφαλισμένη όχι μόνο από τις θεσμοθετημένες αρχές αλλά και από την νοοτροπία των κατοίκων της Βόνιτσας στο να επεμβαίνουν αυτοδίκαια και συλλογικά για να αποκαθιστούνε το δίκαιο. Ο γάλλος στρατηγός Bellaire, λίγους μήνες πρίν από την θυσία των βλαχόπουλων στο κάστρο της Βόνιτσας, μας δίνει περιγραφές για τον τόπο και για τους κατοίκους:

«Η περιφέρεια της Βόνιτσας (Vonizza)……….

Το εδαφικό αυτό τμήμα έχει περιφέρεια περίπου εξήντα χιλιάδων μέτρων: είναι πολύ κατάλληλο για καλλιέργειες και γόνιμο σε βοσκοτόπια. Τρέφουν έναν μεγάλο αριθμό ζώων, και κυρίως βουβάλια, και βρίσκουμε στα βουνά που το περιστοιχίζουν δάση με ψηλόκορμα δέντρα, γεμάτα από κυνήγι……..

……Η περιφέρεια της Βόνιτσας έχει έναν πληθυσμό 2.500 περίπου ψυχών ……..

….. τα ψάρια είναι άφθονα στις ακτές τους ……

….Οι Βονιτσάνοι είναι πολεμοχαρείς ….

… Λίγο πριν την άφιξή μας είχαν πάρει μια λαμπρή εκδίκηση για την απαγωγή από τους βάρβαρους αυτούς μιας από τις γυναίκες τους: μαζεύτηκαν εκατό και άρπαξαν την άτυχη εκείνη μέσα από τα χέρια διακόσιων Τουρκαλβανών, κάνοντας μια φοβερή σφαγή…..

…..Οι Πρεβεζιάνοι, αντιθέτως, παρ’ όλον ότι είναι διπλάσιοι περίπου αριθμητικά από τους Βονιτσιάνους, τρέμουν στην παραμικρή των Ηπειρωτών και τους εγκαταλείπουν με δειλία τα κοπάδια τους και τα χωράφια τους…..

Μέσα σε αυτή τη κοινωνία της Βόνιτσας συνυπήρχαν και οι Βλάχοι. Δεμένοι επί χρόνια με συγγενικούς δεσμούς και έχοντας ενεργά συμφέροντα, υπερασπίστηκαν το κάστρο και τις περιουσίες τους από την κατάκτηση και την λεηλασία που θα γίνονταν από τα στρατεύματα του Αλή Πασά.

Τίθεται ένα θέμα έρευνας για τον χρονικό προσδιορισμό της ύπαρξη και διαβίωσης των Βλάχων στα βάθη των χρόνων στη περιοχή της Βόνιτσας.

Το πρώτο ιστορικό στοιχείο το έχουμε από το αρχείο των επιστολών του Μητροπολίτη Ναυπάκτου Απόκαυκου.

Ο Απόκαυκος ανέλαβε την Μητρόπολη της Ναυπάκτου το 1200 μχ. Διατήρησε την θέση του Μητροπολίτη από το 1200 έως 1232. Δεν ήταν απλά ένας θρησκευτικός ποιμενάρχης αλλά διέθετε πολιτικά προσόντα. Παρά την σκληρότητα της διακυβέρνησης από τους Κομνηνούς του Δεσποτάτου της Ηπείρου, ο Απόκαυκος προάσπιζε τα δικαιώματα του ποιμνίου του και των συμφερόντων της εκκλησίας.

Το αρχείο που αποτελείται από την αλληλογραφία του (επιστολές που απόστελλε σε διάφορους επισκόπους αλλά και που λάμβανε από αυτούς) αποτελεί μια μοναδική πηγή πληροφόρησης όχι μόνο για γεγονότα της τότε περιόδου, αλλά και μοναδική καταγραφή των ηθών, συμπεριφορών και παράξενων καταστάσεων, που σήμερα μας φαίνονται αρκετά ξένες και απομακρυσμένες από τον υπάρχοντα νομικό και κοινωνικό τρόπο ζωής.

Η πρώτη στην τάξη επισκοπή, της μητρόπολης Ναυπάκτου (και Άρτας), ήταν αυτή της Βόνδιτζας (Μποντίτζας ή Βονδιτζας). Από το περιεχόμενο των επιστολών πληροφορούμαστε ότι η Βόνιτσα επί μητροπολίτη Απόκαυκου, είχε σοβαρότατες κτιριακές υποδομές, σχολή Παπαδικής, σχολή Γραμματικής και σχολή Αριθμητικής, το δε έτος 1226 φιλοξένησε την σύνοδο των επισκόπων.

Σε μια από τις επιστολές ο Απόκαυκος ρωτά τον επίσκοπο Βονδίτζης Νικόλαο, για το τι απέγινε με ένα γεγονός που και οι δύο έγιναν γνώστες όταν μετά το τέλος της λειτουργίας τους στη Βόνιτσα, τους συνάντησε ένας κάτοικος και παραπονέθηκε για όσα είχαν συμβεί σε βάρος της οικογένειάς του από ένα Βλάχο της περιοχής. (βλέπε σχετική δημοσίευση της 1/1/2016). Επίσης σε ένα σημείωμα φόνου, ο Απόκαυκος καταγράφει το πώς κτυπήθηκε από τον Θεόδωρο (γυναικαδελφό του Κόμη Γρηγόριου εξ Αρμενίων) ένας Βλαχοάνδρας.

Άλλη περίπτωση ύπαρξης Βλάχων στη περιοχή, βρίσκουμε στο χρονικό των Τόκκο, μιας λατινικής οικογένειας (από Νάπολι με καταγωγή Λομβαρδίας) η οποία κατείχε το κάστρο της Βόνιτσας για περίοδο πάνω από ένα αιώνα. Το χρονικό των Τόκκο είναι ένα μεσαιωνικό ποίημα με πάνω από 3500 στίχους, άγνωστου συγγραφέα, το οποίο περιγράφει τη ζωή και την δόξα αυτής της οικογένειας των ιπποτών.

Αναλυτικά για το χρονικό των Τόκκο και τα γεγονότα στη Βόνιτσα των διαδόχων αυτής , μπορείτε να τα αναζητήσετε στην εργασία «Το χρονικό των Τόκκο και ο φάκελλος Φοσκάρι» (παρουσιάστηκε στη Βόνιτσα το καλοκαίρι του 2014).

Στα γεγονότα της προάσπισης του κάστρου της Βόνιτσας από τους Σπάτα (ηγεμόνες της Αρτας, Δραγαμέστου, Βάλτου) και τον Ησαύ Μπουαλντεμόντι (ηγεμόνα των Ιωαννίνων και θείο εκ μητρός του Κάρολου των Τόκκο) υπάρχει σε δύο χρονικά σημεία η εμφάνιση στρατού από την Βλαχία.

Βέβαια σε αυτό το σημείο υπεισέρχεται το μεγάλο θέμα συζήτησης και διαφορετικών απόψεων για τις περιοχές που διεκδικούν τους όρους μικρή και μεγάλη Βλαχία. Δεν είναι μέλημα του παρόντος άρθρου στο να ασχοληθούμε με ένα τέτοιο ζήτημα, αλλά πρέπει να καταθέσουμε ότι μια άποψη τοποθετεί την μικρή Βλαχία, σε περιοχή που δεν είναι μακρυά από την περιοχή της Βόνιτσας.

Η δυνατότητα των Βλάχων να έχουν δικό τους στρατό σε αυτή την χρονική περίοδο, επαληθεύεται και από τις πληροφορίες που περιέχει το λεύκωμα του συλλόγου Αβδελλιωτών με τίτλο «Αβδέλλα αδελφοί Μανάκια».

Στη σελίδα 24 γράφει «Το 1420 Αβδελιώτες και άλλοι Βλάχοι πήραν μέρος στην υπεράσπιση της Θεσσαλονίκης. Στη πολιορκία τγης Κωνσταντινούπολης το 1453 συμμετείχαν υπερασπιζόμενοι με ένα σώμα 2000 Βλάχων ιππέων .

Μια άλλη δυναμική παρουσία των Βλάχων στη περιοχή της Βόνιτσας είναι στη περίοδο που ο Καποδίστριας αναλαμβάνει την άμυνα της Λευκάδας. Είναι η εποχή που ο Αλής Πασάς ανακαταλαμβάνει τη Βόνιτσα και επιβουλεύεται την Λευκάδα. Κύριο σημείο των συμφερόντων του, επί της ακαρνανικής ακτής και ακριβώς απέναντι από το κάστρο της Αγίας Μαύρας, είναι το μοναστήρι των Μπεκτασίδων, ο Τεκές.

Τον Μάρτιο του 1807 το ανακατασκευάζει και από εκεί σαν φρούριο επίθεσης αρχίζει την πολιορκία της Λευκάδας (Για το κάστρο του ΤΕΚΕ μπορείτε να έχετε αρκετές πληροφορίες στην εργασία της Αμφικτιονίας).

Τότε ο Καποδίστριας καλεί στη Λευκάδα τους οπλαρχηγούς και τους κλέφτες της Ακαρνανίας καθώς και του Βάλτου, με σκοπό την από κοινού δράση όλων για την υπεράσπιση της νήσου. Η συνάντηση γίνεται στη περιοχή Μαγεμένου.της σημερινής Νικιάνας Για τα γεγονότα της σύναξης μπορείτε να έχετε περισσότερες πληροφορίες από την εργασία του καθηγητή Κου Αναστάσιου Στάμου.

Στη σύναξη συμμετέχουν οι Βλάχοι από τα Αγραφα και την δυτική Πίνδο. Στο κατάλογο των συμμετεχόντων στη σύναξη υπάρχουν πολλά ονόματα Βλάχων. Οι Βλάχοι της δυτικής Πίνδου, θυμούνται αυτή τη σύναξη και την γιορτάζουν με ιδιαίτερο τρόπο στον τρανό χορό.

Τα λόγια του τραγουδιού που πάνω από ένα αιώνα τραγουδούν και χορεύουν οι Αβδελλιώτες αναφέρονται στον αρχηγό τους σε αυτή την σύναξη, τον Γιάννη Μπουκουβάλα.

Μεταξύ των Βλάχων της σύναξης ήταν και ο Στέργιος Κουμπάρος. Ενας αντρωμένος που ειχε το κονάκι του στη Βλισώρα Παλιαμπελων, κοντά στα κονάκια των Ζερραίων. Ηταν ένας κλέφτης, ο φόβος και ο τρόμος των στρατιωτών του Αλή, ο βοηθός όλων των σκλαβωμένων Ελλήνων, ένας ήρωας στα μάτια και τις συνειδήσεις των πρώην χωριών των Παλιαμπέλων. Οι πράξεις του, τα κατορθώματά του, το θάρρος του και η γενναία στάση του απέναντι στον Αλή πασά, τον έκαναν θρύλο. Οι μετέπειτα γενιές στα Παλιάμπελα, τον διηγούνταν σαν ιστορία. Εγινε ο ήρωας κάθε μικρού Παλιαμπελιώτη.

Στα χρόνια που διαβαίνουμε , ακόμα, στη Βόνιτσα τραγουδιέται η Λαζάρα, ένας παράξενος μουσικός δρόμος με στίχους από αρχέγονες εαρινές ευχές. Κάθε λέξη της Λαζάρας και μια αναδρομή στην ιστορία του τόπου. Αναλυτικά στοιχεία για την Λαζάρα της Βόνιτσας, οι αναγνώστες του άρθρου μπορούν να ενημερωθούν από την εργασία του Ντίνου Ιωάννη (αρχείο Αμφικτιονίας Ακαρνάνων)

Στη Λαζάρα, με την έναρξή της υπάρχει αναφορά στους ντόπιους Χριστιανούς, ενώ ο δεύτερος στίχος αναφέρεται στους τότε ντόπιους Ιουδαίους. Μέσα σε αυτές τις αναφορές δεν θα μπορούσε να απουσιάσει η κοινωνία των Βλάχων.

….«να πάς να φέρεις το φιλί, πρίν βρέξει πρίν χιονίσει, πρίν κατεβάσει ο Ντούρναβος και σύρουν τα λαγγάδια». …..

Μια ευχή στο ανύπανδρο παιδί, το παιδί του βλάχου που σε λίγες μέρες θα φύγει από το χειμωνιάτικο χειμαδιό και θα ανέβει στα θερινά χειμαδιά, στα βουνά. Εκεί θα πάει για να φέρει το φιλί (τον αρραβώνα ή τον γάμο) και αυτό θα πρέπει να γίνει πρίν την κάθοδο στο χειμερινό χειμαδιό, πρίν αρχίσουν οι βροχές, τα χιόνια και κατεβάσει «ο Ντούρναβος και σύρουν τα λαγγάδια».

Ποιόν πρέπει να πιστέψουμε στην ιστορία που δεν έχουμε ζήσει αλλά μας έρχεται από τα παλιά με γραπτές αναφορές (πουκεβίλ-Χιουτζ κ.α) ή με έθιμα που με ευλάβεια τηρούν μεγάλες κοινωνικές ομάδες;.

Μια αίσθηση του τρανού χορού, θα μας δείξει τον δρόμο της απόφασης. Το να δείς το τρανό χορό μέσα από μια φωτογραφία, είναι σαν να περάσει μια εικόνα μπροστά από τα μάτια σου, χωρίς να έχεις την δυνατότητα να παρατηρήσεις την ζωντάνια, τα έντονα ζωγραφισμένα συναισθήματα στα πρόσωπα των χορευτών, συναισθήματα που αρχίζουν από την λύπη, μεταφέρνονται στην έκφραση της νίκης, της χαράς, της κοινωνίας, της ανταπόκρισης, της αποδοχής μιας ιεραρχίας στην σειρά των χορευτών και απόλαυσης μέσα από την με παράξενο τρόπο εξιστόρισης της ιστορίας μιας αρχέγονης κοινωνίας.

Ο τρόπος του πιασίματος δύο ανδρών χορευτών, με χέρια στο ύψος πάνω από τη μέση, (οι γυναίκες πιάνονται με τα χέρια στο ύψος λίγο κάτω από τη μέση) το ίσιο κορμί που πάντα είναι προσανατολισμένο στο κέντρο του χορού, σαν κάτι να υπήρχε εκεί από τα παλιά και το υποσυνείδητο του βλέμματος το αναζητεί. Απλά βήματα, σταθερά , όπως αυτά της ζωής, αυτής της κοινωνικής ομάδας που κατόρθωσε και βίωσε εκατοντάδες χρόνια μέσα στις καθημερινές αντιξοότητες και τα κάθε είδους σκληρά φυσικά φαινόμενα.

Τα κορμιά ίσια, χωρίς καμιά άλλη κίνηση, που μπορεί να παρουσιάζουν άλλοι χοροί, χωρίς «φιγούρᨻ. Τα βήματα σέρνουν το χορό προς τα δεξιά, χωρίς το κορμί να συμμετέχει έστω και με μια γωνία στροφής και προσανατολισμού προς την δεξιά ροή του χορού. Το κορμί και το βλέμμα του χορευτή είναι δεμένα με το κέντρο του χορού, σαν κάτι εκεί να υπάρχει και εμείς να μην μπορούμε να το διακρίνουμε.

Κλείστε και εσείς θεατές τα μάτια σας, σβήστε το φως της ηλιόλουστης ημέρας και δείτε αυτούς τους χορευτές , με τις αρχέγονες για αυτούς κινήσεις και φωνές. Δείτε και εσείς στο κέντρο του χορού, τη μεγάλη φωτιά να καίει και νοιώστε τη φωνή κάθε χορευτή να ομολογεί τα κατορθώματα των προγόνων του. Να τιμά τους ξενιτεμένους της γιορτής, αφού για την κοινότητα των Βλάχων κανείς δεν πεθάνει αλλά απλά «φεύγει», «χάνετα騻.

Ο καθένας χορευτής τραγουδά και τιμά τους ξενιτεμένους, μια απαραίτητη χοά για να αρχίσει αργότερα το πανηγύρι. Το τραγούδι χωρίς να συνοδεύεται από μουσικά όργανα, είναι μια ένωση από φωνές, κραυγές, λύπης, νίκης και δόξας. Μια φωνή δυνατή χωρίς να νοιάζει τον κάθε χορευτή αν θα του μείνει δύναμη για να ομολογήσει και την επόμενη λέξη. Μια ομολογία δύναμης ότι είναι και αυτός εκεί, κρατημένος γερά από τον συγχωριανό του, τιμώντας την ιεραρχία της κοινωνικής ομάδας.

Ο πρώτος του χορού κρατάει ένα άσπρο μαντήλι. Ο τρόπος του κρατήματος διαφέρει από τα κοινά μας αντικρίσματα. Εχει προηγηθεί το δυνατό δίπλωμα του μαντηλιού στα τέσσαρα ώστε με το ξεδίπλωμά του να είναι διακριτό στο κέντρο του το σχήμα του σταυρού. Με τα τρία δάκτυλα του δεξιού χεριού, ο πρωτο-χορευτής, ακουμπά τα τρία δάκτυλα του δεξιού χεριού (σύμβολο της Αγίας Τριάδας) στο σχήμα του σταυρού πάνω στο μαντήλι., Σηκώνει το μαντήλι και το κρατά καθ’ όλη την διάρκεια του τρανού χορού, αποδίδοντας την πρωτοκαθεδρία της γιορτής στην τιμώμενη θεότητα.

Κάθε τραγούδι αρχίζει με την πρώτη λέξη ειπωμένη από τον πρώτο του χορού. Ολοι οι άνδρες αρχίζουν να τραγουδούν τον στίχο του τραγουδιού, ανεξάρτητα του σήματος που κάποια στιγμή θα δώσει ο πρωτοχορευτής για να αρχίσουν να τραγουδούν και οι γυναίκες του χορού. Οι γυναίκες τραγουδούν από την αρχή τον στίχο, ενώ οι άνδρες συνεχίζουν τον στίχο μέχρι αυτός να τελειώσει. Με αυτό τον τρόπο για κάποια στιγμή υπάρχουν δύο ομάδες από φωνές (πολυφωνικό). Όταν οι γυναίκες τελειώσουν τον στίχο, ο πρωτοχορευτής δίνει το σήμα στους άνδρες να αρχίσουν τον επόμενο στίχο.

Χορεύουν και ο χορός είναι ομολογία. «Είμαστε εδώ, και αυτή τη χρονιά τα καταφέραμε και ξαναβρεθήκαμε. Η γενιά μας είναι ακόμα δυνατή και το μελετάμε με κίνηση και φωνή», δύο χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φυλής από τα προϊστορικά χρόνια.

Ο κάθε αρχιτσέλιγκας, η κάθε μεγαλοκυρά θα κρατηθεί σφικτά με ένα άλλο μέλος της βλάχικης κοινότητας, ανεξάρτητα της οικονομικής επιφάνειας που θα έχει, διατρανώνοντας όχι μόνο στους σημερινούς κατοίκους αλλά και στους προγόνους, στους οποίους αφιερώνονται οι χοές, ότι η δύναμη της βλάχικης κοινότητας είναι η σύμπνοια και το κοινό συμφέρον.

Η ιεραρχία στις γυναίκες είναι σαφής και χωρίς καμιά αλλαγή στα χρόνια που πέρασαν. Μετά τον τελευταίο άνδρα του χορού, αρχίζουν οι γυναίκες. Πρώτα οι παντρεμένες με σειρά χρόνου γάμου, ακολουθούν οι αρραβωνιασμένες και τελευταίες οι ανύπανδρες.

Ο ανύπανδρος νεαρός που μετά από τη περίοδο των χειμερινών χειμαδιών, φτάνει πάλι στο χωριό, μπορεί εύκολα να διακρίνει τις νέες και ανύπανδρες κοπέλες. Να πας να φέρεις το φιλί, πρίν βρέξει πρίν χιονίσει, πρίν κατεβάσει ο Ντούρναβος και σύρουν τα λαγκάδια. Αυτή η ευχή που το βλαχόπουλο πήρε από τη Λαζάρα, πρέπει να σταυρωθεί (να υλοποιηθεί).

Τα τραγούδια του Μεγάλου Χορού Αβδέλλας "Κόρλου Μάρι" τραγουδιούνται και χορεύονται χωρίς συνοδεία οργάνων, στα πανηγύρια

των Αγίων Αποστόλων,

της Αγίας Παρασκευής

και στο τριήμερο της Παναγίας, το Δεκαπενταύγουστο.

Όλα τα κάστρα χαiρονται

 Όλα ν' τα κάστρα χαίρονται, Μηλώ μωρ Μηλώ

μωρ κι όλα βαζοκοπιούνται, Μηλώ μου μυρισμένη.

Ν' έρημη η Βόνιτσα, Μηλώ μωρ Μηλώ

μωρ ποτές χαρά δε βλέπει, Μηλώ μου μυρισμένη.

Αλής Πασάς ν' εκόνεψε, Μηλώ μωρ Μηλώ

μωρ με το πολύ τ' ασκέρι, Μηλώ μου μυρισμένη.

Κοτσαμπασιάδες φώναζαν, Μηλώ μωρ Μηλώ

μωρ και τους γερόντους λέγουν, Μηλώ μου μυρισμένη.

Γοργά ψωμi γοργά κρασi, Μηλώ μωρ Μηλώ

μωρ γοργά ταϊ τους μαύρους, Μηλώ μου μυρισμένη.

Γοργά μια κόρη έμορφη, Μηλώ μωρ Μηλώ

μωρ να μείνει αφέντης βράδυ, Μηλώ μου μυρισμένη.

Της Βόνιτσας το Κάστρο

Όλα τα κάστρα χαίρονται κι όλα καμάρι σέρνουν
Μήλο μωρ μήλο , μήλο μυρισμένο , μήλο μ΄ κόκκινο
Κι έρημη η Βόνιτσα ποτές χαρά δεν είδε
Μήλο μωρ μήλο , μήλο μυρισμένο , μήλο μ΄ κόκκινο
Μπραίμ πασάς το κουρσεψε με δεκαοχτώ χιλιάδες
Μήλο μωρ μήλο , μήλο μυρισμένο , μήλο μ΄ κόκκινο
Βλαχόπουλα σκοτώθηκαν στης Βόνιτσας το κάστρο
Μήλο μωρ μήλο , μήλο μυρισμένο , μήλο μ΄ κόκκινο
Μανάδες δεν τα έκλαψαν δεν τάριξαν λουλούδια
Μήλο μωρ μήλο , μήλο μυρισμένο , μήλο μ΄ κόκκινο
Μόνο τραγούδι ξόμπλιασαν στον Τσιάτσο τον χορεύαν
Μήλο μωρ μήλο , μήλο μυρισμένο , μήλο μ΄ κόκκινο

ΣΥΛΛΟΓΟΙ

ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΑ ΑΚΑΡΝΑΝΩΝ                            

Σύλλογος Απανταχού Αβδελλιωτών "Η ΒΑΣΙΛΙΤΣΑ"

ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΚΤΙΟΥ-ΒΟΝΙΤΣΑΣ

Εξακριβώθηκε, μετά από μεθοδική και εμπεριστατωμένη έρευνα των αστυνομικών της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Πατρών, η δράση εγκληματικής ομάδας, που δραστηριοποιούταν στην περιοχή της Πάτρας και της Ζακύνθου, με αντικείμενο την συστηματική εξαπάτηση πολιτών, με το πρόσχημα ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο ευθύνεται ή εμπλέκεται σε τροχαίο ατύχημα με θανάσιμο ή σοβαρό τραυματισμό παιδιού.
Για την υπόθεση αυτή, συνελήφθη, προχθες (15-9-2016) αργά το βράδυ, στο πλαίσιο συντονισμένης αστυνομικής επιχείρησης της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Πατρών, ένας 30χρονος υπήκοος Βουλγαρίας, μέλος τουλάχιστον  πενταμελούς εγκληματικής ομάδας.
Σε βάρος του σχηματίσθηκε δικογραφία για τη συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση και κατ’ επάγγελμα διάπραξη απάτης, ενώ οι ίδιες κατηγορίες βαρύνουν και τους υπόλοιπους τέσσερις συνεργούς του.
Ειδικότερα, οι αστυνομικοί της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Πατρών, στο πλαίσιο της αστυνομικής επιχείρησης, εντόπισαν τον 30χρονο σε ξενοδοχείο της Πάτρας και τον συνέλαβαν, ενώ βρήκαν στην κατοχή του και κατέσχεσαν το χρηματικό ποσό των 18.650 ευρώ, πληθώρα κοσμημάτων και δυο κινητά τηλέφωνα.
Αναλυτικότερα, όπως προέκυψε από την αστυνομική έρευνα, τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης τηλεφωνούσαν σε πολίτες, προσποιούμενοι τους αστυνομικούς και με το πρόσχημα ότι οικείοι τους έχουν εμπλακεί σε τροχαία ατυχήματα με θανάσιμο ή σοβαρό τραυματισμό ανηλίκου, απαιτούσαν χρήματα που κυμαίνονταν από (15.000) έως (80.000) ευρώ, προκειμένου οι εμπλεκόμενοι συγγενείς τους να αποφύγουν τις συνέπειες από το δήθεν τροχαίο ατύχημα.
Επιπλέον, όπως προέκυψε από τα μέχρι τώρα στοιχεία της έρευνας, ο 30χρονος είχε αναλάβει το ρόλο του παραλήπτη των χρημάτων («εισπρακτόρων») από τα θύματα, ενώ άλλα μέλη της οργάνωσης είχαν αναλάβει το ρόλο καθοδήγησης και επικοινωνίας με τα υποψήφια θύματα.
Ο δράστης μετέβαινε σε προκαθορισμένα σημεία, προκειμένου να παραλάβει τα χρήματα από τα υποψήφια θύματά του και οι συνεργοί του τηλεφωνούσαν από τηλεφωνικούς αριθμούς με απόκρυψη, στα σταθερά τους τηλέφωνα.
Με τον τρόπο αυτό, εκμεταλλευόμενοι τη σύγχυση και την ψυχολογική φόρτιση που προκαλούσαν στους πολίτες, επεδίωκαν την άμεση είσπραξη των χρημάτων που απαιτούσαν. Σε όλες τις περιπτώσεις, κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία, για να γίνουν πιο πειστικοί και να επιτύχουν την εξαπάτηση των θυμάτων τους, ένας από τους δράστες προσποιούνταν το συγγενικό πρόσωπο, το οποίο εκλιπαρούσε για βοήθεια.
Με το συγκεκριμένο τρόπο δράσης, προέκυψε ότι τα μέλη της εγκληματικής ομάδας, εξαπάτησαν στις 14 και 15-09-2016, τέσσερις πολίτες στην Πάτρα, αποσπώντας το χρηματικό ποσό των (18.650) και κοσμήματα αξίας (18.000) ευρώ.
Ειδικότερα, με τη συγκεκριμένη μεθοδολογία:
• Στις (14-09-2016) αργά το βράδυ, απέσπασαν από ηλικιωμένη γυναίκα το χρηματικό ποσό των (750)  ευρώ και κοσμήματα αξίας (3.000) ευρώ,
• Στις (15-09-2016) το μεσημέρι, απέσπασαν από 54χρονη ημεδαπή κοσμήματα αξίας (15.000) ευρώ και το χρηματικό ποσό των (100) ευρώ,
• Την ίδια ημέρα το απόγευμα, απέσπασαν από 78χρονη ημεδαπή το χρηματικό ποσό των (7.900) ευρώ,
• Τέλος, την ίδια ημέρα αργά το βράδυ, απέσπασαν από 16χρονη ημεδαπή το χρηματικό ποσό των (10.000) ευρώ.
Επίσης, τα μέλη της σπείρας με την ίδια μεθοδολογία αποπειράθηκαν να εξαπατήσουν, κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα, τουλάχιστον άλλους δεκατέσσερις πολίτες σε Πάτρα και Ζάκυνθο, αξιώνοντας ποσά που ξεπερνούν τις (500.000) ευρώ.
Σημειώνεται ότι, οι αστυνομικοί της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Πατρών,  απέδωσαν στις παθούσες, τα χρηματικά ποσά που είχε αφαιρέσει και βρέθηκαν στην κατοχή του 30χρονου, καθώς και τα κοσμήματα τους.
Ο συλληφθείς, με την κακουργηματικού χαρακτήρα δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος του, οδηγήθηκε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Πατρών και κρατείται προκειμένου να οδηγηθεί τη Δευτέρα (19-9-2016) ενώπιον του Ανακριτή Πατρών.
Η έρευνα από την Υποδιεύθυνση Ασφαλείας Πατρών για εμπλοκή του και σε άλλες περιπτώσεις, καθώς και για τον εντοπισμό των συνεργών του, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Στοχεύοντας στην πρόληψη και αποφυγή παρόμοιων περιστατικών, η Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Δυτικής Ελλάδας προτρέπει τους πολίτες:
•       να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να τους πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού - φιλικού προσώπου (π.χ. νοσηλεία σε νοσοκομείο). Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά. Για τους ίδιους λόγους να μην ενδίδουν σε προτροπές για συνάντηση (ραντεβού κ.λπ.).
•       σε περιπτώσεις που άγνωστοι επικαλούνται έκτακτη ανάγκη γνωστού -συγγενικού τους προσώπου, να επιδιώκουν πάντα να επικοινωνούν οι ίδιοι τηλεφωνικά με το γνωστό - συγγενικό τους πρόσωπο, προς επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται. Η επικοινωνία να γίνεται με δικό τους τηλέφωνο και κατόπιν δικής τους πρωτοβουλίας και να μην δέχονται να μιλάνε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι άγνωστοι.
•       σε κάθε περίπτωση, να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να παραδώσουν χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν οι γνωστοί-συγγενείς τους.
•       να έχουν πάντα διαθέσιμους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, με τους οποίους να επικοινωνούν σε περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
•       να συγκρατούν τα χαρακτηριστικά των δραστών, καθώς και τα οχήματα με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λπ.), για να βοηθήσουν το έργο των διωκτικών Αρχών.
•       Να ενημερώνουν πάντα τις αστυνομικές Αρχές, ακόμη και σε περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος τους.
Επίσης, παρακαλούνται οι οικείοι των ηλικιωμένων, να τους ενημερώνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα, για τα τεχνάσματα και τους τρόπους δράσης που χρησιμοποιούν οι επιτήδειοι προκειμένου να τους αποσπάσουν χρηματικά ποσά και να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε περίεργες και ύποπτες κινήσεις που συμβαίνουν στο περιβάλλον των ηλικιωμένων.
Απάτη με το πρόσχημα πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος
Οι δράστες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές τηλεφωνικές κλήσεις σε πολίτες, προσποιούμενοι, άλλοτε τους νοσοκομειακούς γιατρούς και άλλοτε τους αστυνομικούς ή δικηγόρους, υποστηρίζοντας ψευδώς ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο (συνήθως τέκνο τους), έχει προκαλέσει με υπαιτιότητά του τροχαίο ατύχημα, με συνέπεια τον θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό συνήθως ανήλικου παιδιού.
Προκειμένου να αποφευχθεί η φυλάκιση του συγγενικού τους προσώπου και να απεμπλακεί από τις επικείμενες ποινικές συνέπειες, απαιτούν την καταβολή σημαντικών χρηματικών ποσών, το ύψος των οποίων ποικίλλει, προσαρμοζόμενα σε κάθε υπόθεση ανάλογα με τη δεκτικότητα και την ευπιστία των θυμάτων.
Για να γίνουν πιο πειστικοί, έτεροι συνεργάτες παρεμβάλλονται στην τηλεφωνική επικοινωνία, αναλόγως του φύλου του συγγενικού τους προσώπου, προσποιούμενοι αυτό, εκλιπαρώντας για βοήθεια και ασκώντας αφόρητη ψυχολογική πίεση στα θύματα.
Στη συνέχεια και εφόσον τα θύματα έχουν πεισθεί, είτε εμφανίζονται στην οικία τους για την παραλαβή των χρημάτων, είτε δίνουν ραντεβού σε προκαθορισμένο από τους δράστες τόπο και χρόνο, σε κοντινή απόσταση από την οικία.
Επισημαίνεται ότι, στα τροχαία ατυχήματα ακολουθούνται πάντα από τις αστυνομικές Αρχές οι νόμιμες και προβλεπόμενες ενέργειες, υπό την καθοδήγηση των κατά τόπους Εισαγγελικών Αρχών και σε καμία περίπτωση δεν υφίστανται παρέκκλιση από αυτές, με την καταβολή χρηματικών ποσών.
Απάτη με τη μέθοδο νοσηλείας συγγενικού προσώπου
Οι δράστες πραγματοποιούν αιφνιδιαστικές τηλεφωνικές κλήσεις στα υποψήφια θύματα και εκμεταλλευόμενοι την αναστάτωση που προκαλείται, τους αναγγέλλουν ότι ένας στενός συγγενής τους εισήχθη εσπευσμένα σε κάποιο νοσοκομείο, λόγω τροχαίου ατυχήματος ή κάποιου άλλου εκτάκτου λόγου και απαιτούν χρήματα για να γίνει άμεσα κάποια ιατρική πράξη, συνήθως χειρουργική επέμβαση.
Επιπλέον, ζητούν από τα υποψήφια θύματα να μεταβούν αμέσως σε συγκεκριμένο σημείο, όπου τους «αναμένει» άνθρωπος του νοσοκομείου π.χ. ένας νοσηλευτής ή υπάλληλος του ΕΚΑΒ, για να παραλάβει τα χρήματα και να τα παραδώσει το ταχύτερο δυνατό στους γιατρούς.
Τα θύματα χρησιμοποιούν συνήθως την ίδια τηλεφωνική συσκευή στην οποία δέχθηκαν την κλήση για να καλέσουν στο κινητό τηλέφωνο το συγγενικό τους πρόσωπο, που «δήθεν» νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση.
Μέσα στη σύγχυση τους δεν αντιλαμβάνονται ότι η «γραμμή» είναι ακόμη ανοιχτή με τους δράστες, οι οποίοι δεν τερμάτισαν την προηγούμενη κλήση.
Οι δράστες προσποιούνται ότι απαντούν στην κλήση των θυμάτων και «επιβεβαιώνουν» την άσχημη είδηση, παριστάνοντας για παράδειγμα κάποιον τραυματιοφορέα που κρατάει το κινητό του νοσηλευόμενου.
Σημειώνεται ότι στην επίσημη ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας, www.hellenicpolice.gr, «Οδηγός του πολίτη», «Χρήσιμες συμβουλές», είναι διαθέσιμες αναλυτικές συμβουλές προς τους πολίτες, για την αποφυγή περιπτώσεων εξαπάτησης από επιτήδειους, που με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα αποσπούν χρηματικά ποσά.

Του Γ. Απτεραίου

Θα ήθελα, σήμερα, μολονότι δεν είμαι οδηγός παρά μόνο άλλοτε καβαλούσα ένα ποδήλατο, ως πεζός, να απευθυνθώ σε τρεις κατηγορίες ατόμων που κυκλοφορούν καθημερινά στους δρόμους και βρίσκονται, παρά τη θέλησή μου, συχνά εμπρός μου. Αναφέρομαι σε κάποιες περιπτώσεις οδηγών αυτοκινήτων ή μοτοσυκλετών και σε όσους βγάζουν βόλτα τα συμπαθή τετράποδά τους. Και θα απευθυνθώ σε αυτούς, γιατί, ακόμα κι αν οι καθημερινές σκοτούρες ίσως δεν τους αφήνουν να το θυμούνται, στο χέρι τους βρίσκεται και η δικιά τους και η δικιά μου ζωή.

Να σου θυμίσω πρώτα ότι το ότι κρατάς τιμόνι στα χέρια σου δε σημαίνει ότι έχεις το προβάδισμα παντού έναντι εμού ή οποιουδήποτε άλλου πεζού. Στα πεζοδρόμια ή τους πεζόδρομους πχ το έχουμε εμείς, όχι εσύ, το 'πιασες; Μπορεί να υποστηρίζεις τον Θρύλο ή το ΚΚΕ, αλλά στο κατακόκκινο φανάρι σταματούμε, δεν γκαζώνουμε, σωφεράντζα μου! Ούτε στα stop βιαζόμαστε να περάσουμε, αλλά κοκαλώνουμε μέχρι να αδειάσει από πεζούς και τροχοφόρα ο δρόμος, οκ, κακέκτυπο του Σουμάχερ; Κατόπιν, άσε το κινητό σε μιαν άκρη όταν οδηγείς, δε με νοιάζει το τσουχτερό πρόστιμο που θα φας αν σε γραπώσουν, αλλά με αυτό το μαραφέτι στο χέρι δεν έχεις το νου σου συγκεντρωμένο στο δρόμο και στην κίνηση. Και τέλος, χαμήλωσε την ένταση στη μουσική του ραδιοφώνου στο αμάξι σου, ποιος ο λόγος να μάθει καταμεσήμερο ή τα μεσάνυχτα πχ όλη η πόλη τα μουσικά σου γούστα ή τους νταλκάδες σου; Κατανοητός, (ψευτο)μαγκάκι μου, γιαλαντζί ραλίστα; 

Την ίδια, λοιπόν, στιγμή εφόσον το οποιοδήποτε τετράποδο (κύων ή γάτα) δεν ξέρει τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, οφείλει να τον γνωρίζει και να τον σέβεται και να τον εφαρμόζει όποιος το βγάζει για βόλτα, όπως, επίσης, και  να τηρεί τους κανόνες καθαριότητας του φυσικού περιβάλλοντος και να μην αφήνει το ζώο του να αφοδεύει και να κοπρίζει ανεξέλεγκτο οπουδήποτε ... 

Τέλος, οι εποχούμενοι μοτοσυκλετών ας μην κρατάνε το κράνος στα χέρια από φόβο μήπως φορώντας το χαλάσουν την περιποιημένη τους κόμη και ας μην παραβιάζουν ευκολότερα των οδηγών αυτοκινήτων τους κανόνες προτεραιότητας, τα stop και τους κόκκινους σηματοδότες. Σε ό,τι αφορά το κράνος, ναι μεν το πρόστιμο είναι τσουχτερό αν δεν το φοράς, αλλά το φορούμε κυρίως γιατί είναι αποδεδειγμένα σωτήριο της εφήμερης ζωής μας και αποτρεπτικό σοβαρών ή δυσίατων τραυματισμών, ενώ σχετικά με το σεβασμό των σηματοδοτών και των stop και της προτεραιότητας των άλλων, ένα μόνο θα σημειώσω, βοηθά την αρμονική και δίχως εκνευρισμούς και ψυχοσωματική ταλαιπωρία συνύπαρξη όλων των οδηγών και των πεζών...

Αλήθεια, εσείς για όλες τις πιο πάνω σκέψεις τι έχετε να πείτε; Έχω πουθενά άδικο ή είμαι κάπου παράλογος ή αιθεροβάμων; 

*Στους δύο πιο προσεχτικούς οδηγούς που έχω γνωρίσει στη ζωή μου, τη γυναίκα μου και τη μάνα μου!

Για  όσους αποφάσισαν ότι το επόμενο βήμα μετά τον προπτυχιακό τίτλο σπουδών ή για άλλους που απλά θέλουν να διευρύνουν τις ακαδημαϊκές τους γνώσεις, είναι η απόκτηση ενός μεταπτυχιακού (Master) υπάρχει η δυνατότητα ακόμη και τώρα να δηλώσουν εγγραφή σε αρκετά μεταπτυχιακά προγράμματα που προσφέρονται δωρεάν από διάφορα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα στην Ελλάδα.

Αναλυτικά η λίστα με τα Δωρεάν Μεταπτυχιακά ανά πανεπιστημιακό Ίδρυμα:

Πανεπιστήμιο Κρήτης:
– ΠΜΣ στη Σύγχρονη Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ιστορία (Προθεσμία: 16/9)
– ΠΜΣ στις Βυζαντινές και Μεσαιωνικές Σπουδές (Προθεσμία 30/9)
– ΠΜΣ στον Αρχαίο Μεσογειακό Κόσμο: Ιστορία και Αρχαιολογία (Προθεσμία 23/9)
– ΠΜΣ στις Βυζαντινές και Μεσαιωνικές Σπουδές (Προθεσμία 30/9)
– ΠΜΣ στην Τουρκολογία (Προθεσμία 19/9)
– ΠΜΣ Ιστορία της Τέχνης (Προθεσμία 21/9)

Πανεπιστήμιο Πατρών
– Διατμηματικό ΠΜΣ στις Περιβαλλοντικές Επιστήμες Προθεσμία: 30/9)
– Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο (Προθεσμία 15/9)
– Βιοϊατρικές Επιστήμες (Προθεσμία 16/9)
– Πληροφορική Επιστημών Ζωής (Προθεσμία 16/9)
– Ιατρική Φυσική (16/9)
– Επιστήμη και Τεχνολογία Πολυμερών (Προθεσμία 21/9)
– Ηλεκτρονική και Επεξεργασία της Πληροφορίας (Προθεσμία 23/9)
– ΠΜΣ Τμήματος Χημείας (Προθεσμία 23/9)
– Χημική Βιολογία (Προθεσμία 18/9)
Πανεπιστήμιο Πατρών
– Ιατρική Χημεία – Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Φαρμακευτικών Προϊόντων (Προθεσμία 30/9)
Πάντειο Πανεπιστήμιο
– Δημόσια Διοίκηση (Προθεσμία: 19/9)
– Κοινωνική και Πολιτισμική Ανθρωπολογία (Προθεσμία 16/9)

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
– Χωρικές Δυναμικές και Χωροταξία της Υπαίθρου (DYNTAR) (Προθεσμία 25/9)

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
– Αρχαίος Κόσμος: Ιστορία και Αρχαιολογία (Προθεσμία 23/9)
– Βυζαντινές Σπουδές (Προθεσμία 30/9)
– Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία-Λαογραφία (Προθεσμία 18/9)
– Προηγμένα Υλικά (Προθεσμία 14/10)
– ΠΜΣ στις Επιστήμες της Αγωγής (Προθεσμία 15/9)
– ΠΜΣ Τμήματος Φιλολογίας (Προθεσμία 16/9)
– Ελληνική Φιλοσοφία και Φιλοσοφία των Επιστημών (Προθεσμία 16/9)

Πολυτεχνείο Κρήτης
– Γεωτεχνολογία και Περιβάλλον (Προθεσμία 23/9)

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
– Γλώσσα και Πολιτισμός στο Γερμανόφωνο Χώρο (Προθεσμία 15/9)
– Διατήρηση της Βιοποικιλότητας και Εκμετάλλευση Αυτοφυών φυτών Αειφορική (Προθεσμία 14/10)
– Εφαρμοσμένη Περιβαλλοντική Γεωλογία (Προθεσμία 7/10)
– Μετεωρολογία, Κλιματολογία και Ατμοσφαιρικό Περιβάλλον (Προθεσμία 7/10)
– Κινησιολογία (Προθεσμία 7/10)
– ΠΜΣ Ιστορίας και Αρχαιολογίας (Προθεσμία 30/9)
– Πολύπλοκα Συστήματα και Δίκτυα (Προθεσμία 30/9)
– ΠΜΣ Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας (Προθεσμία 15/10)
– ΠΜΣ Φιλολογίας (Προθεσμία 30/9)
– Ηλεκτρονική Φυσική (Ραδιοηλεκτρολογία) (Προθεσμία 30/9)
– Υπολογιστική Φυσική (Προθεσμία 30/9)
– Φυσική και Τεχνολογία Υλικών (Προθεσμία 30/9)
– Φυσική Περιβάλλοντος (Προθεσμία 30/9)
– Νανοεπιστήμες και Νανοτεχνολογίες (Προθεσμία 30/9)

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο
– ΠΜΣ Νομικής (Προθεσμία 30/9)
– Ωκεανογραφία και Διαχείριση Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (Προθεσμία 16/9)

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
– Γερμανική Φιλολογία: Θεωρία- Εφαρμογές (Προθεσμία 30/9)

Πηγή: aftodioikisi.gr

Μείζονος σημασίας για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών ύδρευσης, ώστε να προστατευτεί η δημόσια υγείας και οι συμπολίτες μας.

Με απόφαση του Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας Απόστολου Κατσιφάρα εντάχθηκαν εννέα έργα (9) για την ύδρευση συνολικού προϋπολογισμού 16.780.047,24 ευρώ, προς χρηματοδότηση στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020».

Πρόκειται για έργα αντικατάστασης εσωτερικών δικτύων, ανίχνευσης διαρροών, προμήθειας εξοπλισμού για την αύξηση της αποδοτικής χρήσης νερού, καθώς και για τον εκσυγχρονισμό και διαχείριση της λειτουργίας δικτύων ύδρευσης.

«Στόχος μας είναι οι εργασίες αυτές να συμβάλλουν στην επάρκεια του πόσιμου νερού ανθρώπινης κατανάλωσης, στην αποκατάσταση των υφιστάμενων υποδομών, με ειδική μέριμνα στις περιοχές που αντιμετωπίζουν πρόβλημα» υπογράμμισε ο Περιφερειάρχης Απ. Κατσιφάρας.

«Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού και να διασφαλιστεί η δημόσια υγεία. Σχεδιάζουμε και υλοποιούμε με γνώμονα την τοπική κοινωνία και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους» κατέληξε χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας πως η ένταξη των έργων έγινε βάσει των ευρωπαϊκών κανονισμών, κριτηρίων και προϋποθέσεων του προγράμματος.

Συγκεκριμένα, μετά την προκήρυξη και τις προτάσεις που υπεβλήθησαν από τους δικαιούχους σε ολόκληρη την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, αναρτήθηκε ο προσωρινός πίνακας κατάταξης που προκρίθηκε από την αρμόδια Επιτροπή ελέγχου των φακέλων. Ακολούθησε η υποβολή ενστάσεων που εξετάστηκαν από την ειδική επιτροπή, η οποία και εισηγήθηκε για την αποδοχή τους και καταρτίστηκε ο οριστικός πίνακας των αξιολογηθέντων αιτήσεων χρηματοδότησης που αφορούν στα έργα της ύδρευσης.

Αναλυτικά τα έργα που εντάσσονται:

1. Ένταξη της Πράξης «Διαχείριση Πιέσεων - Διαρροών - Τηλεδιοίκηση Α και Γ τομέων» με Κωδικό ΟΠΣ 5001045 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος ΔΕΥΑ ΠΑΤΡΩΝ, συνολικό κόστος πράξης 2.230.000,00 ευρώ.

2. Ένταξη της Πράξης «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΠΥΡΓΟΥ ΗΛΕΙΑΣ» με Κωδικό ΟΠΣ 5001100 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος ΔΕΥΑ ΠΥΡΓΟΥ, συνολικό κόστος πράξης 2.108.000,00 ευρώ.

3. Ένταξη της Πράξης «Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού για την αύξηση της αποδοτικής χρήσης νερού στα δίκτυα ύδρευσης των Δ.Ε. Ναυπάκτου , Χάλκειας και Αντιρρίου του Δήμου Ναυπακτίας» με Κωδικό ΟΠΣ 5001051 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ, συνολικό κόστος πράξης 2.182.400,00 ευρώ.

4. Ένταξη της Πράξης «Προμήθεια, Εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος παρακολούθησης-τηλεελέγχου-τηλεχειρισμού και ανίχνευσης διαρροών του υπάρχοντος εξωτερικού και εσωτερικού δικτύου υδροδότησης της ΔΕΥΑ Αιγίου» με Κωδικό ΟΠΣ 5001029 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος ΔΕΥΑ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ (ΑΙΓΙΟΥ), συνολικό κόστος πράξης 1.599.175,92 ευρώ.

5. Ένταξη της Πράξης «ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ Τ.Κ. ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΙ ΧΑΪΚΑΛΙΟΥ» με Κωδικό ΟΠΣ 5001035 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος: ΔΗΜΟΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΧΑΪΑΣ, συνολικό κόστος πράξης 725.203,25 ευρώ.

6. Ένταξη της Πράξης «ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗΣ ΠΑΛΑΙΡΟΥ - ΠΟΓΩΝΙΑΣ - ΣΤΕΝΟΥ» με Κωδικό ΟΠΣ 5001040 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος: ΔΗΜΟΣ ΑΚΤΙΟΥ – ΒΟΝΙΤΣΑΣ, συνολικό κόστος πράξης 1.406.504,07 ευρώ.

7. Ένταξη της Πράξης «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΑΣΤΑΚΟΥ» με Κωδικό ΟΠΣ 5001075 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος ΔΗΜΟΣ ΞΗΡΟΜΕΡΟΥ, συνολικό κόστος πράξης 1.500.000,00 ευρώ.

8. Ένταξη της Πράξης «Βελτίωση ποιότητος νερού υδροδότησης του Αιτωλικού» με Κωδικό ΟΠΣ 5001104 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020». Δικαιούχος: ΔΕΥΑ ΜΕΣΣΟΛΟΓΓΙΟΥ, συνολικό κόστος πράξης 2.784.072,00 ευρώ.

Υπογράφηκαν από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Τ. Αλεξιάδη οι σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις, με τις οποίες παρατείνεται η πληρωμή φορολογικών υποχρεώσεων σε συγκεκριμένες περιοχές για έξι μήνες, λόγω των πρόσφατων καταστροφών από φυσικά φαινόμενα.

Οι αποφάσεις αυτές εκδόθηκαν, βάσει σχετικών αποφάσεων του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης (Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας), το οποίο και κηρύσσει την κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας, την περιοχή και το χρονικό διάστημα.

Ειδικότερα, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, παρατείνονται για έξι μήνες ως τις 7 Μαρτίου 2017 οι προθεσμίες για την πληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων στις ακόλουθες περιοχές:

- Στους δήμους Καλαμάτας, Μεσσήνης, Τριφυλίας.

- Στις τοπικές κοινότητες Νεοχωρίου, Πύργου, Σαιδώνας, Καστανιας, Καρυοβουνίου, Μηλέας, Αγίου Νικολάου, Ριγκλίων, Τραχήλας, Πλάτσας, Νομίστη, Θαλαμών Λαγκάδας και Αγίου Νίκωνα του δήμου Δυτικής Μάνης.

- Στις Δημοτικές Ενότητες Νέστορος, Πύλου, Μεθώνης και Χιλιχωριών του δήμου Πύλου Νέστορος.

- Της Δημοτικής Ενότητας Μολάων του δήμου Μονεμβασίας της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

- Στις Δημοτικές Ενότητες Θεραπνών, Οινούντος, Φαρίδος, Καρυών και Σπάρτης του Δήμου Σπάρτης της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

- Στο δήμο Ευρώτα της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Πηγή: kathimerini.gr

Συνεδριάζει σήμερα το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ), προκειμένου να λάβει τις τελικές αποφάσεις για τον τρόπο που διανεμηθούν τα voucher στους 10.000 επιλαχόντες, για το πρόγραμμα των παιδικών σταθμών μέσω ΕΣΠΑ.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της aftodioikisis.gr, τα 10.000 Voucher, τα οποία έχουν μείνει αδιάθετα από τα 84.800 παιδιά που τα έλαβαν, αφού δεν βρέθηκαν δομές για τα παιδιά σε κάποιες περιοχές, θα δοθούν σε επιλαχόντες γονείς που έχουν βρει ήδη θέσεις κενές σε παιδικούς σταθμούς.

Με άλλα λόγια η κατανομή των voucher δεν θα γίνει με βάσει τον αύξοντα αριθμού των επιλαχόντων στη σχετική λίστα του ΕΕΤΑΑ, αλλά με κριτήριο την εξασφάλιση από τους γονείς, δομής η οποία μπορεί να δεχτεί άμεσα τα παιδιά.

Από τα 10.000 αδιάθετα voucher, τα 5.000 αφορούν θέσεις για βρέφη έως και 2,5 ετών, τα 2.000 θέσεις για παιδικούς σταθμούς και τα 3.000 θέσεις σε Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης.

Η τελική απόφαση της ΕΕΤΑΑ αναμένεται να γίνει γνωστή σήμερα, αφού βασικός στόχος είναι η τοποθέτηση στις κενές θέσεις των παιδικών σταθμών να γίνει το αργότερο μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου, προκειμένου να λήξει η ταλαιπωρία για χιλιάδες γονείς και παιδιά.

Πηγή: aftodioikisi.gr

                                               Του Γιώργου Κανέλλη  

Η διαχείριση των αποβλήτων ήταν πάντα στη χώρα μας ένα πρόβλημα χρονίως άλυτο, κακολυμένο ή μισολυμένο στην καλύτερη περίπτωση.

Και σήμερα, μέσα Σεπτεμβρίου 2016, που βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο ΠΕΣΔΑ, οι προβληματικές πλευρές που οδήγησαν σε καταστάσεις τύπου τα σκουπίδια στους δρόμους επ’ αόριστον , ανεξήγητες φωτιές στους ΧΑΔΑ του καλοκαίρι, συρράξεις περιοχών για την αποτροπή χωροθέτησης υποδομών όπως ΧΥΤΑ και ΣΜΑ κοντά τους και άλλα συναφή, γνωστά σε όλους.

Τα αίτια για τα παραπάνω παραμένουν: βαριά ελλιπής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού, χάιδεμα αυτιών και νοοτροπιών «μακριά από την αυλή μου» εκ μέρους σοβαρής μερίδας του πολιτικού προσωπικού και παράλληλα προώθηση επιλογών βασισμένων σε συγκεντρωτική και ακριβή τεχνολογία, μακριά από λύσεις βασισμένες στην υπεύθυνη καθημερινή συμμετοχή του πολίτη.

Η κατάσταση στη Δ. Ελλάδα σήμερα

Βρισκόμαστε σήμερα στην περιφέρειά μας, μπροστά σε μια κατάσταση με κύρια δεδομένα τα παρακάτω:

Οι λύσεις που προωθούνταν για επεξεργασία συμμείκτων δημοτικών απορριμμάτων έχουν στην πράξη τελματωθεί, οι σχετικές χρηματοδοτήσεις έχουν χαθεί.

Όποιες περιοχές (και σ΄αυτές περιλαμβάνονται τα δύο μεγαλύτερα πληθυσμιακά κέντρα οι Δήμοι Πάτρας και Αγρινίου) έχουν (καλώς ή κακώς) αδειοδοτημένο ΧΥΤΑ, βασίζονται κυρίως σε αυτόν, με κάτω του 10% συμμετοχή της ανακύκλωσης μέσω του μικτού συστήματος των μπλε κάδων. Σχετικά εύκολες πλευρές όπως τα κλαδέματα και τα ογκώδη συνεχίζουν να μην αντιμετωπίζονται με σύγχρονη λογική.

Η ενημέρωση - ευαισθητοποίηση του πληθυσμού, είναι σε απόλυτα ανεπαρκές επίπεδο.

Από την άλλη από πέρυσι το καλοκαίρι έχουμε ένα νέο εθνικό σχεδιασμό σημαντικά διαφορετικό από αυτόν τον οποίο αντικατέστησε και στου οποίου τις προδιαγραφές και στόχους προσαρμόσθηκαν οι περιφερειακοί.

Ορθή κατεύθυνση, υπερφιλόδοξοι στόχοι, πίεση χρόνου

Ο εθνικός σχεδιασμός χαρακτηρίζεται από στόχους τολμηρούς, μάλλον υπερφιλόδοξους, σε ότι αφορά την ποσοστιαία εκτροπή από την ταφή καθώς και από την επιλογή κατευθύνσεων για αναβαθμισμένη πολλαπλή ανακύκλωση των αποβλήτων εν γένει. Σοβαρή καινοτομία του στην οποία επενδύουμε ελπίδες είναι τα Πράσινα σημεία, θα κριθεί βέβαια στην εφαρμογή, όπως όλα. Κινήσεις όπως η τιμολόγηση της πλαστικής σακούλας που, αναμένεται για το φθινόπωρο που διανύουμε να νομοθετηθούν στο πλαίσιο της αναθεώρησης του ν. 2939 του 2001, καλούνται να υπηρετήσουν και την πρόληψη σε σχέση με τα απόβλητα.

Από την άλλη όμως δεν μπορεί κανείς να μη διαπιστώσει οι τολμηροί στόχοι δεν έχουν ως τώρα συνοδευτεί ούτε σε εθνικό επίπεδο ούτε σε επίπεδο Δήμων, πέραν λίγων εξαιρέσεων, από την αίσθηση του επείγοντος (ο σχεδιασμός είναι για 2015 ως 2020 και ήδη είμαστε στο Φθινόπωρο του 16), από έμπρακτα βήματα στην ευαισθητοποίηση του κοινού και την πιλοτική εφαρμογή των καινοτομιών (Πράσινα σημεία, πολλαπλοί κάδοι ανακύκλωσης). Επίσης σε απόλυτα αναγκαίες υποδομές όπως οι Μονάδες Επεξεργασίας, έστω απλούστερης και φθηνότερης λογικής από αυτές που ματαιώθηκαν στην πράξη αλλά και επαρκείς ΧΥΤΥ, ΣΜΑ, χώροι κομποστοποίησης προδιαλεγμένων οργανικών παρατηρείται σοβαρή ανεπάρκεια. Όπου υπάρχουν ΧΥΤΑ υπάρχει ευκαιρία για μετατροπή τους σε ΧΥΤΥ και χώρους κομποστοποίησης, όπου δεν υπάρχουν, μόνον αγωνία για το μέλλον.

Προτεραιότητες : υποδομές, ευαισθητοποίηση του πολίτη

Το θέμα των αποβλήτων είναι τεράστιο και πονάει, δεν μπορούμε να τα πούμε όλα, ας επικεντρώσουμε σε κάποιες πλευρές και σημεία προτεραιότητας ώστε αν δεν επιτευχθούν οι στόχοι το 20, τουλάχιστον να μπούμε σε μια πορεία προς την κατεύθυνση αυτή και βεβαίως να αφήσουμε οριστικά πίσω μας τις γνωστές άθλιες εικόνες .

Πρώτον, και σε σχέση με όσα ανέφερα πριν λίγο για τα ελλείμματα υποδομών. Πρόκειται για μεγάλο αγκάθι, με κινδύνους να λιμνάσουν όλα από τοπικές αντιπαλότητες και αδιέξοδα. Εδώ καλώ την περιφερειακή αρχή να ασκήσει τον εποπτικό της ρόλο, να λειτουργήσει ως αμερόληπτος ενοποιός παράγων ώστε υποδομές όπως οι ΜΕΑ που ο σχεδιασμός προβλέπει να κατασκευαστούν σε επίπεδο περιφερειακών ενοτήτων, 1 ή 2 σε κάθε μια, να χωροθετηθούν και να χρηματοδοτηθούν με τους ρυθμούς που επιβάλει η ως τώρα απώλεια τόσων ετών. Θα αντιμετωπίσουμε την υπερβολή, την παραπλάνηση, τη δαιμονοποίηση απλών υποδομών, όπως οι μονάδες κομποστοποίησης οργανικών από νοικοκυριά, αγροτικά υπολείμματα και λάσπες βιολογικών. Το ζήσαμε στην Επιτροπή περιβάλλοντος, υφιστάμενοι και προπηλακισμούς, όμως η αλήθεια είναι ότι αυτές οι μονάδες και δεν βλάπτουν και αναγκαίες είναι και δίνουν θέσεις εργασίας. Μια ειδική αναφορά στο θέμα του ΧΥΤΑ Παπανικολού : η λύση που προτείνεται στο Τοπικό Σχέδιο του Δήμου Αιγιαλεία (Κέντρο Διαλογής ανακυκλώσιμων και ταφής του υπολείμματος απ’ αυτά) είναι μια διέξοδος αν λήξει η δικαστική εμπλοκή.

Επίσης σημαντικό είναι να πάει στις σωστές του διαστάσεις το θέμα των ΣΔΙΤ (Συμπράξεις δημόσιου – ιδιωτικού τομέα) και να παύσει να δαιμονοποιείται. Η ουσία έγκειται στην μέθοδο διαχείρισης όχι στο χρηματοδοτικό σχήμα.

Δεύτερον, να προχωρήσουμε παράλληλα με τα αντίστοιχα προγράμματα των Δήμων σε καμπάνια σύγχρονη, καλοσχεδιασμένη και προπαντός ΜΟΝΙΜΗ για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού στην νέα υπεύθυνη συμπεριφορά του πολίτη που μπαίνει καθημερινά στον κόπο να ξεχωρίσει τα απορρίμματά του. Βέβαια το πιο αποτελεσματικό κομμάτι αυτής της δουλειάς, όπως απέδειξε το πετυχημένο παράδειγμα του Δήμου Πατρέων το 2013 (25% βελτίωση ποσοτικά και ποιοτικά ότι στη της απόδοσης των μπλε κάδων) είναι η πόρτα – πόρτα ενημέρωση, με συμμετοχή εθελοντικών ομάδων, και διανομή υλικού ανακύκλωσης.

Τρίτον, οφείλουμε να έχουμε επίγνωση των αναπόφευκτων κενών και καθυστερήσεων κατά τη μεταβατική περίοδο. Οι ποσοτικοί στόχοι που τίθενται για το προς ταφή υπόλειμμα πολύ φοβούμαι ότι θα είναι μονίμως μακριά από τα πραγματικά νούμερα. Καταστάσεις με τα σκουπίδια στους δρόμους είναι όμως αδιανόητες και αν συμβούν θα πρόκειται για γελοιοποίηση του σχεδιασμού που συζητάμε σήμερα. Θέτοντας σε προτεραιότητα τις αναγκαίες χωροθετήσεις μπορούμε να έχουμε περιθώρια για πραγματικά προσωρινές αποθηκεύσεις ποσοτήτων για επεξεργασία στη συνέχεια.

Τέταρτον, συστηματικό ενδιαφέρον για να υποστηριχθούν και οι μικρότεροι Δήμοι ώστε να γίνει πράξη ο στόχος : ΟΛΟΙ οι Δήμοι έχουν πρόσβαση σε ΟΛΑ τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης (λάστιχα, ορυκτέλαια, παλιά οχήματα, μπαταρίες κλπ).

Πέμπτον, εφαρμογή της νομοθεσίας για διαχείριση των ΑΕΚΚ (απόβλητα εκσκαφών και κατασκευών) με ευθύνη των παραγωγών. Ο στόχος 70% εκτροπή από την ταφή για το 20 είναι δύσκολος αλλά εφικτός.

Οι περιβαλλοντικές βόμβες

Έκτον, αλλαγή στάσης έναντι των επικινδύνων. ¨Όπως είχα αναφέρει σε πρότασή μου, το Μάιο, που κοινοποίησα και σε όλες τις παρατάξεις, ΑΜΙΑΝΤΙΤ στην Αχαΐα και Ποτόκι στην Ηλεία είναι περιβαλλοντικές βόμβες.

Η ως τώρα πρακτική χαρακτηρίζεται από στρουθοκαμηλισμό. Για το μεν Ποτόκι κοιτάζουμε αμήχανα και ούτε σε επίπεδο μελέτης δεν ετοιμάζουμε μια λύση για την αποτροπή των κινδύνων στραγγισμάτων ή πυρκαγιάς. Για την ΑΜΙΑΝΤΙΤ έχουμε επαναπαυθεί σε «αποφάσεις» για αποστολή του μολυσμένου χώματος και άλλων επικίνδυνων στο εξωτερικό (μιλάμε για δεκάδες χιλιάδες τόνους!). Όμως η κατεύθυνση και του ΠΕΣΔΑ και του εθνικού σχεδιασμού για τα επικίνδυνα και ειδικά για τα αμιαντούχα είναι η τοπική διαχείριση. Μπορούμε να το κάνουμε αρκεί να τολμήσουμε. ΧΥΤΕΑ επικινδύνων αμιάντου στο 1/5 της έκτασης και νέα χρήση, παραγωγική ή άλσος στο υπόλοιπο. Επίσης εκεί πρέπει να χωροθετήσουμε ΧΥΤΕΑ για τα επικίνδυνα της περιφέρειάς μας, και μόνο αυτά βέβαια, έστω και αν αυτό δεν προβλέπεται στον Εθν. Σχεδιασμό. Δεν μας εμποδίζει όμως να το αποφασίσουμε αποκτώντας μια όχι μόνο περιβαλλοντικά αλλά και αναπτυξιακά αναγκαία υποδομή.

Κλείνω:

Χρειαζόμαστε ρεαλισμό αλλά και τόλμη, ταχύτητα ενεργειών και πνεύμα ενότητας και όχι τοπικισμού, μεσολάβηση και παρέμβαση της Περιφέρειας, ευελιξία και προπαντός ευαισθητοποίηση των πολιτών. Με αυτό το πνεύμα, πνεύμα ανάληψης ευθύνης θα υπερψηφίσουμε τον Σχεδιασμό έστω και αν ξέρουμε καλά ότι ο δρόμος που τον περιμένει δεν είναι στρωμένος με άνθη αλλά με αγκάθια.

Στην συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας που πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 12.9.2016, συζητήθηκε ύστερα από αίτημα της Λαϊκής Συσπείρωσης Δυτικής Ελλάδας, πριν τα θέματα της ημερησίας διάταξης, το θέμα των πρόσφατων καταστροφών από τα καιρικά φαινόμενα στον νομό Ηλείας, η αποζημίωση των πληγέντων, η λήψη μέτρων αντιπλημμυρικής θωράκισης.

Το αίτημα για συζήτηση του συγκεκριμένου θέματος είχε κατετεθεί εκ μέρους της Λαϊκής Συσπείρωσης στην Γραμματεία του Περιφερειακού Συμβουλίου, την Παρασκευή 9.9.2016, μετά από περιοδεία αντιπροσωπείας της, στις πληγείσες περιοχές.

Έπειτα και από την παρέμβαση της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων νομού Ηλείας, των ίδιων των σταφιδοπαραγωγών, που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της ομοσπονδίας και παραβρέθηκαν στην συνεδρίαση του συμβουλίου, το περιφερειακό συμβούλιο συζήτησε το θέμα και έξέδωσε ψήφισμα στη βάση των ψηφισμάτων που κατέθεσαν η Λαϊκή Συσπείρωση και η συνέλευση των αγροτών.

Θεωρούμε οτι είναι μια εξέλιξη που υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει σε ικανοποποίηση των αιτημάτων των πληγέντων, των διεκδικήσεων του αγροτικού κινήματος. Αρκεί να συνοδευτεί και με περαιτέρω βήματα στην οργάνωσης της πάλης των πληγέντων. Με άσκηση ακόμα μεγαλύτερης πίεσης, προς την κυβέρνηση, την Περιφερειακή και τις δημοτικές αρχές, προκειμένου η απόφαση του Περιφερειακού συμβουλίου να μην μείνει ένα απλό κείμενο στα χαρτιά. Αντίθετα να πάρει σάρκα και οστά η άμεση αποζημιώση των πληγέντων, προκειμένου να επιβιώσουν αυτοί και οι οικογένειές τους, να γίνουν τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα.

Σε κοινό βηματισμό με τα άλλα λαϊκά στρώματα του νομού, οι μικρομεσαίοι αγρότες να απαντήσουν στην επίθεση Ε.Ε - κυβέρνησης – κεφαλαίου, που τους πετάει έξω από τα χωράφια τους.

Η Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Ελλάδας θα παρακολουθεί τις εξελίξεις γύρω από το συγκεκριμένο θέμα και θα παλέψει τόσο εντός, όσο και εκτός του Περιφερειακού Συμβουλίου ώστε να προχωρήσει άμεσα η καταγραφή των ζημιών, η αποζημίωση των πληγέντων, να αλλάξει ο απαράδεκτος κανονισμός του ΕΛΓΑ, να απαλλαγούν από φόρους και δημοτικά τέλη οι πληγέντες, αλλά και να γίνουν όλες οι απαραίτητες παρεμβάσεις ώστε να θωρακιστεί η Περιφέρειά μας από τα πλημμυρικά φαινόμενα.

Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Ελλάδας

Πολιτική συγκέντρωση διοργάνωσε  η ΚΟ Ακτίου – Βόνιτσας του ΚΚΕ, στο Μοναστηράκι Βόνιτσας, την Κυριακή 11 Σεπτέμβρη.

Την ομιλία πραγματοποίησε ο Νίκος Μωραΐτης μέλος της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας του ΚΚΕ και βουλευτής του ΚΚΕ. Ο οποίος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις συνθήκες που δόθηκαν και θα δοθούν οι μάχες από την εργατική τάξη, μετά και τη ψήφιση του νέου πακέτου αντιλαϊκών μέτρων από τη συγκυβέρνηση. Τόνισε τον ταξικό χαρακτήρα αυτών των μέτρων, αφού στηρίζουν την κερδοφορία του κεφαλαίου χτυπώντας την τιμή της εργατικής δύναμης.

Η σταθερή επιδίωξη του κεφαλαίου και της ΕΕ είναι να συνεχιστεί η επίθεση στα εργασιακά, ασφαλιστικά και μισθολογικά δικαιώματα των εργαζομένων. Να κυριαρχήσουν παντού και να μονιμοποιηθούν, οι ατομικές συμβάσεις, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, η μισό-ανεργία, ο μισθός και οι συντάξεις να φτάσουν σε ακόμα χαμηλότερα επίπεδα. Για αυτό το λόγο αξιοποιούνται από την κυβέρνηση παλιές δοκιμασμένες συνταγές καθυπόταξης των εργαζόμενων, όπως π.χ. ο "κοινωνικός διάλογος". Είναι αυτή η πολιτική που σκόρπισε και στο Νομό Αιτωλοακαρνανίας τη φτώχεια, το ξεκλήρισμα, την εξαθλίωση», είπε μεταξύ άλλων στην ομιλία του ο Ν. Μωραΐτης.

Κλείνοντας τόνισε ότι χρειάζεται πάλη για την εξουσία που θα είναι κοινωνική ιδιοκτησία τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, εξουσία που θα σχεδιάζει κεντρικά με κριτήριο την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών.

«Απευθύνουμε κάλεσμα συμπόρευσης με το ΚΚΕ στο δρόμο της ανατροπής με στόχο την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και εξουσίας. Σε αυτό το δρόμο μπορεί το εργατικό - λαϊκό κίνημα να παλεύει και να έχει αποτελέσματα, να φρενάρει αντιλαϊκά μέτρα και να αποσπά κατακτήσεις.

Σε αυτό το δρόμο, στο δρόμο της ανατροπής, ο λαός μας μπορεί σήμερα να διεκδικήσει ανάσες ανακούφισης, βελτίωση της ζωής του.

Σε αυτό το δρόμο της σύγκρουσης και ρήξης με το κεφάλαιο και την εξουσία του, υπάρχει ελπίδα, υπάρχει λύση προς όφελος του λαού».